Nuri Demirağ'ın "Avcı Tayyaresi" hayali meslek lisesinde yaşatıldı

Bursa'da bir meslek lisesinde, Türk havacılığının simge isimlerinden Nuri Demirağ'ın hayali olan ve 1938'de maketinin prototipi üretilerek Almanya'ya testlere gönderilen savaş uçağı "Nu.D-40"ın orijinal çizimlerine sadık kalınarak maketi yapıldı.

Tophane Mesleki ve Teknik Anadolu Lisesi Makine Teknolojisi Alanı öğretmeni Murat Bozdemir koordinesinde, Emin Öngüner'in yazdığı "Bir Avcı Tayyaresi Yapmaya Karar Verdim" isimli kitabındaki çizimler ve projeler incelenip malzemeler tedarik edildi.

Lisenin atölyelerinde, gerçek uçağın 5'te bir ölçeklendirilmiş şekliyle hayata geçirilen maketin uçabilmesi için çalışmalar sürüyor.

Uçağın maketi, öğrencilere ilham kaynağı olması amacıyla okulda sergilenecek.

Murat Bozdemir, AA muhabirine, Öngüner'in TÜBİTAK Yayınlarından çıkan kitabından etkilendiğini söyledi.

Demirağ'ın projesinin yarım kaldığını hatırlatan Bozdemir, şöyle konuştu:

"Bu proje 1938 yılında Nuri Demirağ ve ekibi tarafından tasarlanıyor. Türk mühendisler bunu çiziyor. Sonrasında 1938 yılında bu projenin maketi üzerindeki rüzgar testleri için Almanya'ya gönderiliyor. Bu proje Almanya'da belli değerlere ve belli raporlara ulaşıyor ve bunlar Türkiye'ye gönderiliyor. Bundan sonraki süreç olan maketin gerçek modelinin yapılmasıyla ilgili süreçler başlarken İkinci Dünya Savaşı çıkıyor, firmayla yaşanan ekonomik sorunlar, projenin tarih yaprakları arasında yer almasına sebebiyet veriyor. Bu projenin belli bir bilgi dağarcığı oluşuyor, raporlar, belli deneyimler kazanılıyor Almanlar tarafından. Benzerlik diğer savaş uçaklarında da görülmekte."

"Olabildiğince sağlam ve hafif"

Bozdemir, Demirağ'ın uçak mühendisliği konusundaki birikimlerinin Türkiye'nin bugünlerdeki havacılık altyapısına önemli katkılar verdiğini vurguladı.

Özgün tasarıma sadık kalarak okulun imkanlarını da kullanıp olabildiğince sağlam ve hafif bir maket ürettiklerini anlatan Bozdemir, şu bilgileri paylaştı:

"En azından 1/5 ölçekli bir modelini yapıp uçağın modelinin gerçeğini yapmak için yola çıktık. Önce çok uzun bir tasarım süreci başladı, 3-4 ay sürdü. Burada biz kitap üzerinde yer alan eskiz çalışmalarını önce iki boyutlu, sonra da üç boyutlu yazılım programlarında modellemesini gerçekleştirdik. Bunu öğretmen ve öğrencilerimizle yaptık. Sonrasında imalat aşamasına geçtik. Biz bunu ağırlıklı ahşap ve karbon malzemeden faydalanarak ürettik. Okulumuz hep ilklerin okulu. Daha önce Nuri Demirağ'ın bile görmediği çalışmayı ilgili meraklı kitleyle buluşturmuş oluyoruz."

Bozdemir, uçağı uçurmak için çalışmalarının devam ettiğini sözlerine ekledi.