Manisa'nın Balıkçı Kadınları

Manisa'nın balıkçı kadınları

MANİSA'nın Köprübaşı İlçesi'ndeki Demirköprü Barajı'nın kıyısındaki Çarıklar Mahallesi'nde yaşayan kadınlar, balıkçılığı meslek edindi. 30 haneli köydeki 15 kadın, her gün "Vira Bismillah" diyerek balığa çıkıyor. Kürek çekerek ağ atan kadınlar, eşlerinin tabiriyle onların 'co-pilot'luğunu (yardımcı pilot) yapıyor.

Köprübaşı'nın Demirköprü Barajı'nın yanında yer alan ve geçimini balıkçılıkla sağlayan 30 haneli köydeki balıkçı kadınlar, dikkat çekiyor. 1970'te barajın yapılmasıyla birlikte köyleri sular altında kalan halk, Demirköprü Barajı yakınına yerleşti. Köylüler, barajın yapılmasıyla birlikte balıkçılığa başladı. Kadınlar ise "erkek işi" olarak nitelenen balıkçılıktan geri kalmadı. 30 haneli köydeki 15 kadın da eşleriyle birlikte "Vira Bismillah" diyerek, balıkçı oldu. Yaz, kış demeden baraja eşleriyle birlikte kayıklarla açılan kadınlar, hem ağ atıyor hem de kürek çekiyor.

ÜÇ AY TATİL

Eşlerine destek olan yaklaşık 15 kadın, hem ev işlerine bakıyor hem de sabahın erken saatlerinde balığa çıkıyor. Yaz aylarında geceden ağlarını denize bırakan kadınlar, sabah gelip balık dolu ağlarını çekiyor. Kış aylarında ise saat 06.00'da eşleriyle birlikte işe koyulan kadınlar, baraja ağlarını atıp, akşam da tekrar topluyor. Geçimlerini balıkçılıkla sağlayan köy sakinleri, av yasağının başladığı 15 Mart'tan itibaren 15 Haziran'a kadar çalışmıyor. Çarıklar Mahallesi'nde yaşayan ve eşi balıkçılıkla uğraşan Cennet Doğan, balığa çıkmasa da eşine destek olmak için ağ örüyor. Köye dışarıdan gelenlerin ağ örerken gördüklerinde şaşırdığını anlatan Cennet Doğan, geçimlerini sağladıklarını işlerini sevdiğini söyledi.

"BALIK TUTMAYI SEVİYOR"

Eşi Mehmet Doğan'la birlikte yaklaşık 25 yıldır balıkçılık yapan 2 çocuk annesi, 49 yaşındaki Yurdagül Doğan, evlenmeden önce balıkçılığı bilmediğini belirterek, "Eşime yardımcı oluyorum. Ben kürek çekiyorum, balık çıkartıyorum. Ağ örüyorum. Bana zor gelmiyor, ben seviyorum. Bazen evin işiyle birlikte olduğunda ağır geliyor. İlk başladığım zamanlarda su dalgalı olduğunda korkuyordum ama zamanla alıştım. Kadınlar balıkçılık yapamaz diye düşünürler ama öyle değil. Kadınların da yapmasını tavsiye ediyorum. Ben severek yapıyorum. Eşime yardımcı oluyorum" dedi.

Geçim kaynaklarının balıkçılık olduğunu söyleyen Doğan, köydeki birçok kadının da balık tutmayı bildiğini ve eşlerine yardım ettiğini ifade etti.

"BALIKÇILIĞIN İÇİNDE DOĞDUM"

Bir diğer mahalleli 3 çocuk annesi 44 yaşındaki Nimet Doğan ise, bu mesleğin içinde doğduğunu belirterek, kendisinin 12 yaşından itibaren balığa çıktığını söyledi. Nimet Doğan, "Severek yapıyorum, hele balık çıktığı zaman daha da seviniyorum. Yaz aylarında akşamüzeri ağları atıyoruz, sabah erken çıkarız. Güneş ısıtmadan balığı teslim ederiz. Kışın sabah çıkarız, ağı atar eve döneriz. Kış aylarında biraz daha zor oluyor. Ben doğuştan balıkçılığın içinde olduğum için zorlanmadım. Şimdi eşime yardımcı olmak için çıkıyorum. Eşim ağ atmakta zorlandığında ben ağ atıyorum, ben kürek çekmekte zorlandığımda eşim kürek çekiyor. Yaz kış bu işle uğraşıyoruz" dedi.

"EŞLERİMİZ BİZİM CO-PİLOTUMUZ"

Eşi Yurdagül Doğan ile birlikte her gün balığa çıkan Mehmet Doğan, balıkçılığın baba mesleği olduğunu söyledi. İlkokuldan bu yana balık tuttuğunu dile getiren Doğan, "Köydeki 15 hane balıkçılıkla geçimini sağlıyor. Kadınlar da balıkçılık yapıyor. Bizim en büyük yardımcımız eşlerimiz. Kadınlar ağları hazırlar, göle çıktığımda kürek çeker, ağ atar" diye konuştu. Mahallede balıkçılığın 1970'lerde yapılmaya başlandığını belirten Doğan, kooperatif kurarak faaliyetlerine devam ettiklerini söyledi. Doğan, "Kadınlar balık tutmakta oldukça başarılılar. Kadınlar eşlerine co pilotluk yapıyorlar. Onlar bizim en büyük yardımcımız" diye konuştu.

Barajda tutulan yayın ve sazan balıklarının yakın zamara kadar Irak'a ihraç edildiğini anlatan Mehmet Doğan, Kuzey Irak'taki referandumun işlerini etkilediğini söyledi. Yılın bu aylarında daha çok çalıştıklarını, ancak bu yıl umdukları gibi olmadığını söyleyen Doğan, "Kuzey Irak'taki referandumdan dolayı bir gerginlik olduğu için ihracat tam olarak kapalı olmasa bile tüccarlar almak istemiyor. Bir belirsizlik var. Oradaki karışıklıktan korkuluyor. Kuzey Irak'taki referandumdan dolayı ihracat sarktı. Referandum maalesef bizi de çok kötü etkiledi" dedi.