Sonsuz Yas'ın Tanıklığı

AFSAD Toplumcu Gerçekçi Belgesel Fotoğraf Atölyesi ve İHD İstanbul Şubesi Kayıplara Karşı Komisyon'un 2013-2014 Dönemi "Gözaltında Kayıplar Cumartesi Anneleri/İnsanları Belgesel Fotoğraf" çalışmasının sergisi Diyarbakır'da açıldı.

Proje sorumluluğunu ve Atölye Eğitmenliğini Mehmet Özer'in yaptığı atölye çalışmasında; Alpaslan Koçak, Aygün Doğan, Birgül Şahin, iliz Sönmez, Gökhan Eren Kamer, Hasan Aytekin, Herdem Doğrul, Kadir Celep, Kemal Çankaya, Lale Bektaş, Mazlum Örmek, Murat Kıcır, Mustafa Eser, Mustafa Özol, Özlem Eser, Sinem Esengen ve Zeynep Yıldız yer aldı.

Bu çalışmayı atölye fotoğrafçıları Diyarbakır ve İstanbul'da her Cumartesi röportajlar yaparak, fotoğraflar çekerek, Cumartesi Anneleri ve İnsanlarının kayıplar mücadelesini izleyerek, öznesi olarak gerçekleştirdiler. 100 yıllık bir kaybedilmenin izini sürerek annelerin feryadını, kaybedilmeye karşı mücadeleyi görünür kıldılar. Sonsuz yasın tanığı oldular. Latin Amerika deneyimlerinden yaralanarak oluşturulan çalışma yeryüzü kayıplarını arayanların itiraz dilini, öfkesini ve özlemini anlatmakta ve göstermekte.

Diyarbakır Büyükşehir Belediyesi Sergi Salonu'nda açılan sergide; "Yas Tutan Tarih", "1915 Kayıpları", "Eylül Karanlığında Kaybedilenler", "Gözaltında Kaybedilen Çocuklar", "Gözaltında Kaybedilen Kadınlar", "Cumartesi Meydanı'nda Büyüyenler", "Bir Cumartesi Öyküsü" gibi özel çalışmaların yanında kayıp öyküleri, fotoğrafları ve mücadele deneyimleri yer alıyor. Fotoğraf sergisi 36 adet 1×1.5 metre boyutunda foto bloklarda çoklu fotoğraf sunumundan oluşuyor. Sergide ortalama olarak 200 fotoğraf çeşitli büyüklüklerde izleyici ile buluşuyor.

Fotoğraf sergisinde yer alan atölye manifestosu da Türkçe, Kürtçe, Ermenice ve İngilizce olarak hazırlandı. Daha sonra bütün bilgi ve belgeler, fotoğraflar kitap olarak basılarak İHD İstanbul Şubesi Kayıplar komisyonuna verilecek.

Serginin açılışına HDP Genel Başkan Yardımcısı Meral Danış Beştaş, Diyarbakır Büyükşehir Belediyesi Eş Başkanları Gültan Kışanak ve Fırat Anlı ile İHD Diyarbakır Şube Sekreteri Abdülselam İnceören, kayıp yakınları, sivil toplum örgütü temsilcileri, Proje sorumlusu Mehmet Özer ve atölye fotoğrafçıları katıldı. Büyükşehir Belediyesi Eş Başkanı Başkanı Fırat Anlı, bu kutsal toprakların bir değer yarattığını vurgulayıp, "Yıllardır biz bir kelimenin etrafında dolanıyoruz. Oda acıdır. Biz ne zaman etrafımıza baksak gözlerimiz ağrıyor. Gün geçmemiş ki biz gözaltında birilerini kaybetmiş olmayalım. Gün geçmemiş aramızdan birisi hayatını kaybetmiş olmasın. Köylerimizi yaktılar. Annelerimiz bu acılarla yaşama tutunmaya çalıştılar. Bu sergi bu acının paylaşması içindir." diye konuştu

Uslanmadan Aramaya Devam Edeceğiz

Fotoğraf atölyesinden Herdem Doğrul, atölye manifestosunu okudu. Doğrul, uzun yıllardır gülüşünü yitirmiş kayıp yakınlarının ellerinde mum izleriyle yeryüzüne saçıldığını ve her ülkede bu acının izlerini sürdüklerini söyledi. "Bizler kaybedilmenin ne demek olduğunu biliyor ve sürdürülen mücadelenin tanığıyız" diyen Doğrul, şöyle devam etti: "İstiyoruz ki fotoğraflarımız kayıpların bulunması için ses olsun. Gün ortasında ellerinde mumlarla insan arayanlar çoğalsın. Ellerimiz elleriyle buluşsun, umudun sevinci düşsün fotoğraflarımıza. Kayıplarımız evlerine dönene kadar. Usanmadan, uslanmadan, sormaya, aramaya devam edeceğiz" Faili meçhul cinayetlere dikkat çeken Meral Danış Beştaş ise 10 yılı aşkın bir süredir Cumartesi Anneleri'nin çocuklarını aradığını söyledi. Beştaş, "Her hafta bu anneler çocuklarının akıbetini öğrenmek için oturma eylemi düzenliyor ama Ankara kulağını tıkamış, üç maymunu oynuyor. İstanbul'da 500, Diyarbakır'da bu eylem 300. Haftasını geride bıraktı halen sistem bunlara kulak vermiş değil" dedi.
Proje sorumlusu Mehmet Özer de bir şiir ile duygularını dile getirdi ve "En azından çocuklarımızın kemiklerini bulmak istiyoruz" dedi. Sergi 20 Aralık tarihine kadar açık olacak.