Seddülbahir Kalesi'ndeki Restorasyon Çalışmaları

Kültür ve Turizm Bakanlığı Çanakkale Savaşları Gelibolu Yarımadası Tarihi Alan Başkanı İsmail Kaşdemir, dünya harp tarihine geçen Çanakkale Savaşları'nda önemli bir yere sahip Seddülbahir Kalesi'nde başlatılan restorasyon çalışmalarının devam ettiğini söyledi.

Kaşdemir, AA muhabirine yaptığı açıklamada, restorasyon ve çevre düzenlemesi kapsamında kaleyi denizden gelecek dalgalardan korumak için kıyı bölümüne aslına uygun dolgu çalışması yaptıklarını belirtti.

Seddülbahir Kalesi'nin Gelibolu Yarımadası Tarihi Alan Başkanlığınca 102 yıl sonra ilk defa restore edildiğini anlatan Kaşdemir, şu değerlendirmede bulundu:

"Burada, gerek savaş sırasında almış olduğu hasar gerekse savaş sonrasında rüzgar, yağmur, fırtına ve dalgalar gibi doğal olaylarla belirli bir yıpranmışlık meydana geliyor. Biz de Seddülbahir Kalesi'ni alan başkanlığı olarak onarmaya ve restore etmeye başlamıştık. Zaman içinde restorasyon belirli bir aşamaya geldi. Fakat bununla beraber deniz kıyısındaki bir kulenin yıkıldığı hepimiz tarafından görüldü. Bu kulenin gerek savaş öncesi gravürlerde, gerekse savaş sırasında çekilen hava fotoğraflarında hayatta olduğu ve bu kulenin etrafında bir kara parçası olduğu anlaşılmakta. Biz bu restorasyonu aslına uygun bir hale getirmek için yapıyoruz."

Zarar gören kuleyi yerine oturtmak ve kaleyi korumak için denize dolgu yaptıklarına işaret eden Kaşdemir, şöyle devam etti:

"Dolgu, su altı araştırmaları ve koruma kurulundan alınan onay doğrultusunda yapılıyor. Kalenin restorasyonunda İstanbul Teknik Üniversitesinden hocalarımız danışmanlık yapıyor. Her şey hem yasal mevzuata uygun hem de bilimsel gerçekliğe uygun bir şekilde gerçekleştiriliyor. Bu alanda tamamen kaleyi koruma amacıyla gerçeğe uygun bir restorasyon faaliyeti yürütülüyor. Bunun dışında herhangi bir amacımız yok. Olmayacaktır da. Tarihi yeniden ayağa kaldırmak adına, tarihi mekanları canlandırmak adına böyle bir çalışma yapıyoruz."

"Restorasyon 40 milyona mal olacak"

Tarihi Alan Başkanlığı Restorasyon ve Yapım İşleri Grup Başkanı Gökhan Gümüşdağ da 2015 yılında ihalesi yapılarak 40 milyon liraya mal olması beklenen restorasyon çalışmalarında üst avlu duvar kısımlarındaki çalışmaların tamamlandığını söyledi.

Restorasyonda alt eyvan kısımlarına geçildiğini aktaran Gümüşdağ, şunları ifade etti:

"Alt eyvan kısımlarında restorasyon çalışmaları da yapıldıktan sonra ikinci etap olarak kıyı koruma yapısına ilişkin çalışmalara başlandı. Bu çalışmayı yapmamızın amacı 1700'lü tarihlerde eski gravürlerde bulduğumuz bilgi ve belgelerden, 1915 yılındaki savaş fotoğraflarından güney kule diye tabir ettiğimiz kısmın dolgu alanının yüzyıllık süre zarfında tamamen deniz tarafından alındığı görüldü. Özellikle kış aylarında oluşan dev dalgaların kuleyi olumsuz yönde etkilediği görüldü. Bu yönde İstanbul Teknik Üniversitesi hidrolik anabilim dalı hocalarından aldığımız teknik raporlar ve batımetrik ölçümler neticesinde hazırlanan projeler koruma komisyonuna sunuldu. Onayın ardından da uygulama safhasına geçildi.3 ay sürecek dolgu çalışmlarında eski gravürlerde bilimsel teknikler sonucunda oluşacak raporlar sayesinde tekrar eski haline getirilecek. Oluşan dalgaların kaleye olumsuz etkileri giderilecektir."