Şekercioğlu'na Son 20 Yılın En Başarılı Çevre Koruması Ödülü

Türk bilimadamı ve Utah Üniversitesi Öğretim Üyesi Doç. Dr. Çağan Şekercioğlu, İngiltere'nin en prestijli çevre ödülü olan "Whitley Vakfı 20. Yıldönümü özel Altın Ödülünün" bu yılki sahibi oldu.

Whitley Vakfı, son 20 yılda desteklediği 167 doğa korumacısından Şekercioğlu'nu 20. yıl özel ödülüne layık gördü. Törenin sunucusu Kate Humble, Şekercioğlu'nu "Dünya çevre bilimciler arasında ilk %1'de yer alan Doç. Dr. Çağan Şekercioğlu, doğa korumada son yıllarda imza attığı başarılarla, 20. Yıl Özel Ödülü için bize baksa bir alternatif bırakmadı.' diyerek tanıttı. Törende, Whitley Fonu'nun kurucusu Edward Whitley ve Prenses Anne'in yanı sıra, Şekercioğlu da 5 dakikalık bir konuşma yaptı. Özel ödülü almanın bir şartı olarak bu senenin diğer ödüllerinin seçim jürisinde de yer alan Şekercioğlu, bu jüride yer alan ilk Türk oldu. Törene Londra'nın ileri gelenleri, Londra Konsolosu Murat Nalçacı ve Türkiye basını da katıldı.

Londra'daki Kraliyet Coğrafi Topluluğu'nun tarihi binasında düzenlenen törende Şekercioğlu ödülünü İngiltere Kraliçesi 2. Elizabeth'in kızı Prenses Anne'in elinden aldı. Şekercioğlu, Prenses Anne'e teşekkür olarak Iğdır Aras Nehri Kuş Cenneti Yukarı Çıyrıklı köyünden gelen kuru kayısı ve dut pekmezini verdi. Prenses Anne'e "Türkiye'nin en güzel dut pekmezi budur. Iğdır'ın örnek koyu Yukarı Çıyrıklı'daki Esat ve Zeynep Çelik'in bahçesinden. Ama Doğu Anadolu'da en çok kuş türü olan Aras Nehri Kuş Cenneti Tuzluca Barajı tarafından yok edilirse, bütün bu köyler, kayısı ve dut ağaçları da yok olacak. Bunu bir daha yiyemeyeceksiniz." diyen Şekercioğlu, Aras Kuş Cenneti'nin kurtarılması için destek istedi. Prenses Anne ise dünya çapında önemli bu alanın korunmasını dilediğini söyledi. Şekercioğlu'nun daveti üzerine ise Prenses Anne "Aras Kuş Cenneti'ne gelmek ve bir köy pansiyonunda dut pekmezli ve kuru kayısılı bir kahvaltı yapmak isterim." dedi.

2008'de Prenses Anne'den ilk Whitley Gold Ödülü'nü alan Şekercioğlu, 2010'da da Prenses Anne'in Buckingham Sarayı'ndaki doğum gününe partisine davet edilmiş ve kendisine Kars kaşarı ve gravyeri ile Kars Kuyucuk Gölü'nde yaşayan angıt ördeğinin tahta modelini vermişti.

Aldığı ödüllere ilişkin KHA'ya konuşan Şekercioğlu, Türkiye'yi iki kez Whitley Altın Ödülü alan tek ülke yapmaktan gurur duyduğunu belirtti. Ama Türkiye'nin doğal alanları ve canlıları korumada dünyada en sondaki %9 ülkeden olmasından duyduğu üzüntüyü de belirten Şekercioğlu şunları söyledi:

"Ne yazık ki, bu ödülün tadını çıkaramıyorum. Buruk bir sevinç çünkü ülkemizin doğası hızla yok ediliyor. Türkiye son 6 yılda Dünya Çevre Performansı Endeksi'nde 60 ülke geriye giderek, ortalardan en sonlara düştü. En hızla kötüye giden kategorimiz, su kaynakları kullanımının ekolojik etkileri. Yani doğayı düşünmeden yapılan barajlarla akarsularımızı ve canlılarını yok etmemiz. Doğa korumada Irak, Haiti, Suriye ve Libya gibi perişan ülkelerle beraber en dipte olmayı bir Türk olarak gururuma yediremiyorum.

ABD'de hoca olmama rağmen, kurduğum KuzeyDoga Derneği'yle Türkiye'nin yaban hayatının ve doğasının araştırılması ve korunması için elimden geleni yapıyorum. Ama 2005 yılından bu yana araştırdığım, 42,000 kuşu halkaladığımız ve 241 kuş türü ile Doğu Anadolu'da en çok kuş türünü tespit ettiğimiz Iğdır Aras Nehri Kuş Cenneti şimdi bir barajla yok edilebilir. Whitley ödülü konuşmamda bunu vurguladım ve Aras Kuş Cennetini kurtarma imza kampanyamız (www.arasikurtar.org ve www.savearas.org) için herkesin desteğini istedim.

Şubat 2013'te bana Türkiye'nin İlk Sulak Alan Bilim Teşvik Ödülü'nü veren Orman ve Su İşleri Bakanlığı, şimdi bu barajı yaparsa benim bilimimi yaptığım sulak alanı yok edecek. Orman ve Su İşleri Bakanımız Veysel Eroğlu'nun, TBMM'de Haziran 2012'de Aras Nehri Kuş Cenneti için verdiği "Bu kuş cennetini korumak boynumuzun borcudur" sözünü tutacağına güveniyoruz" dedi.

Orman ve Su İşleri Bakanlığı'nın hayata geçireceği Türkiye'nin ilk yaban hayat koridorunun yaratılmasına öncülük yaptığı için bu yılki Whitley Vakfı Özel Altın Ödülü'ne layık görülen Şekercioğlu, Kars-Kuyucuk Gölü'nün korunmasıyla ilgili yaptığı çalışmalardan dolayı 2008 yılında da Whitley Altın Ödülünün sahibi olmuştu. 162 km uzunluğa ve 28,543 hektarlık büyüklüğe sahip olan Türkiye'nin ilk yaban hayati koridoru, Kars, Erzurum, Ardahan ve Artvin'i kapsıyor. Orman ve Su İşleri Bakanlığı tarafından 2500 hektara dikilecek 4,5 milyon ağaç ile 51,000 hektarlık orman alanı birbirine bağlanacak ve korunacak. Şekercioğlu, 2011'de Türkiye'deki kurtları ilk kez vericilerle takip ederek, bir kurdun 540,000 hektarlık yanı İstanbul ili kadar bir alanı kullandığını göstermiş, bu veriler de bakanlığı yaban hayatı koridorunu yaratmaya ikna etmişti.

Yakın dostu Zafer Kızılkaya'nin da bu sene Whitley ödülü almasından mutluluk duyduğunu vurgulayan Şekercioğlu, "Türkiye'ye bir senede iki Whitley ödülü getirerek tarih yazdık. Umarım Orman ve Su İşleri Bakanlığı, Türkiye'ye birçok cevre ödülü ve uluslararası prestij getiren bir bilimadamının yıllardır çalıştığı en önemli alan olan eşsiz Aras Nehri Kuş Cenneti'ni göz göre göre yok etmez." dedi.

Şekercioğlu, Whitley Altın Çevre Ödülünü iki kez alan ilk kişi oldu. Şekercioğlu, bu ayki National Geographic dergisinde de dünyadaki 22 Risk Alan kaşiften biri olarak da yer aldı.