Son Su Değirmeni Kurtarılmayı Bekliyor

Antalya'nın Kaş İlçesi'nde 70 yaşındaki Hamdi Sarıkaya'nın 26 yıldır işlettiği son su değirmeni, zamana ve teknolojiye meydan okuyor. Tarihi değirmende haftada 2 defa un öğüten Sarıkaya, bölgedeki tarihi 17 değirmenden 16'sının kapandığını söyledi.

Likya Uygarlığı'nın hüküm sürdüğü Kaş'a bağlı eski adıyla Bodamya Köyü (İslamlar), uygarlığın su kaynağı. Likyalılar, Patara Antik Kenti başta olmak üzere pek çok bölgeye buradan su götürdü. Su zengini Bodamya Köyü, bu yönüyle su değirmenlerinin merkezi oldu. Torosların eteklerinde, doğanın içindeki köyün, 'Pavruka' diye bilinen çayın geçtiği bölgede yaklaşık 300 yıl önce yaşayan Rumlar tarafından pek çok su değirmeni kuruldu. Bu değermenlerin büyük kısmı zaman içinde yok olurken, 17'si Cumhuriyet dönemini gördü.

Geçmişte yörenin buğday öğütme merkezi olan, Kaş ve Fethiye ilçelerinden çiftçilerin, buğdaylarını öğütmek için getirdiği köydeki değirmenler, gelişen teknolojiyle beraber bir bir kapanmaya başladı. 2009 yılına kadar 2 su değirmeninin ayakta olduğu köyde, şu anda sadece 1 değirmenin çarkı dönmeye devam ediyor. 66 yaşındaki Hasan Sarıer, işlettiği değirmeni kapatırken, Hamdi Sarıkaya halen un öğütmeye devam ediyor. Hamdi Sarıkaya, para kazanmasa da 26 yıldan beri işlettiği 300 yıllık değirmende, haftada 1 ya da 2 gün un öğürmeye devam ediyor.

İslamlar Köyü'nün Likya Uygarlığı'nın başkenti Patara'nın su ihtiyacının karşılandığı merkez olduğunu vurgulayan Sarıkaya, buradaki değirmenlere Fethiye, Kaş, Demre ve çevre köylerden insanların buğday getirerek öğüttüğünü ve un ihtiyacını karşıladıklarını söyledi. Köydeki 17 değirmenden 15'inin 1970 yılına kapandığına dikkat çeken Sarıkaya, "Köyde sadece benim işlettiğim değirmen kaldı. Kapanan değirmenlerin hepsi artık dekor olarak kullanılıyor. Bu değirmenin de zamanı geçiyor. Müşteri kalmadı. Korumaya alınırsa, tarihi eser olarak geleceğe taşınır. Ben tarihi değirmeni yaşatmak istiyorum" diye konuştu.

Değirmende sürekli un öğüten 66 yaşındaki Hüseyin Tezcan ise "Bu değirmende devamlı unumu öğütürüm. Sıhhat için, midenin rahat çalışması için hala bu değirmende unumu öğütürüm. Rahatça ekmek yiyorum" dedi. - Antalya/ Kaş