Ocaktan Sofralara Tuzun Yolculuğu

FERHAT BARULAY -  Madenden çıkarılıp fabrikada işlenerek sofralara gelen kaya tuzunun meşakkatli yolculuğu bulunuyor.

Hititler döneminden bu yana yaklaşık 5 bin yıldır işletilen Tuz Mağarası'ndan çıkarılan kaya tuzu, sofraya gelinceye kadar zorlu aşamalardan geçiyor.

Tuz Mağarası'nın sorumlu maden mühendisi Murat Danacı, AA muhabirine yaptığı açıklamada, insanın yediği bilinen "tek kaya türü" olan tuzun, ilaç üretiminden buz tutan yolların ulaşıma açılmasına, suyun yumuşatılmasından sabun üretimine kadar 14 bin çeşit kullanım alanı bulunduğunu söyledi.

Yaklaşık 150 metre derinliğe, 1,5 kilometre uzunluğa sahip mağarada 20 civarındaki galeriden günlük bin 500 ton tuz çıkardıklarını ifade eden Danacı, "Kaya tuzunu 'oda-topuk'  dediğimiz yöntemle alıyoruz. Boşluklarımıza oda, sütunlarımızada topuk diyoruz. Mağaranın içerisine delikler delip içerisine patlayıcı şarjları yerleştirip, emniyetli bir şekilde patlatarak tuz üretimini gerçekleştiriyoruz. Çıkarılan ham kaya tuzlarını kamyonlarla tuz fabrikasına sevkiyatı sağlıyoruz" dedi.

-"Tuzun uzun ve meşakkatli bir hikayesi var"

Salti Tuz Fabrika Müdürü Hasan Akgüç de 2012 de yeni yatırım çalışmalarıyla yıllık 200 bin ton rafine tuz üretim kapasitesine ulaştıklarını anlattı.

Türkiye'de takribi olarak 4 milyon ton tuz üretimi ve tüketimi olduğunu savunan Akgüç, "Bunun 800 bin ve 1 milyon ton arasında sofra ve gıda sanayi tuzu olarak üretilip tüketilmektedir. Biz fabrika olarak her iki sektöre de geniş manada hizmet vermekteyiz. Hem endüstri hem gıda sektöründe ciddi çalışmalarımız var. Gerek kullandığımız ham madde kaynağının temiz olması, gerekse tesisimizin modern ve uygun şartlarda olması güvenilirliğimizi artırıyor" diye konuştu.

Tuzun üretimini görmeden tuzun yolculuğunu anlamanın zor olduğunu aktaran Akgüç, şunları kaydetti:

"Tuzun uzun ve meşakkatli bir hikayesi var. Madenden çıkan tuzun fabrikada geçirdiği aşamaları dikkate aldığımız zaman bir hayli yol kat ettiğini görüyoruz. Yer altındaki tuz,  kil ve toprak içerisinde ihtiva etmektedir. Biz bunları saflaştırdıktan sonra üretime hazırlıyoruz. Aldığımız kaya tuzunu öğüterek pudra haline getiriyoruz. Aldığımız kaya tuzunu sıcak suda eritiyoruz. Saflaştırmak için çözülmesi gerekir. 105 derece sıcaklıktaki suda çözdükten sonra tuzun içerisindeki maddeleri ayırıp tuza dönüştürüyoruz. Oluşturulan tuz, yüzde 99 oranındaki saflıkla sofra ve sanayi tuzu olarak sofralarımızı süslemektedir. Çankırı kaya tuzu dünyanın en kaliteli tuzudur. Biz de Salti tuz olarak dünyanın en kaliteli tuzunu ürettiğimizi söyleyebilirim." - Çankırı