"Kesin korunacak hassas alan" ilan edilen Tavşan Adası, korunan ekosistemiyle bilim merkezi olacak

Cumhurbaşkanı kararıyla "kesin korunacak hassas alan" olarak tescil edilen ve İstanbul'daki ilk deniz koruma alanı olan Tavşan Adası, Marmara Denizi ve Akdeniz'in ekosisteminin korunmasında önemli bir yere sahip olacak.

Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan imzasıyla 10 Nisan'da Resmi Gazete'de yayımlanan Cumhurbaşkanı kararına göre, Adalar sınırları içerisinde bulunan Tavşan (Balıkçı) Adası, Doğal Sit Alanının Koruma Statüsü yeniden değerlendirilerek "kesin korunacak hassas alan" olarak tescil edildi.

Adanın "kesin koruncak hassas alan" ilan edilmesinin ardından Çevre ve Şehircilik Bakanlığı yetkilileri ile 5 yıldır Tavşan Adası'nın ekosisteminin korunması için çeşitli faaliyetler yürüten Deniz Yaşamını Koruma Derneği üyelerinin katılımıyla ilk keşif dalışı yapıldı. Deniz altından görüntüler alındı, adada florayla ilgili araştırma ve gözlem yapıldı.

Çevre ve Şehircilik Bakanlığı Tabiat Varlıklarını Koruma Genel Müdürlüğü Araştırma ve Tescil Dairesi Başkanı Ümit Turan, AA muhabirine yaptığı açıklamada, bakanlığın korunan alan miktarının artırılması konusunda çalışmalar yürüttüğüne değinirken, karasal alanların yanı sıra denizel alan sistemlerinin öneminin ortaya çıktığına işaret etti.

Gelişmiş ülkelerde "korunacak alan" hedefinin yüzde 17' olduğunu aktaran Turan, Türkiye'de koruma alanın oranının şu anda yüzde 10,6 olduğunu ve 2023 hedefinin bu oranı yüzde 17 seviyesine çıkarmak olduğunu belirtti.

Turan, Tavşan Adası'yla İstanbul'da ilk defa bir deniz koruma alanı olduğunun altını çizerek, "Çevre ve Şehircilik Bakanlığı açısında çok sevindirici bir haber. Bu konuda ön çalışma yapılmıştı, yıl içerisinde daha kapsamlı çalışmalarımız olacak. 7 milyon 600 bin metrekarelik bir alanı kapsayan bölgenin endemik tür sayısı yüksek. 'Kesin korunacak hassas alan' insan faaliyetlerinin kısıtlandığı alan olduğu için yapılaşma kesinlikle olmayacak. Tavşan Adası bir bilim merkezi haline gelecek." dedi.

Türkiye'de 18 özel koruma bölgesi olduğunu kaydeden Turan, "Marmara Denizi çok önemli bir deniz, biyoçeşitlilik açısından çok zengin ve balık göç yollarını ihtiva ediyor. Bölgedeki ada ekosistemleri çok önemli. Adalar korunmuş yerlerdir. Bu da o bölgedeki bitki çeşitliğini artırır ve korunmasına sebep olur. Prens adalarında denizle birlikte büyük bir alanda çalışma yürütüyoruz. Prens Adaları Özel Çevre Koruma Bölgesi taslağımız var. Sonuçlar önemli, aldığımız neticeye göre böyle bir ilana da gidebiliriz." diye konuştu.

"Marmara Denizi'nin bir vahası koruma alanı ilan edildi"

Deniz Yaşamını Koruma Derneği Başkanı Volkan Narcı da Tavşan Adası'nın biyoçeşitliliği ve su altı, su üstü zenginliğinin oldukça yüksek olduğunu belirterek, "Biz yaklaşık 6 yıldır bölgede çalışıyoruz. Elimizdeki bilimsel çalışmaları, akademik sonuçları, İstanbul Üniversitesiyle yaptığımız raporlamaları, Çevre ve Şehircilik Bakanlığıyla paylaşıyorduk. Burada yaptığımız mercan transplantasyon faaliyetleri, su altı, su üstü biyoçeşitliliğin korunmasına yönelik diğer faaliyetler, gelecek deniz yaşamı için yürüttüğümüz faaliyetlerin sonucunda Cumhurbaşkanlığı nezdinde Çevre ve Şehircilik Bakanlığı Tabiat Varlıklarını Koruma Genel Müdürlüğü bölgenin Kesin Korunacak Hassas Alan olarak tescilini gerçekleştirdi." diye konuştu.

Alınan kararlar doğrultusunda Tabiat Varlıklarını Koruma Genel Müdürlüğü Araştırma ve Tescil Dairesi Başkanı Ümit Turan ile alanı ziyaret ederek, su altı ve su üstünde şu ana dek yürütülen faaliyetlerin izlendiğini aktaran Narcı, şöyle devam etti:

"Türkiye'de deniz koruma alanları var, fakat İstanbul'da ilk defa bu kadar önemli bir karar alındı. Adanın gelecek deniz yaşamı açısından şöyle bir önemi var; Türkiye'nin kendine ait, dünyada eşi benzeri olmayan bir Marmara Denizi var. Marmara Denizi'nin üstü Karadeniz, altı Akdeniz. İki denizi bünyesinde bulunduran inanılmaz bir biyoçeşitliliği var. Prens adalarının geneli balık, oksijen, mercanlar ve kuşlar açısından büyük bir zenginliğe sahip. Mercan transplantasyonları, hayalet ağları ve sürdürülebilir ekosisteme ilişkin yapabildiğimiz bütün bilimsel çalışmalar Tavşan Adası'nda toplandı. Bu ada bu nedenle önemli. Marmara Denizi'ne ilişkin alınmış böyle bir karar, son derece değerli. Marmara Denizi'nin bir vahası koruma alanı ilan edildi. Korunan bölgeyle Marmara Denizi'nin ve Akdeniz'in geleceği için burada bir anneanne sandığı oluşturuyoruz. Biz de bu kararı destekleyecek faaliyetler içinde bulunacağız. Bu alanı nasıl iyi yönetebiliriz, ne tür bilinçlendirme çalışmaları yapabiliriz, akademik çalışmaların devamlılığını sağlayacak ne tür faaliyetler yürütebiliriz üzerinden ekosistemi koruyacak etkinlikler yapacağız."

Narcı, adadaki mercanların sadece Akdeniz'de bulunduğunu dile getirerek, "Dünyada yağmur ormanları neyse, mercanlar da o. Mercan deniz habitatının oluşmasının yapı taşı, temeli. O yüzden mercanları, adayı canımız gibi korumamız gerekiyor." dedi.

Derneğin bölgedeki çalışmalarına değinen Narcı, Tavşan Adası'na mercan transplantasyonu yaptıklarını, Prens adaları genelinde hayalet ağları ve kıyı, deniz dibi temizlik çalışmaları yürüttüklerini, yazılı, görsel kaynak oluşturduklarını, Prens adalarının su altı zenginliklerini ilgililere aktarmaya çalıştıklarını, biyoçeşitlilik, istilacı veya yabancı türler ve genel olarak izleme çalışmalar, projelerini yürüttüklerini ve gelecek kuşaklara deniz sevgisini, korunmasını anlatmak için etkinlikler düzenlediklerini anlattı.