Sağlıkta Şiddet Araştırması: Herkesin Kendine Göre Nedeni Var

Sağlık bakanlığı'na bağlı hastaneler ve Aile Sağlığı Merkezlerinde (ASM) yapılan anket çalışmasına katılan sağlık personeli ile hasta ve hasta yakınları sağlıkta şiddetin nedenlerini gözler önüne serdi. Sağlıkçıların yüzde 74'ü hastanelerde sağlık personeline şiddet uygulandığını gördüğünü belirtirken, yüzde 49'u bazen kendisinin de hasta ve hasta yakınlarına karşı şiddet uygulamak istediğini belirtti. Hastalar ise, sağlıkta şiddetin en önemli nedeni olarak sistemdeki aksaklıkları gösterdi.

Karadeniz Teknik Üniversitesi (KTÜ) Sağlık Bilimleri Fakültesi'nden Doç.Dr. Havva Öztürk ile Kamu Hastaneleri Birliği Genel Sekreterliği'nden Uzman Hemşire Elif Babacan tarafından 'Sağlıkta şiddetin nedenleri' konulu 4 ayrı anket çalışması yapıldı. Sağlık personeli, hasta ve yakınları, hastanelerde, hem de ASM'lerde şiddetin neden ve sıklığı konusunda yapılan anket çalışması sonuçlandı. Sağlık personeli, halkın sabırsızlığı ve eğitim düzeyinin düşüklüğü nedeniyle şiddetle karşılaştıklarını, hasta ve yakınları ise ilgisizlik ve sistemden kaynaklanan gecikmeler nedeniyle olayların çıktığını savundu.

798 SAĞLIKÇI KATILDI

Sağlık Bakanlığı'na bağlı 16 hastanede görevli 156 doktor, 422 hemşire ve 220 diğer personel olmak üzere toplam 798 sağlıkçı ile yapılan çalışmada, sağlık personelinin yüzde 74'ü hastanelerde sağlık personeline şiddet uygulandığını gördüğünü belirtti. Şiddetin daha çok bağırma, küfür gibi sözlü olduğunu açıklayan sağlık personelinin yüzde 68'i şiddetin sağlık sistemindeki aksaklıklardan meydana geldiğini, diğerleri ise hasta ve hasta yakınlarından kaynaklandığını vurguladı.

SAĞLIKÇILARIN YÜZDE 49'U ŞİDDET UYGULAMAK İSTİYOR

Ankete katılan sağlık personelinin yüzde 53'ü sistem kaynaklı şiddetin nedenini muayene için bekleme sürelerinin uzamasına bağlarken, hasta ve hasta yakınları kaynaklı şiddetin nedeni ise yüzde 85'lik oranla hastalar ve yakınlarının sabırsız ve anlayışsız davranması olarak gösterildi. Sağlıkçıların yüzde 43'ü hasta ve yakınları tarafından uygulanan şiddetin nedenini de sağlık personelinin ilgisiz ve duyarsız kalması olarak gösterdi. Öte yandan sağlık personelinin yüzde 49'u bazen kendisinin de hasta ve hasta yakınlarına karşı şiddet uygulamak istediğini, yüzde 11'i uyguladığını açıkladı.

HASTALAR: ŞİDDETİ HAK EDİYORLAR

Araştırmanın diğer bölümünde bu kez hasta ve yakınlarının görüşlerine başvuruldu. Sağlık Bakanlığı'na bağlı 12 hastanede 770 hasta ile gerçekleştirilen ankete katılanların yüzde 35'i hastanelerde sağlık personeline şiddet uygulandığını gördüğünü, yüzde 31'i bu şiddetin daha çok bağırma, küfür gibi sözlü olduğunu belirtti. Hastaların yüzde 23'ü tıbbi sekreterlerin, yüzde 19'u hemşirelerin ve yüzde 15'i hekimlerin şiddeti hak ettiğini düşünürken, yüzde 39'u da sağlık personeline öfkelenerek şiddet uygulamak istediğini vurguladı. Hastaların yüzde 9'u ise daha önce sağlık personeline şiddet uyguladığını açıkladı.

Hastaların yüzde 52'si sağlık personeline uygulanan şiddetin sağlık sisteminden kaynaklandığını belirtirken, şiddetin diğer nedenleri hasta ve hasta yakınlarının davranışları ve sağlık personelinin tutumu olarak sıralandı. Sistem kaynaklı şiddetin nedeni olarak da yüzde 41'le poliklinik-muayene için bekleme sürelerinin uzaması gösterildi. Hasta ve hasta yakınları kaynaklı şiddetin de, yüzde 66'lık oranla hastaların sabırsız ve anlayışsız davranmasından kaynaklandığı belirtildi. Sağlık personeli kaynaklı şiddet nedeni olarak da, yüzde 53'le personelin hastalara ilgisiz ve duyarsız davranması, ya da hastaları ciddiye almaması gösterildi.

ASM'LER İÇİN AYRI ARAŞTIRMA

Trabzon'daki Aile Sağlığı Merkezleri'nde (ASM) çalışan 115 hekim, 225 hemşire ve 114 diğer sağlık personeli olmak üzere 454 personelle de ASM'lerdeki şiddetin nedenleri konusunda çalışma yapıldı. Ankete katılan sağlık personelinin yüzde 76'sı bu merkezlerde sağlık personeline şiddet uygulandığını gördüğünü açıkladı, bu şiddetin daha çok bağırma, küfür gibi sözlü olduğu belirtildi.

Sağlık personelinin yüzde 2'sinin hasta ve yakınları tarafından uygulanan şiddeti hak ettiklerini düşünmesi anketin dikkat çekici noktası olarak göze çarptı. Sağlık personelinin yüzde 50'si bazen kendisinin de hasta ve hasta yakınlarına şiddet uygulamak istediğini, yüzde 6'sı uyguladığını, yüzde 5'i de sözlü şiddet gerçekleştirdiğini açıkladı.

Anketin son bölümü ise, Aile Sağlığı Merkezleri'ne başvuran toplam 251 hasta ile gerçekleştirildi. Hastaların yüzde 31'i bu merkezlerde sağlık personeline şiddet uygulandığını gördüğünü, yüzde 35'i de sağlık personeline öfkelenerek şiddet uygulamak istediğini, yüzde 10'u daha önce sağlık personeline şiddet uyguladığını vurguladı. - Trabzon