Sarıkamış Deniz Şehitleri İçin Anma Töreni Düzenlendi

Zonguldak'ın Ereğli ilçesinde 1. Dünya Savaşı sırasında Sarıkamış'ta donarak şehit olan 90 bin askere kışlık eşya götürmek için yola çıkan ve Rus donanması tarafından vurularak batırılan Bezm-i Alem, Bahr-i Ahmer ve Mithatpaşa adlı nakliye gemilerindeki 221 şehit için anma töreni düzenlendi.

Kdz. Ereğli ilçesinde Sarıkamış Deniz Şehitleri Anıtı'nda anma töreni düzenlendi. Törene Ereğli Kaymakamı Nazım Madenoğlu, Karadeniz Bölge Komutanı Deniz Kurmay Albay Aykut Manioğlu, Belediye Başkanı Hüseyin Uysal, BEÜ Ereğli Eğitim Fakültesi Dekanı Ali Azar, Sarıkamış Dayanışma Grubu Kurucusu ve Başkanı Prof. Dr. Bingür Sönmez, İlçe Emniyet Müdürü Fahri Küçük, İlçe Jandarma Bölük Komutanı Binbaşı Gökhan Tufan, siyasi parti temsilcileri, sivil toplum kuruluşlarının temsilcileri, daire müdürleri, gaziler, öğrenciler ve vatandaşlar katıldı.

Tören protokol üyelerinin anıta çelenk sunması, saygı duruşu ve İstiklal Marşı'nın okunması ile başladı. Günün anlam ve önemine ilişkin konuşmayı yapan Sarıkamış Dayanışma Grubu Kurucusu ve Başkanı Prof. Dr. Bingür Sönmez, 2004 yılında yaptıkları çalışma ile Sarıkamış deniz şehitlerini tarihte kaybolmaktan kurtardıklarını ifade etti. Prof. Dr. Sönmez konuşmasında, "Bu anıt Karadeniz Bölge Komutanlığı ve Ereğli Belediyesi'nin ortak bir çalışmasıyla ortaya kondu. 2004 yılında Kuzey Deniz Saha Komutanı olan Metin Ataç Paşa'ya Sarıkamış'a giden üç geminin batırıldığına dair belgeler sundum. Genelkurmay'da böyle bir kayıt yoktu. Kendisi müzeyi görevlendirdi ve 2 yıllık bir çalışmanın sonucunda bize gerçek bir tarih ortaya konuldu. Rus, İngiliz ve Alman arşivlerinden bu üç geminin Kdz. Ereğli açıklarında batırıldığını öğrendik. Metin Ataç Amiralimiz Demiz Kuvvetleri Komutanı olduğu zaman bu törenler kurumsallaştırıldı. Ben bu törenler için Deniz Kuvvetleri'ne, Karadeniz Bölge Komutanlığı'na ve Belediyemize çok teşekkür ediyor ve şehitlerimiz adına minnetimi sunuyorum" dedi.

Bezm-i Alem, Bahr-i Amber ve Mithat Paşa gemilerinin Sarıkamış'a ulaşmaları durumunda 1. Dünya Savaşı'nın sonucunun çok daha farklı olabileceğini anlatan Prof. Dr. Sönmez, yaşanan bu olayın hiçbir kara harekatının donanma desteği olmadan başarıya ulaşamayacağının en iyi örneği olduğunu dile getirdi. Prof. Dr. Sönmez konuşmasını şu sözlerle sürdürdü:

"6 Kasım 1914'te Bezm-i Alem, Bahr-i Amber ve Mithat Paşa adlı gemiler, Sarıkamış harekatına malzeme desteği sağlamak amacıyla İstanbul'dan asker, yiyecek, kışlık cephane, haritalar, askeri araç, iki uçak, dört pilot, Teşkilat-ı Mahsusa tarafından özel olarak Kafkaslarda isyan çıkarmak için özel yetiştirilmiş Çerkez liderler bulunmaktaydı. Bu liderler Batum üzerinden arka cephe açacaklar, isyan çıkaracaklardı. Bu gemilere donanma komutanlığına haber verilmeden ve koruma verilmeden yola çıkarılmıştı. 7 Kasım sabahı Rus Donanması Zonguldak'ı bombalamış, geri dönerken de Kandilli açıklarında bu gemilere rastlamış, üç gemi yarım saatte batırılmıştı. Gemilerin 221 personelinden 36 tanesi yüzerek kıyıya çıkarak kurtulmuş, 16'sı boğulmuş, 13'ü esarette şehit olmuş, ancak 20 tanesi esaretten dönebilmiştir. Geri kalanlar hakkında kayıt yoktur. Bu mürettebatın ayrıntılı künyesi Ereğli'de bulunan Sarıkamış Anıtı'nın yan cephesine işlenmiştir. Bunların hepsi doğru arşivlerdir. Yerel basında birtakım yazılar çıktığını çok üzülerek öğrendim. Bunlar Deniz Nakliyat Şirketi'nin arşivlerinden bizzat tarafımdan çıkarılmış 221 personelin dokümantasyonudur. Şehit olanlar, boğulanlar ve ölenler orada dökümante edilmektedir. Eğer bu gemiler Trabzon'a gidebilseydi savaş belki yine kaybedilebilirdi. Ama kırım bu kadar büyük olmazdı. Donanma desteği olmayan hiçbir harekatın başarılı olamayacağının en büyük örneği Sarıkamış harekatıdır."

Kdz. Ereğli Belediye Başkanı Opr. Dr. Hüseyin Uysal ise millet olarak tarihin derinliklerinin bilinmesi gerektiğine dikkat çekerek Sarıkamış deniz şehitlerini rahmet ve minnetle andığını söyledi.

Yapılan konuşmaların ardından protokol üyeleri TCG Kdz. Ereğli Karakol Gemisi ile Bezm-i Alem, Bahr-i Amber ve Mithat Paşa gemilerinin batırıldığı Kandilli beldesi açıklarına geldi. Protokol üyeleri Rus donanması tarafından batırılan üç gemideki mürettebat için denize çelenk bırakıp, saygı duruşunda bulundu. - ZONGULDAK