Şevval Sam'dan Başkan'a Fırça

'Kadın' temasının işlediği '48'inci Uluslararası Antalya Altın Portakal Film Festivali'nin Ulusal Jüri basın toplantısında, 'Kadına yönelik şiddet' konusunda konuşan jüri üyesi Şevval Sam, bu sırada jüri başkanı Müjde Ar'a bir şeyler fısıldayan Büyükşehir Belediye Başkanı CHP'li Mustafa Akaydın'a, "Konsantrasyonum dağıldı" diyerek tepki gösterdi.

Antalya Büyükşehir Belediyesi ve Antalya Kültür Sanat Vakfı (AKSAV) tarafından düzenlenen 48'inci Uluslararası Antalya Altın Portakal Film Festivali'nin tamamı kadınlardan oluşturulan Ulusal Uzun Metraj Jürisi, basın toplantısı düzenledi. Hillside Su Otel'deki toplantıya jüri başkanı Müjde Ar, yönetmen Handan İpekçi, oyuncu Bergüzar Korel, yazarlar Ayşe Kulin, Yaşar Seyman, sanat yönetmeni Annie Geelmuyden Pertan, müzisyen ve oyuncu Şevval Sam, sinema eleştirmeni Melis Behlil, akademisyen Prof.Dr. Serpil Kırel ve gazeteci Çiğdem Anad katıldı. Toplantıya Büyükşehir Belediyesi ve AKSAV Başkanı Mustafa Akaydın tek erkek olarak katıldı.

"SİYASETTEN BAŞLANMALI"

Jüri Başkanı Müjde Ar, kadına yönelik şiddet konusunda siyasetin medyadan daha büyük payı olduğunu düşündüğünü söyledi. Şiddetin insana değer verilen toplumlarda giderek azalırken, insanın değersizleştirildiği toplumlarda giderek tırmandığını aktaran Ar, "Şiddet, kadın ve erkeği ayırır. Güçsüze daha kolay uygulanır. Yasalar karşısında kolay boşluk bulur" dedi.

Kadına yönelik şiddete karşı mücadelenin başlanacağı yerin medya değil siyaset dünyası olması gerektiğini kaydeden Ar, "Siyaset dilinin çok daha barışçı ve kibar olmasını diliyorum. Bütün siyasetçilere sesleniyorum. Siyaset dilinin espri içinde gülümsetecek şekilde olmasını diliyorum" diye konuştu.

DOĞRU MANŞET

Gazeteci Çiğden Anad, kadın meselesine medyanın duyarlılığının son yıllarda geliştiğini kaydetti. Bir soru üzerine Habertürk gazetesinin sürmanşetten kullandığı fotoğrafa ilişkin değerlendirmelerde bulunan Anad, "Biz aramızda tartışmadık ama ben doğru manşet attığını düşünüyorum. Kadın bu şekilde teşhir edilebilir mi? Kadın ölmüş. Yaşarken saygı gösterilmemiş, yasal düzenlemeler yapılmamış, yapılmış polis duyarsız kalmış, ölü bedeni üzerinden saygı tartışması yaratılıyor. Habertürk iyi ki o manşeti atmış" diye konuştu.

Söz konusu haber üzerinde etik ve ahlaki boyutu uzun tartışmalar söz konusu olabileceğini kaydeden Çiğdem Anad, "Bir gazeteci arkadaşım, 'Karısına şiddet uygulayan kişiler tutuklu yargılanmalı' dedi. Bence de doğru. Medyaya eleştirilerin yersiz olduğunu düşünüyorum" dedi.

"GENÇ ESKİ AYRIMI YOK"

Jüri Başkanı Ar, Altın Portakal'ın ulusal yarışmasına katılan 13 filmin 9'unun ilk yönetmenlik denemesi olduğunun hatırlatılması üzerine dün galası gerçekleştirilen 3 filmin 3'ünü de çok beğendiklerini söyledi. Bu ifadesinin tartışmalara neden olabileceğini, ama bunu söylemekte mahsur görmediğini belirten Müjde Ar, "Genç sinemacıların bir ayrımı olacak mı? Benim de filmlerim yarıştı. Festival filmlerini çok önemsiyorum. Festivallerin kazananları vardır, ama kaybedenleri yoktur. Genç arkadaşlarımızı yüreklendirmek isteriz ama ayrım yoktur" dedi.

JÜRİ VE KADINA YÖNELİK ŞİDDET

Müjde Ar, festivalin yarışma filmlerinde kadına yönelik açık şiddet konusunda tavır alıp almayacakları yönündeki soru üzerine, "Burada bulunmamızın bile bir tavır olduğunu düşünüyorum. Bizim burada varlığımız bir tavır açıkçası" diye karşılık verdi. Jüri üyesi yazar Ayşe Kulin ise, dün izledikleri filmler arasında bir tek filmde kadın sorunu olduğunu belirterek, "O bile farkındalık yarattı" dedi.

Bu yıl 'Ve Kadın Dünyaya Dokundu' ana temasının işlendiği Uluslararası Antalya Altın Portakal Film Festivali'ne o filmden sonra "Hangi kadın dünyaya dokundu?" sorusunun sorulması gerektiğini belirten yazar Kulin, şöyle dedi:

"Dünkü filmde gördüm ki kadının dünyaya, etrafına sevgiyle dokunması gerekiyor. Hayvanlara dahi sevgiyle dokunabilen insan kazanıyor. Bir insan eşit olmadığını hissederse, ezilebileceğinin farkındaysa sevgisini yüreğinde kaybediyor. Dünkü film bana bunu verdi. İnsanların içine sevgiyi koyabilmemiz için hayatından şiddeti çıkartmalıyız."

HÜKÜMET ALEYHİNE DİZİ YAPILABİLİR Mİ?

Türkiye'de televizyon dizilerinde kadının gösterimine ilişkin bir soru üzerine söz alan Müjde Ar, Türk televizyonculuğunun çeşitli sebepler ve baskılardan dolayı geldiği noktayı herkesin bildiğini söyledi. Toplumun politik olarak sesini yükseltemediğini, her anlamda iktidarın kadının sesini kısmaya eğilimli olduğunu anlatan Ar, "Hükümet aleyhinde dizi yapılabilir mi? Sorunun cevapları burada" dedi.

EDEPSİZİK VE TERBİYESİZLİK

Yazar Ayşe Kulin ise sadece dizilerin değil, yemek ve spor programlarında dahi sürekli kavga ve terbiyesizliğin özendirildiğini belirterek, "Diziler en azından kurgu. Türk toplumu neden bu kadar edepsizliğe, terbiyesizliğe prim veriyor?" dedi.

KADIN HABERLERİNDE CİMRİLİK VE ELİBOLLUK

Jüri üyesi Prof.Dr. Serpil Kırel ise kadın bedeniyle ilgili medya ve sinema dünyasının etik sorunları olduğunu söyledi. "Ne zaman erkeklik iktidar tarafından sıkıştırıldıysa çıkış kadın bedeni üzerinden oluyor" diyen Prof.Dr. Kırel, kadın bedeninin sunumuna ilişkin tartışmalara eşlik eden "Gerçek hayatta var, göstermeyelim mi?" sorusunun sorunlu olduğunu savundu. Prof.Dr. Kırel, "1000 kere gösterelim ve gerçek hayatta olmaya devam etsin. Dikkat eden kadınlarla ilgili başarı haberleri cimrice çıkıyor. Olaya sadece cinsiyetçi rejim açısından bakmıyorum. Cimrilik ve felaket haberlerindeki elibolluk arasında çok ciddi ilişki var" dedi. Bu noktada sinemanın da farklı olmadığını kaydeden Prof.Dr. Kırel, "Filmlerde gerçekten farklı bir şey yok. Kadın bedeni ya çıplaktır ya seksidir ya da yaralanmıştır" diye konuştu.

AKAYDIN'DAN LİDERLERE ELEŞTİRİ

Antalya Büyükşehir Belediye Başkanı Mustafa Akaydın ise Türkiye'de yaşanan sıkıntılarda özellikle siyasi kişiliklerin önemli rol oynadığı kanısında olduğunu söyledi. Kulin'in 'Terbiyesizleşme' eleştirisine tamamen katıldığını dile getiren Başkan Akaydın, "Siyasi düzeye baktığınız zaman toplumun nereye gittiğini görüyorsunuz. 'Şerefsizdir, namerttir, verseniz iki koyunu güdemez' gibi alıntılar siyasi eleştirilerde var. Çok daha seviyeli, muzip ve zeki eleştiriler yakalanabilir" diye konuştu.

ŞEVVAL SAM'DAN TEPKİ

Oyuncu ve müzisyen Şevval Sam, televizyonun zorla evlere girdiğini ve çocuğunu televizyon karşısına bırakıp bulaşığı yıkamak zorunda kalan bir jenerasyonu daha da kirleterek ilerlediğini söyledi. Medyanın bir yandan şiddetin dilini sert kullanırken kadına yönelik şiddete daha fazla şahit olmaya başladığını dile getiren Sam, "Bunun arasındaki ayrımı iyi analiz etmek lazım" dedi. Şevval Sam, konuşması sırasında Başkan Mustafa Akaydın'ın jüri başkanı Müjde Ar'ın kulağına eğilip birşeyler fısıldaması üzerine "Konsantrasyonum dağıldı" diyerek tepki gösterdi. Başkan Akaydın, bu tepki üzerine ellerini bağlayarak arkasına yaslandı.

ANAD ARAYA GİRDİ

Şevval Sam'ın konsantrasyonunun dağıldığı anda araya giren gazeteci Anad, kadına yönelik şiddetin her zaman varolduğunu, artarak büyüyen de bir sorun olmadığını, ama medyanın daha fazla gündemde tuttuğu için görünür hale geldiğini savundu.

Oyuncu ve müzisyen Şevval Sam, bu noktada bu ses daha fazla duyuluyorsa sanatın dönüştürücü bir şeyler yapması gerektiğini savundu. Bu kanayan yaranın sarılmak zorunda olduğunu kaydeden Sam, "Sinema farkındalık yaratmak açısından çok önemli bir kanal" dedi.

POZİTİF AYRIMCILIK

48'inci Uluslararası Antalya Altın Portakal Film Festivali'nin ulusal uzun metraj kategorisinde yarışacak 13 film arasında sadece bir kadın yönetmenin filmi bulunduğunun hatırlatılması üzerine Müjde Ar, "Piyasa koşullarıyla baktığınızda erkeklerin film yaparken daha kolay para bulduklarını görüyoruz. Kadınların ilişkileri yapımcılarla daha zayıf" dedi. Ar, bu konuda Kültür ve Turizm Bakanlığı'nın iyi projeyi her şekilde desteklemesinin önemli olduğunu kaydetti. Yönetmen Handan İpekçi ise sinemanın da erkek egemen bir alan olduğunu savundu, Kültür ve Turizm Bakanlığı'nın destekleriyle ilgili pozitif ayrımcılık talep edilebileceğini söyledi.

YEŞİLÇAMIN ÇOCUĞU

Jüri üyesi oyuncu Bergüzar Korel ise, "Yeşilçamlı anne babanın çocuğu olarak buradayım. Zamanında filmi sansürlenmiş bir kadın oyuncunun kızı olarak buradayım" dedi.

GÖRDÜM'ÜN YERİ BOŞ BIRAKILDI

Uluslararası Antalya Altın Portakal Film Festivali'ne sayılı günler kala göğüs kanseri olduğu açıklanan jüri üyesi Vahide Gördüm'ün koltuğu, basın toplantısında boş bırakıldı. Jüri başkanı Müjde Ar, Gördüm'ün sağlık durumuyla ilgili net bilgiye sahip olmadıklarını belirtirken, "Böyle bir jürinin içinde olmak ister, ama sanıyorum sağlığı el vermiyor" dedi.

DİRENİŞ VE KARŞI GELMEK

Uluslararası Antalya Altın Portakal Film Festivali'nin Ulusal Uzun Metraj Jüri toplantısı, Şevval Sam'ın şiddete karşı direniş mesajıyla sona erdi. Oyuncu Sam, "Bunlar değişecek ama bu anlayışı gelecek nesillerin zihinlerine yerleştirmek durumundayız. Özgür ifade biçimi korkularla bastırılmış vaziyette. Daha kitapları basılmadan toplatılmış insanlar, toplumda bir korku yaratıyor. Toplumsal şiddete her yerinde direnerek, karşı gelerek otosansürden kurtulmamız gerekiyor" diye konuştu.