Sultan Iı. Abdülhamid ve Dönemi Uluslararası Kongresi Başladı

Atatürk Kültür, Dil ve Tarih Yüksek Kurumu bünyesindeki Türk Tarih Kurumu ve Yıldız Teknik Üniversitesi Sultan II. Abdülhamid Uygulama ve Araştırma Merkezi iş birliğiyle düzenlenen "Vefatının 100. Yılında Sultan II. Abdülhamid ve Dönemi Uluslararası Kongresi", Devlet Arşivleri Başkanlığının İstanbul Kağıthane'deki yerleşkesinde başladı.

Eski Meclis Başkanı İsmail Kahraman, Kültür ve Turizm Bakan Yardımcısı Prof. Dr. Haluk Dursun, Osmanoğlu ailesinin üyeleri, çok sayıda akademisyen ve öğrencinin katılımı ile gerçekleşen açılış töreninde, Kültür ve Turizm Bakan Yardımcısı Prof. Dr. Haluk Dursun, Türk Tarih Kurumu Başkanı Prof. Dr. Refik Turan, Yıldız Teknik Üniversitesi Rektörü Prof. Dr. Bahri Şahin, Cumhurbaşkanlığı Devlet Arşivleri Başkan Yardımcısı Sebahattin Bayram, Sultan II. Abdülhamid Uygulama ve Araştırma Merkezi Müdürü Prof. Dr. Melek Özyetgin tarafından açış konuşmaları yapıldı. Etkinliğin açış konferansı, Prof. Dr. İlber Ortaylı tarafından verildi. Kültür ve Turizm Bakan Yardımcısı Prof. Dr. Haluk Dursun, II. Abdülhamid döneminde açılan okulların ve kültür kurumlarının sayısındaki artışa dikkat çektiği konuşmasında, onun döneminin kültür hayatının temelini meydana getiren kütüphaneler, müzeler açışından da oldukça talihli bir dönem olduğunu ifade etti. Sultan II. Abdülhamid'in medya ve popüler yayınlar üzerinden öğrenilmesinin doğru olmadığını dile getiren Dursun, onun en iyi şekilde arşivler, araştırma merkezleri ve bilimsel toplantılarla anlaşılabileceğini belirtti.

Türk Tarih Kurumu Başkanı Turan ise, 1877-78 Osmanlı-Rus Harbi'nin II. Abdülhamid'in yönetim anlayışı üzerindeki etkisine vurgu yaparak, II. Abdülhamid'in savaş sonrasında ordusu dağılan, maliyesi çöken Osmanlı'yı adeta efsanevi tarza dönüştüren bir siyaset izlediğini kaydetti. Sultan II. Abdülhamid'in padişahlığının bu olaydan itibaren başladığını belirten Turan, padişahın sonraki 30 yılda devleti ayağa kaldırmak için önemli faaliyetler gerçekleştirdiğini söyledi. Osmanlı mülki idaresindeki çöküşte bilim ve teknolojinin takibinin gerekliliğinin ve üretim ekonomisinin öneminin farkına varan II. Abdülhamid'in devlet içerisinde maarifi genişletmekle işe başladığını dile getiren Turan, II. Abdülhamid'in ordunun modernize edilmesi gibi icraatlarla kısa sürede Osmanlı'yı itibar açısından ileriye taşıdığını ifade etti. Osmanlı tebaasındaki mensubiyet bilincini istediği noktaya getiremeyen padişahın 33 yıllık iktidarında yaptıklarıyla ve yapamadıklarıyla geleceği etkilediğini söyleyen Turan, bir devre adını veren sultanı anmak üzere gerçekleştirilen sempozyumun verimli geçmesi dilekleriyle sözlerini tamamladı.

Yıldız Teknik Üniversitesi Rektörü Şahin de, Sultan II. Abdülhamid ve dönemini disiplinler arası çalışma anlayışıyla bilimsel olarak incelemek amacıyla gerçekleştirilen etkinliğin Sultan Abdülhanid'i daha iyi anlamayı, değerlendirmeyi ve dönemini doğru okumayı sağlayacağına olan inancını dile getirdi. II. Abdülhamid'in ileri görüşlülüğünü yaşadığı çağda imparatorluk topraklarına nakşeden bir yönetici olduğunu belirten Şahin, onun döneminin canlılığını hala korumakta olan özel bir dönem olduğunu dile getirdi. II. Abdülhamid'in sorunlara çözüm üretirken imparatorluğun dayandığı köklerinden ilham aldığını, sağlam bir gelecek planıyla hareket ederek ileriye dönük projeleriyle dünyanın daima dikkatini çektiğini belirten Şahin, bu nedenle onun döneminde yapılan faaliyetleri incelemenin bilim dünyasının tüm alanlarına çeşitli kazanımlar sağlayacağını sözlerine ekledi.

Cumhurbaşkanlığı Devlet Arşivleri Başkan Yardımcısı Sebahattin Bayram, Sultan II. Abdülhamid'in arşivcilik alanında da önemli yeniliklerin öncüsü olduğunu belirterek, Yıldız Saray evrakının önemli devlet meselelerinden günlük yaşam kesitlerine kadar dönemin özelliklerini yansıtan çok sayıda belgeden oluştuğunu belirtti. Onun döneminde Müze-i Hümayun, Askeri Müze, Beyazıt ve Yıldız gibi kütüphaneleri günümüzde de önemlini koruyan kültür kurumları kurulduğunu, fotoğraf albümleri ve koleksiyonlar oluşturulduğunu kaydeden Bayram, aynı zamanda Yıldız Sarayı'nda önemli bir arşiv oluşturulduğunu ifade etti.

Sultan II. Abdülhamid Uygulama ve Araştırma Merkezi Müdürü Özyetgin ise, Sultan II. Abdülhamid döneminde yaşanan gelişmelere değindi. Tarihin önemli gelişmelere sahne olduğu bir dönemde tahta çıkan Sultan Abdülhamid döneminin anlaşılmasının siyasi ve sosyo-kültürel bağların güçlü olduğu diğer coğrafyaların tarihinin anlaşılması için de elzem olduğunun altını çizen Özyetgin, "O dönemden süregelen muhtelif sorunları anlayıp değerlendirebilmemiz için güvenilir kaynaklar ışığında ve nesnel bakış açısıyla geçmişin ele alınması gerekmektedir" dedi. - ANKARA