Sinop'ta Amerikan Radar Üssü'yle Başlayan Meslek: Pansiyonculuk

SİNOP'ta 1960'lı yıllarda Amerikan Radar Üssü'nün bulunması nedeniyle kente gelen Amerikalılara oda kiralanması ile başlayan 'Pansiyonculuk' bugün kent turizmini önemli ölçüde ayakta tutuyor. Karadeniz Turistik İşletmeciler Derneği Başkanı (KATİD) Murat Toktaş, "Pansiyonculuğun Karadeniz kıyı şeridinde en fazla olduğun illerin başında Sinop geliyor. Burada yaklaşık 600 pansiyon var. Sinop'a gelen 300 bin turistin yaklaşık 175 bini pansiyonlarda konaklıyor" dedi.

ABD'lilerin Sinop'a akın ettiği, 1960'lı yıllarda yörede oturanların evlerindeki odalarından birini kiralama yöntemiyle başladığı 'Pansiyonculuk' kültürü bugün kente gelen tatilci ve turistlerin en fazla konakladığı mekanlar olarak ön plana çıktı. Soğuk Savaş'ın bütün hızıyla sürdüğü 1960'lı yıllarda Amerikalılar'ı evlerinde belli bir ücret karşılığında misafir olarak ağırlayan Sinoplular, Türkiye'nin en kuzey noktasındaki kentlerinde 'Pansiyonculuğu' da geliştirdi.

Amerikan Radar Üssü ile Sinoplular'ın meslek hayatına giren 'Pansiyonculuk' tatilci ve turistlerin konaklamalarına önemli katkı sağlıyor. KATİD Başkanı ve Türkiye Otelciler Federasyonu Yönetim Kurulu Üyesi Murat Toktaş, pansiyon işletmeciliğinin Sinop'ta 1960'lı yıllarda Amerikalılarla birlikte başladığını hatırlatarak, şöyle dedi:

"O dönemlerde oda ve ev kiralama şeklinde bu adımlar atılmaya başlandı. Amerikalılar'ın kente yoğun geldiği bu dönemde insanlar evlerinde küçük ücretlerle yabancı misafirlerini ağırladı. Sonra pansiyonculuk keşfedildi ve bugünkü gelinen noktayı aldı. Karadeniz kıyı şeridinde Sinop, Trabzon ve Rize'de pansiyonculuğun yoğun olarak yapıldığını görmekteyiz. Sinop'ta 600 civarında ev var, pansiyonculuk hizmeti veren. Tabi bunların yaklaşık 10'u gerçek anlamda bu işi profesyonelce yapıyor. Yetkili kurumlara kayıtlı ve kontrol altında."

Sinop'ta 50- 100 TL arasında oda kiralandığını belirten Murat Toktaş, kentte pansiyonların dışında otel ve misafirhanelerde 4 bin 700 yatak bulunduğunu ifade ederken, "Kente gelen 300 bin turistin yaklaşık 175 bini pansiyonlarda konaklıyor. Fakat elbette bir otel konforu ve kalitesi bekleyemezsiniz buralarda. Kayıt dışı pansiyon sayısının çok fazla olması bir anlamda da kaliteyi düşürüyor. Çünkü buraları denetleyen hiçbir kurum yok. Ayrıca, kayıt dışı çalışılıyor. Ne Maliye, ne Emniyet denetimi söz konusu. Böyle olunca da art niyetli insanların konaklayabileceği alan yaratılmış oluyor. Pansiyona ihtiyaç var ama bir denetime ve kayıt altına alınması koşuluyla. Bu işi profesyonelce yapan diğer pansiyonlar ve otellerle karşılaştırıldığında da haksız rekabet ortaya çıkmış oluyor. Sinop her geçen gün büyüyen ve gelişen bir turizm şehri. Özellikle yolların yapılması, havalimanının açılmış olması ve gerek merkezi gerekse de yerel yönetimlerin turizm anlamındaki yatırımları ile Karadeniz'in parlayan yıldızı konumunda."

Babasının 1970 yıllarda başladığı bu mesleği 3 yıl önce ağabeyi 30 yaşındaki Mehmet Can ile birlikte devralarak sürdürdüklerini ifade eden 25 yaşındaki Demirhan Demirkol, şöyle konuştu:

"İşletmemiz 'Demirkollar Aile Kampı' olarak geçiyor. Kampımızın içinde 10 apart evimiz mevcut. Sinop'ta vatandaşın bir evi var, odasının birini yazın kiraya veriyor. ya da adamın iki yazlığı var, birini pansiyon olarak işletiyor. Bizim apart evlerimiz de pansiyon olarak geçiyor. Bu kavram biraz değişik bir kavram. Gelen insanların beklentileri çok büyük. Burası bir pansiyon ve kamp merkezi. Burada ultra lüks bir konfor bekleyemezsiniz. Kendi aile ortamınızda sessiz bir tatil anlayışı var. Özellikle sosyal medyanın etkili kullanılmasıyla insanlar gitmeseler bile, Alp Dağları'ndaki ile Hollanda'daki tatil köyleriyle sizi karşılaştırıyorlar. Bir de fiyatlarımızı Ege ve Akdeniz'deki tatil köyleriyle kıyaslıyorlar. Bizim sezonumuz 35 gün. Fiyatlarımız da Karadeniz şartlarına göre makul. 4 kişilik bir aile 150 TL para ödüyor. Buna insanların yüzde 60'ı pahalı diyor."

- Samsun