Sine-i Millet Nedir ve Nasıl Uygulanır?

Atatürk ile birlikte Türk siyasetine giren sine-i millet kavramı şu günlerde tekrar gündem oldu. Peki, 'sine-i millete döndüm' ne demek? ?

SİNE-İ MİLLET NEDİR?

İstanbul seçimlerinin iptali ile Millet İttifakı tarafından gündeme getirilen sine-i millet, meclis zeminini terk etmek, halkın arasına katılıp, halk hareketi başlatmak ve siyasi iktidarı ya da egemenlere başkaldırı anlamına geliyor. Kısaca, meclis zemininden ayrılarak halk zeminine katılmak anlıma geliyor.

SİNE-İ MİLLET NASIL UYGULANIR?

Sine-i millet kararının uygulanabilmesi için Anayasa, TBMM Genel Kurulu'nun onayı olması gerektiğini belirtiyor. Anayasa'nın 84'üncü maddesi, milletvekili istifasının Genel Kurul'da kabul edilmesini öngörüyor. Maddeye göre, "İstifa eden milletvekilinin milletvekilliğinin düşmesi, istifanın geçerli olduğu TBMM Başkanlık Divanınca tespit edildikten sonra, TBMM Genel Kurulunca kararlaştırılır." İfadeleri yer alıyor.

İLK ÖRNEKLERİ

İlk olarak Mustafa Kemal Atatürk ile Türk siyasi tarihine giren sine-i millet kavramı, Harbiye Nazırlığı'nı kabul etmeyen Atatürk'ün "Biz de sine-i millete döneriz" şeklinde karşı cevap vermesiyle tarihte yer ediniyor.

Pratik olarak ise ilk ve tek sine-i millete dönen sadece bir milletvekili oldu. Turgut Özal'ın cumhurbaşkanı seçiminde gerçekleşti ve DYP Hatay milletvekili Murat Sökmenoğlu sine-i millet diyerek milletvekilliğinden istifa etti.