Üsküdar'daki tarihi Selimiye Hamamı kültür merkezine dönüştürüldü

Üsküdar'da 3. Selim tarafından 1802'de yaptırılan tarihi Selimiye Hamamı, Üsküdar Belediyesinin 3 yıl süren restorasyon çalışmalarının tamamlanmasının ardından kültür merkezi olarak hizmet vermeye başladı.

Selimiye Mahallesi'nde aslına uygun bir şekilde hamamdan kütüphaneye dönüştürülen kültür merkezi konsepti ile hizmet verecek Nevmekan Selimiye'nin açılışı Üsküdar Belediye Başkanı Hilmi Türkmen'in katılımıyla gerçekleştirildi.

Türkmen, burada yaptığı konuşmada, hamamın tarihini ve restorasyon çalışmalarına ilişkin bilgi vererek, şunları kaydetti:

"Bulunduğumuz bu mekan 221 yıllık bir tarihi eser. 1800 yılında Nizam-ı Cedid Ordusu askerlerinin banyo ihtiyaçlarını karşılamak için yapılan bu hamam Selimiye Kışlası ile birlikte inşa edilmiş. Hemen yanı başımızda tarihi Büyük Selimiye Camisi var. Burada hem askerler hem de bu caminin yapımında çalışan işçi, ustalar, kalfalar da hamam ihtiyaçlarını görmüşler. Bu tarihi eserler gün geçtikçe adeta kaderine terk edilmiş. 1960 yıllarında bir albay burayı tekrar canlandırarak askerlerin temizliği için kullanmaya başlasa da çok başarılı olamamış. Mekanı Üsküdar Belediyesi olarak Vakıflar Bölge Müdürlüğünden restorasyon karşılığı kiraladık. Burayı tarihi dokusunu korumak suretiyle Üsküdar'ımıza yeni bir kütüphane, yeni bir millet kıraathanesi, gençlerin ders çalışma mekanı olarak hizmete açmış bulunuyoruz."

Dünyada tarihi bir hamamın aslına uygun şekilde restore edilerek kütüphaneye dönüştürüldüğü başka bir konsept yapı bulunmadığına dikkati çeken Türkmen, "Merkezimiz sahip olduğu bu konseptle Türkiye'de ve dünyada bir ilk olarak gösteriliyor. 3 yıl süren restorasyon çalışmaları sırasında tüm ekip arkadaşlarımın çalışmalarını heyecanla takip ettim. Geçtiğimiz haftalarda Cumhurbaşkanımızın ilk ziyaretçisi olduğu mekanımızı bugün halkımızın huzuruna sunmaktan gurur duyuyoruz." diye konuştu.

Mekanın bölümlerine değinen Türkmen, hamamın tüm bölümlerinin, hiç bozulmadan ve tarihi dokuyu değiştirmeden yeniden yetkili kurulların izniyle restore edildiğini belirtti.

Türkmen, Nevmekan Selimiye'nin gençlere 24 saat açık olacağına dikkati çekerek, öğrencilerin burada ücretsiz ikramlardan yararlanarak tek veya toplu bir şekilde ders çalışabileceğini söyledi.

Konuşmasında hamamın bölümlerinde sergilenen malzemeleri de anlatan Türkmen, Üsküdar'ın ilk matbaanın kurulduğu yerlerden biri olduğunu ifade etti.

Türkmen, bu yapıyı bu yönüyle de gençlere tanıtmak istediklerini dile getirerek, "Hamamın bir bölümünde 100-150 yıllık manuel bir matbaa bulunuyor. Osmanlı döneminde matbu eserler tarihi kaynaklardaki bilgiye göre bunda basılmış. Osmanlının son döneminde Avrupa yöntemleri ve teknikleri uygulanarak yapılmış ilk atlas denilen 'Cedid' diğer adıyla büyük atlas dediğimiz atlasın da bu matbaada basıldığını biliyoruz. Biz şimdi hem bu matbaayı hem de Cedid Atlası dediğimiz atlası burada gençlere tarihini anlatarak sergilemeye çalışıyoruz." şeklinde konuştu.

Nevmekan Selimiye, 25 bini dijital olmak üzere 45 bin kitaplık kapasitesiyle hizmet verecek

İstanbul'un yeni kültür durağı olması planlanan, 2 bin metrekare kapalı, 180 metrekare açık alana ve 300 kişi ağırlama kapasitesine sahip Nevmekan Selimiye, misafirlerine tarihi doku ortamında kitap okuyup, araştırma yapabilme imkanı sunuyor.

Türk ve dünya edebiyatı çocuk kitaplarından felsefe ve tarih kitaplarına, kişisel gelişim, sosyal bilimler ve hukuk kitaplarından, ilahiyat ve tıp gibi alanlardaki kaynaklara kadar 25 bini dijital olmak üzere 45 bin kitap kapasitesiyle mekanın İstanbul'un yeni kültür durağı olması hedefleniyor.

Üsküdar Belediyesi tarafından yenilenen yapıda, sonradan betonarme olarak inşa edilen soğukluk, aslına uygun olarak ahşap karkas ve kaplamayla yapıldı.

Hamam bölümündeki sonradan çimento esaslı sıvayla kaplanan taş yüzeyler tekrar ortaya çıkartıldı. Ayrıca yapılan raspa çalışmalarında hamam yapılarında pek görülmeyen kalem işi detaylar ihya edildi.

Günümüze ulaşmamış müştemilat kısmı tekrar yapılırken, çevre duvarlarının tamamı yıkılarak aslına uygun olarak doğal taşla örüldü.