Radyasyonlu Atıkların Toprağa Gömüldüğü İddiası

Gaziemir ilçesindeki kurşun fabrikasının, faaliyette olduğu dönemde radyasyonlu atıklarının toprağa gömüldüğü iddialarına ilişkin açılan ve fabrika sahibi Hasan Yavaş hakkında 4 yıl 2 ay hapis, 100 gün adli para cezası verildiği dava, Yargıtay'ın bozma kararı üzerine yeniden görülmeye başlandı.

İzmir 3. Ağır Ceza Mahkemesi'ndeki duruşmaya, "Toprakta, suda veya havada kalıcı özellik gösterecek, insan veya hayvanlar açısından tedavisi zor hastalıkların ortaya çıkmasına, üreme yeteneğinin körelmesine, hayvanların veya bitkilerin doğal özelliklerini değiştirmeye neden olabilecek şekilde çevreyi kasten kirletme" suçundan 5 yıl hapis ve bin gün adli para cezası istemiyle yargılanan tutuksuz sanık Hasan Yavaş, avukatı katıldı.

Mahkeme başkanı Ömer Faruk Ceylan, kurşun üretimi yapan fabrikanın faaliyette olduğu dönemde radyasyonlu atıklarının toprağa gömdüğü iddiaları üzerine 2008 yılında açılan davada fabrika sahibi sanık Hasan Yavaş'ın 4 yıl 2 ay hahpis ve 100 gün adli para cezasına çarptırıldığını, Yargıtay 4. Ceza Dairesi'nin bu davanın fabrika müdürü Yıldırım Mustafa Irvana'nın yargılandığı dava ile birleştirilmesi ve araziye atık bırakma işleminin hangi tarihte sonlandırılrdığının araştırılması yönündeki kararıyla davayı bozduğunu hatırlattı.

Söz alan sanık avukatı Selahattin Seymen, müvekkilinin dedesi tarafından fabrikanın işletildiği ve henüz çevre bilincinin oluşmadığı, buna dair yönetmeliğin yürürlüğe girmediği dönemde atıkların arazi içinde bertaraf edildiğini söyleyerek, müvekkilinin işletmeyi devraldıktan sonra yüklü para harcayıp atıkları çevreye zarar vermeden ortadan kaldırdığını ve bu olaydan asıl zarar gören kişi olduğunu savundu.

Sanık Hasan Yavaş ise, söz konusu atıkların dedesinin zamanında, ortada henüz bir mevzuat yokken depolandığını, dolayısıyla kendisinin olayda kastının bulunmadığını söyledi.

Duruşmaya katılan Yeşiller ve Sol Gelecek Partisi Eş Sözcüsü Arif Ali Cangı da söz alarak, ilgili kişiler, şirketler ve kamu görevlileri hakkında İzmir Cumhuriyet Başsavcılığı'na suç duyurularında bulunduklarını hatırlatarak, davaya müdahil olarak katılma talebinde bulundu.

Mahkeme Başkanı Ceylan, Yeşiller ve Sol Gelecek Partisi'nin olaydan doğrudan ya da dolaylı olarak zarar gördüklerine dair somut delil bulunmadığı gerekçesiyle katılma talebinin reddine karar verdi.

Mahkeme başkanı Ceylan, Yargıtay 4. Ceza Dairesi'nin istemi doğrultusunda, daha önce aynı konuda fabrikanın üretimden sorumlu müdürü Yıldırım Mustafa İrvana hakkında İzmir 1. Ağır Ceza Mahkemesi'nde açılan davanın bu davayla birleştirildiğini hatırlatarak, İrvana'nın savunmasının diğer davada alınmış olması nedeniyle tekrar alınmasına gerek olmadığına, bozma kararı öncesinde dinlenen tanıklar Osman Özgür ve Metin Arulat'ın tekrar dinlenmesine karar vererek duruşmayı erteledi.

Yeşiller ve Sol Gelecek Partisi Eş Sözcüsü Arif Ali Cangı, duruşma sonrası gazetecilere yaptığı açıklamada, davada şikayetçi sıfatıyla yer alan İzmir Çevre ve Şehircilik İl Müdürlüğü yetkililerinin duruşmaya katılmadığını hatırlatarak, "Onların sahiplenmesi gereken davayı biz sahiplenmek istiyoruz, ancak mahkeme burada bir kamu yararı görmeyip katılma talebimizi reddetti" dedi.

Mahkemenin siyasi parti olmaları ve partilerin de kamu yararına değil, parti tüzüğüne göre faaliyet yürüttükleri gerekçesiyle müdahillik taleplerini kabul etmediğini savunan Cangı, partilerinin kamu yararına faaliyet gösterdiğini, çevre konusunda özellikle duyarlı olduklarını, karara itiraz edeceklerini söyledi.

-Davanın geçmişi

İzmir'in Gaziemir ilçesinde, kurşun üreten fabrikanın faaliyette olduğu dönemde radyasyonlu atıklarının toprağa gömüldüğü iddialarına ilişkin 2008 yılında İzmir 3. Ağır ceza Mahkemesi'nde dava açılmış, mahkeme fabrika sahibi Hasan Yavaş'ı 4 yıl 2 ay hahpis ve 100 gün adli para cezasına çarptırmıştı.

Yargıtay 4. Ceza Dairesi kararı bozarak, davanın, İzmir 1. Ağır Ceza Mahkemesi'nde fabrika müdürü Yıldırım Mustafa Irvana'nın yargılandığı dava ile birleştirilmesini ve araziye atık bırakma işleminin hangi tarihte sonlandırılrdığının araştırılması istenmişti.

Geçtiğimiz yıl aralık ayında gazetelerde çıkan haberler üzerine olay kamuoyunun gündemine tekrar gelmiş, iddialar üzerine Türkiye Atom Enerjisi Kurumu (TAEK) bölgede radyasyon seviyelerinin belirlenmesi için ölçümler yapmış, Çevre ve Şehircilik Bakanlığı yetkilileri de fabrika arazisinde yaptığı inceleme sonrasında fabrika yetkililerine 5,7 milyon lira para cezası kesildiğini açıklamıştı. - İzmir