Özel eğitimli köpek "Zippo" Kovid-19 virüsünü kokudan tespit ediyor - AÜ Rektörü Prof. Dr. Ünüvar

Ankara Üniversitesi ve TÜBİTAK iş birliğince, maskedeki kokudan yeni tip koronavirüsü (Kovid-19) tespit edebilen "Kovid-19 dedektör köpeği" yetiştirildi.

"Medikal Dedektör Köpeklerin SARS-CoV-2 Teşhisinde Kullanılmaları" başlıklı araştırma projesi, Ankara Canine College Köpek Eğitim ve Rehabilitasyon Merkezi'ndeki programda tanıtıldı.

Araştırma kapsamında 1,5 ay eğitim verilen "Zippo" isimli köpeğin, Kovid-19 virüsü bulunan maskeyi tespit etmesi sağlandı.

Merkezdeki bir odada, üstü delikli 9 kutudan birine Kovid-19'lu hastanın maskesi kapağı açık şişede bırakıldı. "Zippo" isimli eğitimli köpek, kutuları koklamasının ardından maskenin bulunduğu kutuya odaklandı.

"5 kurumun desteğiyle multidisipliner bir çalışma şeklinde bu faaliyet gerçekleştirildi"

Ankara Üniversitesi Veteriner Fakültesi Dekanı Prof. Dr. Ender Yarsan, uygulamanın ardından basın mensuplarına yaptığı açıklamada, Kovid-19 ile mücadele sürecinde tedavi yöntemi noktasında aşı ve ilaçla ilgili yaklaşımların bulunduğunu belirtti.

Hastalığın teşhisiyle ilgili ise farklı tekniklerin uygulandığına işaret eden Yarsan, şunları kaydetti:

"Bu teknikler içerisinde bazı ülkelerde sınırlı sayıda olmasına rağmen bizim ülkemizde ilk olabilecek nitelikte dedektör köpeklerin bu amaçla kullanılması da söz konusu. Ülkemizde ilk kez Ankara Üniversitesi Veteriner Fakültesinin öncülüğündeki TÜBİTAK projesi ve 5 kurumun desteğiyle multidisipliner bir çalışma şeklinde bu faaliyet gerçekleştirildi. Bu anlamda yüzde 100'e yakın oranda Kovid-19'un teşhisi mümkün oldu. Hem hastalığın erken dönemde teşhis edilmesi ve buna bağlı olarak koruyucu hekimlik uygulamalarının ortaya konulması hem sağlık noktasında önemli bir yaklaşım. Aynı şekilde ekonomik anlamda da son derece önemli bir çalışma."

"Havaalanı ve sınır bölgelerindeki çalışmalarda kullanılabilir"

Ankara Canine College Köpek Eğitim ve Rehabilitasyon Merkezi Görevlisi Tarkan Özvardar ise teorik bilginin paylaşılması halinde eğitimli köpeklerin havaalanı ve sınır bölgelerinde Kovid-19 tespiti çalışmalarında yer alabileceğini bildirdi.

Teorik bilginin geliştirilmesi ve köpeğin eğitiminin 3 ayda yapıldığını anlatan Özvardar, şöyle devam etti:

"Bu köpek, daha önce dedektör köpek çalışmaları konusunda hiçbir çalışmada yer almadı. Burada ispat etmek istediğimiz, hiçbir teknolojik alet köpek burnunu yakalayamaz. Biliyorsunuz PCR testlerinin doğruluk oranları yüzde 56'larda. Hızlı testler zaten çok düşük, güvenilir değil, ama biz ortalama yüzde 97'yi yakaladık köpekle birlikte. Hiçbir teknoloji köpeğin burnunu yakalayamaz. Bizim ispat etmek istediğimiz buydu ve çok önemli olan nokta bilimsel altyapılı bir çalışma olması."

Rektör Ünüvar'dan videolu mesaj

Ankara Üniversitesi Rektörü Prof. Dr. Necdet Ünüvar da konuya ilişkin videolu mesajında, dünya genelinde yaklaşık bir yıldır Kovid-19 ile mücadele edildiğini belirterek, "Bu mücadeleye 'Kovid-19 dedektör köpekler' de katkı sağlayacaklar. Dünyada sadece birkaç ülkede uygulanan çok önemli bir proje. Kovid-19 ile mücadelede daha güçlü olacağımızı düşünüyoruz." ifadelerini kullandı.