Savaş Jetlerinin Boyasında ABD'ye Rakip Olduk

CÜNEYT ATEŞ - Uçak, helikopter, tank, radar ve buna benzer bir çok savaş ekipmanları için çok önemli olan boya konusunda Türkiye dev adımlar atıyor. Dünyanın en kaliteli kamuflaj ve radar sinyali emici boyası artık Türkiye'de üretiliyor. Türkiye, kamuflaj boyasını yurt dışına da satmaya başladı.

Hacettepe Üniversitenin ortaklığında kurulan teknoparkta yerleşik Hacettepe İleri Boya Teknolojileri ve Kimya Sanayi A.Ş. (HİBTEK) Teknik Danışmanı ve aynı zamanda Hacettepe Üniversitesi Öğretim Görevlisi Hayrettin Aydın, AA muhabirine yaptığı açıklamada, Kıbrıs Barış Harekatı dolayısıyla yapılan özellikle askeri ambargonun, yerli savaş sistemleri geliştirilmesine vesile olduğunu söyledi.

Üniversitede 1989 yılında başlayan SADAK (Savaş Uçakları Boyasının Yurtiçinde Yapılabilirlik Projesi) kapsamında binlerce saat ar-ge yaptıklarını ve sonunda başarıyı yakaladıklarını ifade eden Aydın, şunları söyledi:

"Boyasız uçağı savaşa göndermezsiniz çünkü uçağın gövdesi alüminyum alaşımdır ve düşman radarları için çok belirgin bir hedeftir.

Projenin adı 'Savaş Uçakları Boyasının Yurtiçinde Yapılabilirlik Projesi'ydi. Proje çok hızlı gelişti. 1989'da başladık 1990'da 2 adet F-5 uçağını uçurduk. Bir savaş uçağı -60 dereceden çok hızlı bir şekilde pistteki +70 derece sıcaklığa inebiliyor. 130 derece ani ısı değişimi boyayı perişan ediyor. Her hafta uçakların fotoğrafları çekildi ve Hava Kuvvetleri Komutanlığı tarafından boyada 'atma, kabarma, yıpranma var mı' diye ince ince kontrol edildi. Yaklaşık bir yıl sonra F-4, F-104, T-37 ve T-38 tipi uçaklarda boyandı. Onlar da bir yıl uçtu herhangi bir sorun olmadı. 30 Nisan 1993'de Hava Kuvvetleri Komutanlığı, boyaların Hacettepe'den alınabileceğine dair Hava Lojistik Komutanlığı'na yazı yazdı. Türkiye'de yaklaşık 20 yıldır bütün askeri uçak ve helikopterler bizim boyalarla boyanıyor. Satışları üniversitenin döner sermayesi üzerinden yapıyoruz."

-Taze boya çok önemli

Savaş uçakları, helikopterleri ve diğer ekipmanlarının hem korozyona karşı korunması hemde kamufle edilmesi gerekliliği nedeniyle boyanması gerektiğini anlatan Aydın, hem yerli hem de daha kaliteli boya yapmak için çalıştıklarını ve başardıklarını bildirdi.

Aydın, "Boyanın Türkiye'de yapılması çok önemli çünkü boyaların raf ömrü maksimum 1 yıl. Ama ABD'den gelirken hem daha önceden üretilmiş rafda beklemiş oluyor hem nakliyede vakit kaybediliyor hem de bize göre yüzde 30 daha pahalı. Biz 3'er aylık periyotlarla üretiyoruz ve en önemlisi TSK'daki hangi savaş uçak yada helikopterinin ne zaman boyanacağı belli. TSK'nın ihtyacına göre malzeme teslim ediyoruz" görüşünü dile getirdi.

Bir yolcu uçağında yaklaşık 300-400 kilo boya kullanılırken, F-16 savaş uçağında ortalama 50-60 kilo boyanın kullanıldığını ifade eden Aydın, savunma sanayine iş yapan firmaların da kendilerinden boya aldığını anlattı. Hayrettin Aydın, bu firmaların birinin projesi dolayısıyla yurt dışındaki alt yüklenici firmanın da kendilerinden boya aldığını dolayısıyla ilk ihracatı gerçekleştirmiş olduklarına işaret etti.

HİBTEK'de aynı zamanda Infrared boya da ürettiklerini belirten Aydın, boyalara doğanın ışık yansıma değerlerini verdiklerini dolayısıyla infrared boya ile boyanan askeri araç ve ekipmanların düşman tarafından kolay kolay farkedilemediğini vurguladı.

-Radara yakalanmayan boya

Hayrettin Aydın, bugün itibarıyla dünyanın en iyi RAM boyasının (Radar Absorbing Material - Radar Sinyali Emici Materyal) Türkiye'de üretildiğini bildirdi.

Aydın, yurt dışına satılmasının mümkün olmadığını belirttiği boya ile ilgili şu bilgileri verdi:

"RAM, hiç geriye yansıma yaptırmayan dolayısıyla örneğin uçakların radara yakalanmasını önleyen bir boya. Diğer boyaları herkes yapabilir ama bu boyayı, bu kalitede ABD ve bizden başka kimse yapamıyor, net konuşuyorum. Yapılan testlerde bizim ürettiğimiz boyanın ABD'nin ürettiği boyadan çok daha iyi olduğunu raporlarla ortaya koyduk.

Bugün düşman bir ülkenin sınırlarını RAM boyalı uçakla geçin, radarlar göremeyecektir. Savaş zamanı bu uçak sınırı geçiyor bombayı atıyor sonra radarlara görünmeden çıkıp gidiyor. Bu işte saniyelerin önemi var, uçak ya da yer radarı, hangisi önce görürse diğerini bertaraf edebiliyor."

-"1 kilo boya mı, 1 litre yakıt mı ?"

Savaş uçakları için ağırlığın çok önemli olduğunun altını çizen Aydın, şu bilgileri de verdi:

"Formula 1 arabaları da savaş uçakları gibidir ve ağırlık çok önemlidir. Yarışma kuralları gereği arabanın ağırlığının; şoför dahil, benzin hariç en az 642 kilogram olması gerekiyor. Aynı motor gücüne sahip araçtan hafif olan daha hızlı gideceği ve ekstra benzinin ekstra tur anlamına geleceği için formula pilotları kilo anlamında mümkün olduğunca hafif kişilerden seçilir.

Savaş zamanında bir uçak 1 kilogram gereksiz  yük yerine 1 litre fazla yakıt alırsa havada daha fazla kalabilir.

Savaş uçaklarında yer radarlarının ve havadaki başka bir uçağın görebileceği yerlerin özellikle RAM ile boyandığını belirten Aydın, "Sembolik olarak söylüyorum; bu boyanın kilosunu 1 dolara üreten ABD'ye isterseniz 100 dolar teklif edin, kesinlikle vermez, çünkü stratejik bir ürün" dedi.

RAM boyanın kamuflaj boyaya göre 4 kat daha pahalı olduğunu anlatan Aydın, bu boyanın F-35 gibi yeni nesil ve pahalı olan savaş uçaklar için hayati önem arz ettiğini söyledi.

- Aselsan - Hacettepe ortaklığı

RAM boyası üretmeye Aselsan-Hacettepe ortak projesi olarak başladıklarını, on yıldır çalıştıklarını ve radar emici boyayı 9 yıldır ortak ürettiklerini anlatan Aydın, Deniz Kuvvetleri Komutanlığı envanterinde olan ve RAM boya ile boyanan bir denizaltının, RAM boya ile boyanmayan denizaltının 300 metre yakınına kadar farkedilmeden geldiğinin altını çizdi. Aydın, RAM'sız denizaltıların ortalama 4-5 deniz mili mesafeden birbirini görebildiğine dikkati çekti.

Dünyada hükümetlerin kontrolünü çok sıkı yaptığı ve diğer ülkelere satışını sınırladığı yüksek teknoloji içeren bu ürünü Aselsan ile yerli olarak ürettikten sonra muhtelif uygulamalar sonrasında yapılan saha denemelerinde de ürünlerin çok yüksek performanslara sahip olduğunun belgelendiğini de bildiren Aydın, "Kamuflaj, infrared ve radar sinyallerini emen boyalarımız, Türkiye'nin savaş gücünü kat ve kat artırdı"  dedi. - Ankara