Suriye'den Türkiye-ABD anlaşmasına ilişkin ilk açıklama: Gizemli

ABD heyeti ile yapılan görüşmelerin ardından Türkiye ve ABD Barış Pınarı Harekatı'na 5 günlük ara verme kararı aldı. Bu anlaşma çerçevesinde terör örgütü 5 gün içinde bölgeden çekilecek. Anlaşma yankıları sürerken Suriye'den açıklama geldi. Suriye Devlet Başkanı Beşar Esad'ın danışmanı Buseyna Şaban, al- Mayadeen televizyonuna yaptığı açıklamada, uzlaşıyı "gizemli" ifadesi ile değerlendirdi.

SURİYE'DEN İLK YORUM

BBC'nin derlediği açıklama şu şekilde: "Bu anlaşmanın gizemli havası sürpriz değil çünkü ABD ile Türkiye'nin geçmişte yaptığı 'güvenli bölge' açıklamaları ve aralarındaki anlaşmalar da buna benzerdi." Şaban güvenli bölge tanımını da redderek "işgal bölgesi" ifadesini kullandı. Beşar Esed'in siyasi ve medya danışmanı olan Buseyna Şaban, Suriye ordusunun kuzey sınırına doğru konuşlanmayı sürdüreceğini de söyledi.

ABD-TÜRKİYE ATEŞKES ANLAŞMASI

ABD Başkan Yardımcısı Mike Pence ve ABD Dışişleri Bakanı Mike Pompeo'nun Ankara'daki temasları sonrasında varılan anlaşma ile Türkiye Suriye'nin kuzeyinde YPG'ye yönelik operasyonunu beş gün boyunca durdurma kararı almıştı. Anlaşma uyarınca 120 saat içerisinde YPG, sınırdan 20 mil yani 32 kilometre güneye çekilecek. Ayrıca YPG'nin silahları toplanacak ve bölgede kurulacak güvenli bölge öncelikli olarak Türk Silahlı Kuvvetleri'nin kontrolünde olacak.

İŞTE 13 MADDELİK ANLAŞMA

Beştepe'de 4 saat 20 dakika süren Türkiye-ABD heyetlerinin Kuzeydoğu Suriye'ye ilişkin görüşmesinin ardından Türkiye-ABD ortak açıklama yapıldı. 13 maddelik açıklamada şöyle denildi:

1. Türkiye ve ABD, iki yakın NATO üyesi olarak bu ilişkilerini teyid eder. ABD, Türkiye'nin güney sınırına dair meşru güvenlik kaygılarını anlar.

2. Türkiye ve ABD, kuzeydoğu Suriye başta olmak üzere sahadaki gelişmelerin, ortak çıkarlar temelinde daha yakın eşgüdüm gerektirdiğini kabul eder.

3. Türkiye ve ABD "hepimiz birimiz, birimiz hepimiz için" anlayışıyla, NATO topraklarını ve halklarını tüm tehditlere karşı koruma taahhütlerini muhafaza eder.

4. Her iki ülke, insan hayatı, insan hakları ile dini ve etnik toplulukların korunmasına yönelik taahhütlerini yineler.

5. Türkiye ve ABD, Suriye'nin kuzeydoğusunda DEAŞ'la mücadele faaliyetlerinin devamında kararlıdır. Bu, önceden DEAŞ kontrolünde olan alanlarda yaşayıp yerinden edilen şahıslar ile alıkoyma merkezleri hususlarında uygun şekilde gerçekleştirilecek eşgüdümü de içerir.

6. Türkiye ve ABD, terörle mücadele harekatlarının yalnızca terör unsurları ile bu unsurlara ait barınak, sığınak, mevzi, silah, araç ve gereci hedef alması gerektiği üzerine mutabık kalır.

7. Türk tarafı Türk kuvvetleri tarafından kontrol edilen güvenli bölgedeki tüm meskun mahal (güvenli bölge) sakinlerinin dirliği ve güvenliğini sağlayacağını taahhüt eder, sivillerin ve sivil altyapının zarar görmemesi için azami dikkati göstereceğini vurgular.

8. Her iki ülke Suriye'nin siyasi birliği ile toprak bütünlüğüne ve Suriye ihtilafını Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi'nin 2254 sayılı kararına uygun şekilde sonlandırmayı hedefleyen, BM öncülüğündeki siyasi sürece olan bağlılıklarını yineler.

9. Her iki taraf Türkiye'nin, YPG ağır silahlarının toplanması ve YPG tahkimatları ile tüm muharip mevzilerinin kullanılmaz hale getirilmesi dahil, milli güvenlik kaygılarının giderilmesini teminen bir güvenli bölge kurulmasının devam eden önemi ve işlevselliğinde mutabık kalır.

10. Güvenli bölge, evvelemirde Türk Silahlı Kuvvetleri'nin kontrolünde olacak ve her iki taraf, güvenli bölgenin her veçhesiyle uygulanmasında eşgüdümü artıracaktır.

11. Türk tarafı Barış Pınarı Harekatı'na, güvenli bölgeden YPG'nin 120 saat içinde geri çekilmelerini teminen ara verecektir. Barış Pınarı Harekatı, bu geri çekilmenin tamamlanmasını müteakip durdurulacaktır.

12. Barış Pınarı Harekatı'na ara verildiğinde ABD, Blocking Property and Suspending Entry of Certain Persons Contributing to the Situation in Syria başlıklı 14 Ekim 2019 tarihli Başkanlık Kararnamesi uyarınca hayata geçirilen yaptırımlara ilavelerini getirmeme ve Kongre nezdinde uygun şekilde çalışmalar ve istişareler yürüterek Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi'nin 2254 sayılı kararı doğrultusunda Suriye'de barış ve güvenliğin teminine dönük kaydedilen ilerlemenin altını çizmek hususunda mutabık kalır. Barış Pınarı Harekatı 11. paragraf uyarınca durdurulduğunda, yukarıda bahsigeçen Başkanlık Kararnamesi uyarınca hayata geçirilen mevcut yaptırımlar kaldırılacaktır.

13. Her iki taraf bu açıklamada kaydedilen tüm hedeflerin uygulanması için birlikte çalışma taahhüdünde bulunmaktadır.