Marmaris - Turizmciler Döviz Kurlarından Ve Yüksek Faizden Şikayetçi

BÖYLE GİDERSE YÜZBİNLERCE KİŞİ İŞSİZ KALACAK

Türkiye'nin turizm alanında önde gelen ilçelerinden Marmaris'te turizmciler döviz kurlarından, başı boş paradan ve yüksek faizden şikayetçi oldular. Kur düzenlemesi yapılmadığı için ülke turizminin batma noktasına geldiğinde birleşen turizmciler, böyle giderse yüzbinlerce kişinin işsiz kalacağını ifade etti.

Marmaris ve ?

[1]evresi Turizm Alanı Altyapı Hizmet Birliği MARTAB Üyesi ve Mersoy otelleri sahibi Rıza Ersoy, döviz kurlarındaki dalgalanmadan doğan farkın ülke turizmini batıracağını söyledi. Türkiye'nin dış ticaret açığı olan bir ülke olduğunu, bu nedenle döviz kurunun yükseliyor olması gerektiğini ifade eden Ersoy, ''Türkiye'ye reel faizin yüksekliğinden kaynaklanan bir para gelişi olduğu için dalgalı kur asıl görmesi gereken işlemi göremiyor. Yani faiz politikasından dolayı kur yükselmiyor. Yükselmediği zaman girdiler artıyor, gelirler düşüyor' dedi.

Güney Ege Otelciler ve İşletmeciler Birliği (GETOB) Başkanı İlhan Açıkgöz, kara para konusuna değindi. Açıkgöz, ''Dünyada ne kadar başı boş dediğimiz para varsa ki buna kara para da dahil, hepsi Türkiye'ye geliyor. Çünkü kendi ülkesinde yılda yüzde 1-2 faiz alacakken bu oran Türkiye'de yüzde 10-15'lerde. Irak savaşından sonra Türkiye'den çok ciddi bir kayıt dışı para akışı var. Türkiye'de reel sektör üreticisinin zor durumda kalmasının nedeni de bu' dedi. Turizmcinin ihraçatcı sayılmasıyla ilgili bir kanun çıkarıldığını ifade eden Açıkgöz, ''Ama bakıldığında bir kilogram domatesi ihraç edenler yüzde 12 vergi iadesi alıyor. Turizmci olarak biz bir turisti Türkiye'ye getirip bir kilo domates yedirdiğimiz için üstüne yüzde 18 KDV ödüyoruz. Burada bir paradoks var. Kendi parasını değerli tutarak öne çıkmış bir ekonomi dünyada yok zaten' diye konuştu.

YABANCI BAYRAK, VERGİSİZ MAZOT

Türkiye'de yat sahiplerinin yüzde 95'inin teknesinin yabancı bayraklı olduğunu hatırlatan Açıkgöz, ''Böyle olduğu için Türkiye'ye tek kuruş vergi ödemeyen bu kişilerin vergisiz mazot kullanmaya hakları var. Ama bizim çiftçimiz, transfer yapan acentemiz ya da otelcimiz kullandığı yakıtta yüzde yüz vergi ödüyor. Lüks yat sahibinin aldığı mazotu ben otel sahibi olarak alamıyorum. Her yerde her zaman söylüyorum şoförlerin, mimarların yasası var ama turizmin yok. Ülke girdisinde çok önemli rol oynayan turizmcilerin bir yasaya bağlı olmaması işte bu tür sorunları beraberinde getiriyor. Devlet de turizm yasası çıkarmadığı için de ben yaptım oldu sistemiyle ancak bu kadar oluyor. Eğer yöneticiler bu gerçekleri görüp tedbir almazlarsa iş işte çoktan geçmiş olur' dedi.

YIL SONUNDA İŞSİZLİK KORKUSU

GETOB Denetleme Kurulu Başkanı Yakup Avcı da, 2003 başından 2010'un 6'ncı ayına kadar fiyat endeksinin yüzde 88 arttığını, yani enflasyonun kümülatif olarak yüzde 88 olduğunu belirtti. Bunun doğrudan maliyette artış anlamına geldiğini ifade eden Avcı, euro kurlarına, yani turizmcilerin gelirlerini belirleyen unsura bakıldığında artışın yüzde 21.12 olduğunun görüldüğünü kaydetti. Avcı, ''Yani yüzde 66.88 fark demek. Turizmcinin ücretlerine yansıttığı artış bu rakamın kaçta kaçı olmalı ki para kazansın. Batmamak için direnen işletmecinin ilk hedefi kalifiye eleman azaltması olur. Domates, gübre, mazot hepsinin fiyatı en az enflasyon oranında artıyor. Enflasyon istihdamı da belirlediğinden Türkiye için bu çok büyük bir tehlike. Bu iş böyle giderse işletmeler batacak ve işsizlik başlayacak. Bu sene sonunda yüzde 10-15 karlılıkla çalışan işletmelerin kapanacağını düşünürseniz yıl sonunda ciddi anlamda bir işsizlik doğacaktır' diye konuştu. Turizm sektörünün 40'a yakın sektörü beslediğini, dolayısıyla aynı sorunların onlarda da yaşanacağını kaydeden Avcı, ''Reçete son derece basit. Devlet bu sektörü subvanse edecek. Dolaylı vergileri düşürecek. Bizim girdilerimizi düşürecek ama en önemlisi kur politikasını gözden geçirecek' dedi.

BİZİM BUZDOLABIYLA İŞİMİZ YOK

Marmaris İncoming Seyehat Acenteleri Platformu (MİSAP) temsilcisi Nurcan Dağ da, Türk parasındaki hızlı değer artışı ile euro'daki önlenemez düşüşün büyük sorun olduğunu söyledi. Dağ, ''Mademki serbest piyasa ekonomisi var o zaman euro arttığında neden müdahale ediyorsunuz? Zannediyorum yukarıdakiler henüz turizmcinin içinde bulunduğu durumun ciddiyetinin farkında değiller. Bu kış bu bölgeyi çok ciddi bir işsizlik sorunu bekliyor. Kışın bünyesinde en azından 10 ya da 20 kişi barındıran işletmeler bunu yapamayacaklar' dedi. Turizmin Antalya'daki 5 yıldızlı işletmelerden ibaret olmadığını kaydeden Dağ, ''Burada dalışçısı var, teknecisi var. 5 bin tane TURSAB'a üye seyahat acentesi var. Hepsinin 10'ar kişi işten çıkardığını düşünelim yaklaşık 25 bin kişi eder. Enflasyon beyaz eşyaya göre hesaplanıyor. Bizim buzdolabıyla işimiz yok. Bizim işimiz domatesle. Sütün litresi geçen sene 1 liraydı bugün 2 lira. Elektrik acaba yüzde kaç artmış? Küçük bir işletme ayda 1.5-2 bin lira elektrik parası ödüyor. Siz derseniz ki 5 yıldızlı işletmeler bana yeter, Antalya bize yeter son derece doğru bir politika izliyorsunuz demektir' dedi.

İŞ İŞTEN GEÇTİKTEN SONRA HAYAT ÖPÜCÜĞÜ

Dünyanın en yüksek dolaylı vergisini ödeyerek, en pahalı benzinini kullanarak kazanmanın mükün olmadığını ifade eden Dağ, ''Destek paketleri doğru zamanda kullanılmalı, iş işten geçtikten sonra hayat öpücüğü vermenin bir anlamı yok. Çok ciddi bir kriz kapıdadır. İşsizlik kapıdadır. Bunu bilmek için falcı olmak gerekmez. Bu sektörde Ekim sonu itibariyle yüz binlerce kişi işsiz kalacaktır. Çok geç olmadan kriz masasıyla tedbirler alınması gerekir. En önemlisi bunu ciddiye almak, bir sorun olduğunu kabul etmek, bir masaya oturmaktır' dedi.

«MD-BO»Corendon temsilcisi Niyazi Emir Yıldırır da, ''Lira ile Euro arasındaki farkta, Türk Lirası değer kazandıkça siz aslında para kaybediyorsunuz. Bu yıl herkes iyi bir sezon beklentisi içinde. Belki ziyaretçi sayısı anlamında geçen yılların üzerinde olacak ama kazanç açısından kış geldiğinde herkes o kadar pembe bir tablo görmeyecek' dedi.