"Şehzade Mustafa" ilgisi, restorasyondaki külliyeyi erken açtıracak -

HALUK YÜKSEL - Babası Kanuni Sultan Süleyman tarafından 1553 yılında boğdurulmasının bir televizyon dizisinde canlandırılmasıyla yeniden gündeme gelen ve bunun üzerine yurt içi ve dışından ziyaretçi akınına uğrayan "Şehzade Mustafa"nın türbesinin de aralarında bulunduğu Muradiye Külliyesi'ndeki 12 türbeden 7'sinin restorasyonu tamamlandı.

Birleşmiş Milletler Eğitim, Bilim ve Kültür Örgütü (UNESCO) Dünya Miras Listesine alınan Bursa'daki sultan külliyelerinden Muradiye'de yer alan "Şehzade Mustafa", "Gülruh Hatun", "Gülbahar Hatun", "Şehzade Mahmud", "Mükrime Hatun", "Şirin Hatun" ve "Saraylılar" türbelerinin, yerli ve yabancı ziyaretçilerin ilgisi dolayısıyla planlanandan önce, 18 Eylül'de Başbakan Yardımcısı Bülent Arınç'ın da katılacağı törenle açılması bekleniyor.

Bursa Büyükşehir Belediye Başkanı Recep Altepe, AA muhabirine yaptığı açıklamada, külliyedeki türbelerden 7'sinde çalışmaların tamamlandığını söyledi.

Restorasyonun titizlikle yürütüldüğünü vurgulayan Altepe, şöyle devam etti:

"Bu türbeler, tepeden tırnağa, çatıdaki kubbesinden, kurşun kaplamasından, dış cephelerindeki taşlar, işlemeler, derzleri, kapıları, oymalı uygulamalar, her türlü giriş çıkış, hepsi orijinal haline uygun restore edildi. Yine içleri her biri ayrı değer, ayrı bir sanat eseri, ecdadımızın Osmanlı döneminden, 500-550 yıl önceki kalem işleri, gerçekten göz nuru eserler. Her türbenin kendine has desenleri var. Türbelerdeki erken dönem Osmanlı işleri, değişik dönemlerde tahribatlara uğramış. 1850'li yıllardan sonra barok mimarisi olarak türbelerin içi sıvayla kaplanmış ve eski orijinal kalem işleri, yaklaşık 500 küsur yıllık kalem işleri tamamen örtülmüş. Şimdi bu çalışmalarla tüm bu izler kaldırıldı hatta onlardan numuneler bırakıldı; 'Yerinde görülsün, neler yapılmış' diye. Diğer işlemler, atılan betonlar, öteki uygulamalar, fazlalık olan her şey söküldü ve içi, dışı, her şeyiyle özgün hale getirilmiş oldu. Yani 550 yıla dayanan bu eserler, 550 yıl önceki haliyle bugün pırıl pırıl sunumda."

- "Her ne kadar eleştirilen yönleri olsa da..."

Altepe, Muradiye semtine adını veren Sultan 2'nci Murad'ın yanı sıra çok sayıda şehzadenin türbesinin de külliyede bulunduğunu anlattı.

O dönem nerede vefat ederse etsin pek çok padişah ve şehzadenin cenazelerinin burada defnedildiğini dile getiren Altepe, "Sultan 2'nci Murad, Edirne'de vefat etti ama burada. Aynı şekilde Şehzade Mustafa, Konya'da vefat etti ve buraya defnedildi. Bu da filmlerle gündeme geldi ve buraya büyük bir ilgi var. Onun için, Şehzade Mustafa'nın da bulunduğu 7 türbeyi bir an önce açacağız" diye konuştu.

Recep Altepe, yurt dışındaki bazı televizyon kanallarında yayınlanan Türk dizilerinin, ülkenin tanıtımı ve Türkçeye katkılarına değindi.

Muradiye Külliyesi'nin, dizilerden dolayı da yoğun ilgi gördüğüne dikkati çeken Altepe, şunları kaydetti:

"Son dönemlerde yapılan dizi filmler, 46-47 ülkede izleniyor ve bu da Türkiye için de büyük bir avantaj, Türkçe'nin gelişmesi bakımından da görüyoruz ki birçok ülkede, özellikle Osmanlı coğrafyasında artık Türkçe'yi daha rahat konuşabiliyorlar, bu diziler sayesinde. Hatta Araplar bile Türkçe öğrenmiş, Türkçe konuşuyor. 'Bunları nereden öğrendiniz?' deyince 'dizilerden' diyorlar. Türkiye'nin büyük ölçüde tanıtımını da yapıyor, her ne kadar eleştirilen yönleri olsa da sonuçta tanıtıma da büyük katkı sağlıyor. Bunlarla bu değerler ortaya çıkıyor, sultanlar, saray gündeme geliyor, merak uyanıyor. İşte Şehzade Mustafa da bunlardan biri. Orada özellikle dizi filmde önemli bir rolü var. Orada da tabii ki sıkıntılı bir durum, herkese de çok duygulu anlar yaşatan olaylar yaşanıyor."

- Karadağlı halk oyunları ekibinin "Şehzade Mustafa" ilgisi

Bursa'ya, "9'uncu Uluslararası Namık Kemal Balkan Festivali"ne katılmak üzere Karadağ'dan gelen halk oyunları ekibi de dizide izledikleri "Şehzade Mustafa"nın türbesini ziyaret etmek istedi.

Restorasyonun sürmesi nedeniyle külliyenin kapısından dönen ekibin rehberi Serkan Pehlivan, ekibe külliyenin kapısında Şehzade Mustafa ile ilgili bilgi verdiğini belirtti.

Ekibin, türbeyi görmek için ısrar ettiğini vurgulayan Pehlivan, "Özellikle Şehzade Mustafa için diziden görüp geliyorlar. Bir de gelmeden önce biraz araştırma yapmışlar ama tamamen diziden görerek, 'İlla ki burası' dediler. 4 gündür buradalar ancak fırsat bulduk ve getirdik" dedi.

- Külliyenin diğer bölümlerindeki restorasyon bir yıl içinde bitecek

Muradiye Külliyesi'ndeki "Şehzade Mustafa", "Gülruh Hatun", "Gülbahar Hatun", "Şehzade Mahmud", "Mükrime Hatun", "Şirin Hatun" ve "Saraylılar" türbelerinin restorasyonu bitirildi. "Sultan 2'nci Murad", "Hüma Hatun", "Gülşah Hatun", "Cem Sultan" ve "Şehzade Ahmed" türbelerinde çalışmalar devam ediyor.

Çalışmaların devam ettiği ya da bitirildiği yapılarda, kündekari, malakari, kalem ve altın varak işleri, çini konservasyonları, Edirnekari ve Bursakari işleri ile mezar taşları envanter işleri yapıldı. Külliyenin tümünde restorasyonun bir yıl içinde tamamlanması planlanıyor.ıyor.