"Riskli" Sektörler Belirlendi

Fatma Can - Sosyal Güvenlik Kurumu (SGK) Rehberlik ve Teftiş Başkanı Sıddık Topaloğlu, "Risk Odaklı Denetim Modeli'yle kayıtdışılığın yoğun olduğunu tespit ettiğimiz sektörler var. Bu sektörler, spor kulüpleri, otel ve turizm işletmeleri, konaklama tesisleri, özel dersaneler, fizik tedavi ve rehabilitasyon işyerleri, ayakkabı ve terlik imalatı ile bisküvi, dayanıklı pastane ürünleri ve kek imalatı. Bu sektörlerde denetim yapabiliriz" dedi.

AA muhabirine açıklama yapan Topaloğlu, Rehberlik ve Teftiş Kurulu'nun kayıtdışıyla mücadele ettiğini belirterek, bunun yanı sıra SGK'nın gelirlerini arttırmayı ve giderlerini azaltmayı amaçladıklarını söyledi. İşçi ve işverenden alınan paralarla ve devletin koyduğu katkılarla sağlığa para aktarıldığına işaret eden Topaloğlu, hastane, eczane, diyaliz merkezi ve medikal firmalara yapılan ödemelerin doğru olup olmadığını teftiş ettiklerini ifade etti. Bu ödemelerde haksız bir kazanç elde edilmemesini ve suistimal olmamasını sağladıklarını dile getiren Topaloğlu, "Rehberlik ve Teftiş Başkanlığı'nın en önemli görevi budur" dedi.

-Risk analizini 15 kişilik ekip yapıyor-

Topaloğlu, geçmişte SGK müfettişlerinin eline bir konu verildiğini ve bu kapsamda müfettişlerin o işyerine giderek, kendi gayret ve becerileriyle çok uzun zaman alan teftişler yaptığını anlatarak, o dönemlerde müfettişlerin "samanlıkta iğne aradığını" belirtti.

12 Ekim 2012 tarihinde Rehberlik ve Teftiş Kurulu bünyesinde Risk Analizi ve Sürekli Denetim Grup Başkanlığı kurulduğunu ifade eden Topaloğlu, böylece Risk Odaklı Denetim Modeli'ni hayata geçirdiklerini söyledi. Böylece risk analizine dayalı teftişe geçildiğini dile getiren Topaloğlu, risk analizi yapan ekibin 15 kişi olduğunu ve ekipte doktor, eczacı, müfettiş, sosyal güvenlik uzmanı ve istatistikçi bulunduğunu bildirdi.

-"Risk analizi bize 'Burada suistimal, kayıtdışılık olabilir' diyor"-

SGK ve MEDULA verilerinden yararlanarak verilerinden yararlanarak kayıtdışılık ve sağlık alanlarında risk analizleri yaptıklarını vurgulayan Topaloğlu, şöyle konuştu:

"Risk, suistimalin kendisi değildir. Risk, kayıtdışılığın kendisi değildir. Risk, olabilme ihtimalidir. Risk analizi bize 'Burada suistimal, kayıtdışılık olabilir' diyor. Örnek vermek gerekirse herhangi bir ilaçta ani yükselmeler farkedersek, hemen onun analizini yaparız. Sonuçları hemen müfettişimize veririz,

'Burada bir risk var, bu ilaçtaki maliyet niçin birden artmıştır' deriz. ya da herhangi bir doktorunu yapamayacağı ölçüde çok sayıda reçete yazmışsa bunu risk analiziyle tespit ederiz. Eskiden müfettiş gidiyordu, tek tek insanlarla konuşarak, uzun bir sürede tespit yapıyordu. Ama şimdi biz, elimizdeki veri bankasıyla yapılan analizi müfettişin kendisine veriyoruz. Diyoruz ki 'Alanın bu'. Yaptığımız bu çalışmalar, sağlık hizmet sunucularını korkutmasın. Hakkıyla çalışan, SGK'dan hakkını alan, suistimale yönelmemiş sağlık hizmet sunucularımız, özel hastane ve eczanelerimiz, optikçilerimiz, diyaliz merkezlerimiz, medikal ilaççılarımız bu konuda bizden memnun olacaklar. Ancak bir kez daha ifade ediyorum, bundan sonra mevzuat dışında bir çıkar temin etmeye çalışanlara zor günler var."

Eskiden birkaç yıl süren denetimlerin risk analizleriyle birkaç aya düşürüleceğine dikkati çeken Topaloğlu, "Birkaç ayda bunları tespit edeceğiz. Cezaları varsa yazacağız. Tazminatları varsa geri alacağız. Dolayısıyla SGK'yı daha dinamik hale getireceğiz. Ümidimiz şudur, bu model ülkemizde diğer teftiş kurullarında ve denetim birimlerince de örnek alınır" dedi.

-Otelin müşteri ve çalışan sayısı karşılaştırılıyor-

Topaloğlu, Risk Odaklı Denetim Modeli kapsamında asgari işçilik denetimleri de yaptıklarını belirterek, kayıtdışılığın 3 çeşidi olduğunu, bunların çalışanın SGK'na bildirilmemesi, ücretinin veya çalışma günlerinin az gösterilmesi ve daha fazla çalıştırıldığı halde bunun bildirilmemesi olduğunun altını çizdi.

Kayıtdışılığı risk analiziyle tespit etmek kolay olduğunu ifade eden Topaloğlu, örneğin bir konaklama tesisinin müşterisi ile sigortalı çalıştırdığı işçi sayısının karşılaştırıldığını ve böylece kayıtdışılığın tespit edildiğini belirtti. Topaloğlu, şunları kaydetti:

"Risk Odaklı Denetim Modeli'yle kayıtdışılığın yoğun olduğunu tespit ettiğimiz sektörler var.Kayıtdışılığın yoğun olduğunu tespit ettiğimiz sektörleri 2013'te denetime alabiliriz. Bu sektörler, spor kulüpleri, otel ve turizm işletmeleri, konaklama tesisleri, özel dersaneler, fizik tedavi ve rehabilitasyon işyerleri, ayakkabı ve terlik imalatı ile bisküvi, dayanıklı pastane ürünleri ve kek imalatı. İmalatta da çok sayıda kayıtdışılığa rastlıyoruz. Bu sektörleri şimdiden söylemiş bulunalım. Bu sektörlerde denetim yapabiliriz."

Denetimleri yapmadan önce söz konusu sektörlerin yetkilileri, temsilcileri, odaları ve dernekleri ile bir araya geleceklerini ve bu işyerlerine kayıtdışı işçi çalıştırmamaları konusunda çağrı yapacaklarını söyleyen Topaloğlu, 2012 yılında kayıtdışılığın yoğun olduğunu tespit ettikleri otel, hastane, eczane ve optiklerle görüşmeler yaptıklarını anlattı.

-Sağlık alanında riskleri tespit etmek için 400 senaryo hazırlandı-

Risk Analizi ve Sürekli Denetim Grup Başkanı Selim Akdeniz de tüm verilerin aktarıldığı sunucu üzerinden risk senaryoları ile suistimal ve riskleri tespit ettiklerini söyledi. Böylece risklere anında müdahale edebildiklerini belirten Akdeniz, sağlık alanında riskleri tespit etmek için 400 senaryo hazırladıklarını ifade etti. Bu senaryoların her birinin kendi içerisinde risk kriterlerini barındırdığını dile getiren Akdeniz, şunları kaydetti:

"Sistemde çalıştırılan senaryo ile bir ilimizde beyin cerrahisi alanında yersiz yapılan tedaviler tespit edildi. Bir ilimizde bir doktorumuzun hastaya uygulamaması gereken bir tedaviyi uyguladığını sistem üzerinden takip edebiliyoruz. Acil kapsamına alınmaması gereken tedavilerin de acil kapsamına alınarak kuruma fatura edildiğini veya yoğun bakım tescili olmamasına rağmen yoğun bakıma ilişkin kuruma fatura ettiklerini tespit edebiliyoruz."

Yayıncı: Selçuk Aval - ANKARA