Kalan Suriyelilerin Yaşam Çabası

Yasa dışı yollarla Avrupa'ya geçmek yerine Türkiye'de yerleşik hayata geçen Suriyeli mülteciler, yeni hayatlarına Türklerle birlikte entegre olmaya çalışıyor. İzmir Basmane semtinde dükkanları bulunan Suriyeli ve Türk esnaflar, herkese hizmet edebilme adına ekmek teknelerine hem Arapça hem de Türkçe yazılar asıyor.

Türkiye'den Avrupa'ya deniz yolu ile geçmek isteyen Suriyeli mültecilerin umut yolculukları, genellikle facia ile sonlanıyor. Birer sayıdan ibaret olmayan Suriyeli mülteciler, sonunda ölüm olsa bile denize açılmayı da göze alabiliyor, Türkiye'de yerleşik hayata geçmeye de karar verebiliyor. Çoğunlukla yasa dışı yollarla Avrupa'ya geçerken hayatlarını kaybetmeleriyle gündeme gelen mültecilerin büyük bir kısmı da ülkelerindeki savaş bitene kadar Türkiye'de kalmakta kararlı. Kimi ayakkabı, kimi tekstil, kimi de gıda sektöründe çalışan Suriyeliler, yeni hayatlarına Türklerle birlikte entegre olmaya çalışıyor. İçişleri Bakanlığı tarafından açıklanan verilere göre, Türkiye'deki Suriyeli sayısı 1 milyon 385 bin. Suriyeli mültecilerin bulunduğu şehir sıralamasında 17. sırada yer alan İzmir'de, tam 13 bin kayıtlı Suriyeli mülteci yaşıyor. Avrupa'ya geçmek isteyen mültecilerin durak noktası da olan İzmir, aynı zamanda yerleşik düzene geçen Suriyeliler için de tercih edilen bir kent. Özellikle Konak ilçesine bağlı Basmane semtinde yaşayan ve çalışan mültecilerden bazıları, açtıkları lokantalarla halka hizmet veriyor. Küçük Suriye'yi andıran Basmane'de, Suriye ve Türk yemekleri yapan mülteciler, dükkanlarına hem Arapça, hem de Türkçe yazılar asıyor. Basmane'de dükkanları bulunan Türk esnaflar da yerleşik Suriyelilerin yoğunluğu nedeniyle tabelalarında hem Arapça, hem de Türkçe yazılara yer veriyor.

5 YILDIZLI OTELDEN, LOKANTAYA

20 yıl boyunca Halep'te bulunan 5 yıldızlı bir otelde lüks yemekler yapan Usame Tamer, üç yıl önce ailesiyle birlikte İzmir'e göç etti. 7 aydır, Suriyelilerin açtığı lokantada aşçılık yapan Tamer, "Halimden memnunum. Ben normalde daha modern yemekler yapıyorum ama burada çalıştığıma da şükrediyorum. Suriyeli mülteciler İzmir'de kalıp çalışabilir ama Avrupa'ya gitmeyi bir kurtuluş gibi görüyorlar. Her şeye rağmen gitmek istiyorlar. Buradaki hayat Suriye'ye kıyasla biraz daha pahalı ama Allah Türkiye'den razı olsun, bize yardımcı oldular" dedi.

"AVRUPA'YA GİTMEYİ DÜŞÜNMÜYORUM"

İki yıl önce ailesiyle İzmir'e göçen Muhammed Mustafa ise, "Önce hiçbir şey bilmiyordum. Türkçe'yi arkadaşımdan öğrendim. Şuanda çanta işiyle uğraşıyorum. Çalışmadan yaşayamazsın. Tüm ailem burada. Ağabeyimle birlikte eve bakıyoruz. Hayatımdan memnunum. Avrupa'ya gitmeyi düşünmüyorum" diye konuştu. 1,5 ay önce savaştan kaçan ve İzmir'de cami avlusunda yaşayan Yusuf Musa ise, savaşta şarapnel parçası ve kurşun isabet ettiğini belirterek tedavisi için Almanya'ya gitmek istediğini söyledi.

TÜRK ESNAFLARDAN ARAPÇA TABELA

Suriyeli mültecilerin Basmane semtinde kurdukları yeni hayatlara, Türk esnaflar da ortak oldu. Müşterilerinin büyük çoğunluğunu Suriyelilerin oluşturduğu Türk esnaflar, dükkanlarına Arapça yazılar asmaya başladı. Berber dükkanı işleten Mehmet Nur Toy, "Avrupa'ya gidenler de var, burada kalanlar da var. Esnaflar, menülerine ya da dükkanlarına onların okuyabilmesi için Arapça yazı asıyorlar. Benim dükkanımda da Arapça 'berber' yazıyor" ifadelerini kullandı.

"SURİYELİLERE HİTAP EDİYORUZ"

Basmane'de tavukçu dükkanı bulunan Turgay Gezer de, şunları söyledi:

"Burası gariban semti olduğu için bütün müşterilerimiz Suriyeli. Biz de onlara hitap ediyoruz. Onların görebilmesi için dükkanımıza yazı astık. Ben dükkanıma Arapça 'taze tavuk var' yazdım. Bizim işimiz Avrupa'ya gitmeyenlerle. Onlar da mecbur oldukları için buradalar. Ülkelerinde savaş olmasa geri giderler." - İZMİR