Rehabilitasyon Merkezlerine Düzenleme Yolda

Yıldız Aktaş - Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığı Özürlü ve Yaşlı Hizmetleri Genel Müdürü Dr. Aylin Çiftçi, özel rehabilitasyon merkezlerine ilişkin ciddi düzenlemeler içeren yeni bir yönetmelik hazırlığında olduklarını bildirdi.

Özürlü ve Yaşlı Hizmetleri Genel Müdürü Dr. Çiftçi, AA muhabirine yaptığı açıklamada, Milli Eğitim Bakanlığı'nın gündüz faaliyet gösteren özel rehabilitasyon hizmeti, Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı'nın ise bakım ve rehabilitasyon hizmeti bulunduğu ifade ederek, Bakanlıkları bünyesindeki merkezlerin yatılı olduğunu dile getirdi.

Yurt genelinde 150 özel bakım merkezi bulunduğuna dikkati çeken Çiftçi, son 1 ay içinde yaptıkları denetimler sonucu bu merkezlerin 15'inin kapatılması yönünde karar alındığını belirterek, "Bu özel bakım merkezlerine ilişkin ciddi denetimler içeren yeni bir bir yönetmelik hazırladık ve görüşe gönderdik. Yönetmeliği, engellilerin kendi ayakları üzerinde durmasını sağlayacak bakım modellerini ön plana alarak, kişinin insan haklarından kaynaklanan haklarını elde etmesine imkan sağlayacak bir şekilde düzenledik" dedi.

Şu anda bakım merkezlerinde tüm engel gruplarının aynı binada farklı katlarda olabildiğini ifade eden Çiftçi, bu durumun hem hizmet alana hem de hizmet verene zorluklar çıkardığını belirterek, zihinsel engellilerin görme engellilerden, görme engellilerin bedensel engellilerden rahatsız olabildiğini söyledi.

Bu bakım merkezlerinde personelin de uzmanlaşamadığına işaret eden Çiftçi, bu kapsamda yeni yönetmelikte öncelikle ihtisaslaşmayı ele aldıklarını ifade ederek, "Değişikle farklı engel grupları farklı bakım merkezlerinde hizmet alacak. Dikine yapılanma değil daha çok yatay yapılanma olan binalarda hizmet verilecek" diye konuştu.

Bakım merkezlerinde binaların genelde katlı binalar olduğunu, bahçesi olan, ferah mekanların daha az olduğunu vurgulayan Çiftçi, yönetmelikte mimarıyla ilgili de bazı kriterler belirlediklerini söyledi.

Binalarda kişi başına düşecek metrekarenin en az 12 olacak şekilde düzenleneceğini anlatan Çiftçi, bu bakım merkezlerinde engellilerin birkaç gün değil ömürlerini geçirdiklerini ifade etti.

Bir hastanede bile genellikle kısa süre kalınmasına rağmen insanlara 7-8 metrekarelik bir alan düştüğünü dile getiren Çiftçi, "O bile bazen yetmiyor. Onun için bu alanı biraz geniş tuttuk. İçinde küçük bir mutfağı, banyosu, lavabosu olacak. Kişisel mahremiyet de korunabilecek. Merkezlerdeki engelli sayısı 50-60 kişiyi aşmayacak. Çok büyük merkezler açılmasın kapasitesi 50-60'ı aşmayan merkezler açılsın istiyoruz. Kalabalık kurumlarda yemek, toplu alanların kullanımı, çeşitliliği problem oluyor" diye konuştu.

-Engelliler sosyal aktivitelere yönlendirilecek-

Şu andaki bakım anlayışında sadece yeme, içme, yatmanın bulunduğunun altını çizen Çiftçi, sözlerini şöyle sürdürdü:

"Bunlar asgari şart, olmazsa olmazlar. Bunun üstüne bir de engellilerin hobilerine ve ilgi alanlarına göre sosyal aktivite, spor, müzik, resim, edebiyata yönlendirilmesini istiyoruz. Hatta bu alanlar yoksa bunların oluşturulmasına yönelik çalışmalar yapılması lazım. Mevcut yönetmelikte bunu teşvik eden şeyler azdı. Bunları da bir yükümlülük olarak düzenledik. Sosyal etkinlik mekanlarının geniş tutulması, farklı atölyelerin oluşturulması, açık alanların, bahçe alanlarının geniş tutulmasını ekledik. Bu kişilere karşı tutum ve muameleleri sıkı sıkıya tanımladık. Kişinin özel talepleri ve rızası doğrultusunda arzu ettiği zaman banyosunu yapması, istediği yemeği tercih edebilmesi gibi birtakım günlük yaşama katılım taleplerinin yerine getirilmesiyle ilgili maddeler koyduk."

Yangın, deprem gibi acil durumlarda alınması gereken tedbirleri de daha katı hale getirdiklerini ifade eden Çiftçi, bu şartları taşımayan kurumlara açılış izni verilmeyeceğini, bu konularda mevcut yönetmeliğe göre yeni yönetmeliği daha katı hale getirdiklerini söyledi.

Bakım elemanın sayısının da hizmet alan engelli gurubunun durumuna göre planlanacağını dile getiren Çiftçi, bakım evlerinin ekip olarak da daha kaliteli hale getirileceğini, eğitimler konusunda işletmelere her türlü desteği vereceklerini belirtti.

Yayıncı: Selçuk Aval - ANKARA