Prof.Dr Hatipoğlu, 'Organ Bağışının Dinde Sakıncası Yoktur'

Dicle Üniversite Hastanesi Başhekimliği Konferans Salonunda düzenlenen panelde konuşan Prof. Dr. Nihat Hatipoğlu, üzerinde tartışmaların yaşandığı organ bağışının dindeki yeri hakkında eksik veya yanlış olarak bilinenler hakkında konuştu.

"ZARURİYET HARAMI HELAL KILAR"

"Kuran-ı Kerim temel prensipler koyar. Hz. Peygamber prensipleri kendisine verilen bilgiyi kadarıca açıklar. Organ nakli ve benzeri yeni gelişmelerde Kuran da bir hüküm bulmamız mümkün değildir" diyen Hatipoğlu, ancak işaretlerin olabileceğini dile getirerek şöyle dedi:

"Biz organ bağışı konusunda diyoruz ki dinen caiz mi değil mi? Tabi orada ne var, organı alınan var, organ nakledilen var. İki kişi var önümüzde. Organ veren insanın aklına bir sürü dini soru var. Bir de teknik soru var. Tüm bunların çözülmesi gerekir. Çözülmeden çok geniş manada organ bağışının olabileceğini ben ihtimal içinde tutmuyorum. Bunun hal edilmesi lazım. Organ bağışı konusunda iki görüş var. Birinci görüş diyor ki insan kendi vücudunun sahibi değil. Allahın emanettir, hoyratça kullanamazsınız.

İkinci kesim ise evet kuran veya Hz. Peygamberin bu konuda söylediği belirleyici bir emare olsaydı teslim olurduk. Organ bağışına iştirak edilebilir. Çünkü bu bir zarurettir. Zaruret de ihtiyaç kadar uygulanır. Ne demek yani siz kalbin, böbreğin, gözün yerine yapay bir malzeme kullanamıyorsanız, yapay malzemede yeterli sonucu alamıyorsanız, bu bir zaruriyet olmuştur. Zaruriyet haram olanı helal kılar.

Bizim fıkıh usulümüzde yaşayan veya ölenin organlarına müdahale etmek dinen caizdir diyor. Çağımızdaki Kuveyt, Ürdün, S. Arabistan, Türkiye' deki Diyanet İşleri gibi benzeri fıkıh konseylerindeki yetkili insanların tercihi bu ikinci görüştür. Organ nakline bir dinin engel olmadığını söylüyor. Yaşayanlar için şöyle bir hassasiyet var. Yaşayan kişiler kendi organını başka bir kişiye verebilir mi? şayet nakleden kişi daha sonra organında bir zafiyet oluşursa bu organ nakli olamaz. Çünkü yaşayan kişi yaşam hakkı bizim için daha muteberdir. Ama bir problem yoksa ikisi de yaşamını sürdürebilecekse dinen bir sakıncası yoktur"

"BEYİN ÖLÜMÜ İLE BİTKİSEL HAYAT KARIŞTIRILIR"

Panelde konuşan D.Ü. Hastaneleri Başhekimi Prof. Dr. Sait Alan; şuana kadar dünyanın beyin ölümü tanısı konup ta ayağa kalkan, iyileşen, tek bir hastanın olmadığını söyledi.

"Genellikle beyin ölümü ile bitkisel hayat karıştırılır" diyen Alan, bitkisel hayatta kişinin beyin fonksiyonları yerinde ama yetersiz olduğunu belirterek, "Fakat kişi ölmemiştir. Beyin ölümünde ise mutlak ölüm gerçekleşmiştir. Düşünün bir gülü kopardınız, suyun içine koydunuz, beyin ölümü gerçekleşen kişide o gül gibidir. Suyun içinde olduğu sürece birkaç gün suda kalır. Birkaç gün sudan beslendiği ölçüde canlı kalır, sonra suda çürür. Beyin ölümü de böyledir. Ama bitkisel hayat daha farklıdır" dedi.

"BÖLGEMİZDE ORGAN BAĞIŞI ARZU EDİLEN SEVİYENİN ÇOK ALTINDADIR"

Türkiye'de 2011 yılı verilerine göre 25 bin organ nakli bekleyen kişinin olduğunu dile getiren Alan, "Bu az bir rakam değildir. Bunu canlılardan karşılamak hemen hemen imkânsızdır. Avrupa bu konuda bizden kat kat ilerde. Ülkemizde Akdeniz ve Ege Bölgesi organ bağışı konusunda biraz daha bilinçlenmiş durumda. Ama bizim bölgemizde bu oran arzu edilen seviyenin çok altındadır. Gönül ister ki bu bağışın kolaylaşması, kişilerin seve seve, bağışta bulunması, sağlık çalışanlarımızın da bu bilince varması, bu konuda hastaları yönlendirmesi ve bir ölçüde organ nakli bekleyen hastalara ümit olmasıdır" şeklinde konuştu.

Hastane personelinin büyük ilgi gösterdiği panelde konuşmacı olarak katılan, Anesteziyoloji ve Ranimasyon Anabilim Dalı Başkanı, Prof. Dr. Gönül Ölmez Kavak, beyin ölümü ve tanısı konusunda bilgi verirken, Organ Nakli Merkezi Nefroloji sorumlu uzmanı Prof. Dr. Ali Kemal Kadiroğlu, böbrek nakli ile ilgili görüş belirtti. Hematoloji Ana Bilim Dalı Başkanı Prof. Dr. Orhan Ayyıldız, kemik iliği nakli konusunda bilgi verirken, Göz Hastalıkları Anabilim Dalı öğretim üyesi ve Göz Bankası Tıbbi Müdürü Yrd. Doç. Dr. A. Kürşat Cingü 'da Kornea Nakli ile ilgili konuştu.