Srebrenitsa Soykırımı Planlayıcısına Ömür Boyu Hapis

Bosna savaşı (1992-1995) sırasında Bosnalı Sırpların kurduğu ordunun istihbarat sorumlusu olarak görev yapan Zdravko Tolimir, "Srebrenitsa soykırımı planlayıcısı olmak, savaş suçu ve insanlığa karşı suç işlemekten" yargılandığı Lahey'deki Eski Yugoslavya Uluslararası Ceza Mahkemesi'nce (ICTY) ömür boyu hapis cezasına çarptırıldı.

Zdravko Tolimir'in 2007 yılından bu yana Lahey'de yargılandığı davanın bugün karar duruşması yapıldı. Duruşma sonunda okunan mahkeme kararında, "Bosnalı Sırp yönetiminin, Bosna-Hersek'in bazı bölgelerinden Boşnaklar'ın tamamen sürülmesine yönelik politikalar olduğu" belirtildi.

Tolimir'in, "Srebrenitsa soykırımı, insanlığa karşı suç işlemek, Boşnak nüfusun sürülmesi, etnik temizlik, toplu idamların planlanması ve cinayetten suçlu bulunduğu, bu suçların uzun vadede etkisinin sürdüğü ve yaklaşık 35 bin çocuğun hayatını olumsuz etkilediği" ifade edilen kararda, Tolimir'in Srebrenitsa'da öldürülen 8 binden fazla Boşnak'ın katledilmesine "dolaylı olarak" karıştığı vurgulandı.

Bosnalı Sırplar'ın Boşnak nüfusun yoğun olarak yaşadığı Srebrenitsa ve Jepa'ya 1992 yılından itibaren insani yardım geçişini kısmen ya da tamamen engellediğine işaret edilen açıklamada, daha sonra düzenlenen askeri operasyonlarla Boşnak nüfusun tamamen ortadan kaldırılması planlandığı ifade edildi.

Sırp askerlerin Srebrenitsa'ya 11 Temmuz 1995'te girmesiyle Boşnak nüfusun kentten kaçmaya çalıştığı, Boşnak ordusunun kontrolünde olan Tuzla'ya geçerken ormanda öldürüldükleri ifade edilen kararda, "Sırp askerler Srebrenitsa yakınındaki Potoçari'de bulunan eski akümulatör fabrikasında kurulan BM bünyesindeki Hollandalı askerlerin üssüne sığınan Boşnak sivillere kameraların önünde ekmek, su, yemek dağıttı. Kameralar kapatılınca korkunç suçların işlenmesi başladı" ifadelerine yer verildi.

-Soykırımın planlayıcılarından olduğu kesinleşti-

Mahkemenin bugün verdiği kararla Zdravko Tolimir'in, Lahey'deki mahkemece Srebrenitsa soykırımı ve insanlığa karşı suç işlemek başta olmak üzere çeşitli savaş suçlarından yargılanan ve "Bosna kasabı" olarak bilinen Bosnalı Sırpların eski askeri lideri Ratko Mladiç komutasındaki birliklerin 11 Temmuz 1995'te Srebrenitsa'ya girmesinin ardından, kentte ve etrafındaki ormanlarda toplu idamlar yapılması, kurbanların cesetlerinin toplu mezarlara konulması, ve sistematik olarak Boşnakların doğu Bosna'daki Srebrenitsa ve Jepa kentlerinden sürülmesiyle etnik temizlik yapılması planlarının mimarı olduğu doğrulandı.

Lahey'de yargılanan Bosnalı Sırpların eski siyasi lideri Radovan Karaciç'in Doğu Bosna'da Boşnak nüfusa etnik temizlik yapılması için verdiği emrin yerine getirilmesinden sorumlu en önemli iki kişiden biri olan Tolimir için Lahey'deki savcılık ömür boyu hapis cezası talep etmişti. Tolimir ise iddianamede yer alan suçlardan sorumlu olmadığını ileri sürerek, serbest bırakılmasını talep etmişti.

Lahey'deki mahkeme tarafından tutuklama emri 2005 yılında çıkarılan Zdravko Tolimir, 31 Mayıs 2007 tarihine kadar kaçmıştı. Tolimir, 31 Mayıs 2007'de Bosna-Hersek ile Sırbistan arasındaki Zvornik sınır kapısında göz altına alınmış, Sırbistan yetkilileri tarafından Lahey'e sevk edilmişti.

Bosnalı Sırpların kurduğu ordunun başında bulunan Ratko Mladiç'in yardımcısı olan Tolimir, savaş sırasında Sırp ordusunun istihbarat ve güvenlik örgütünün başkanı olarak görev yapıyordu.

Muhabir: Yasin Yağcı-Zlatan Kapiç

Yayıncı: Serkan Fidan - SARAYBOSNA/LAHEY