Malatyalı Kayısı Üreticisi Perişan

Mart ayının son günlerinde hava sıcaklığının gece eksinin altına düşmesi ile Malatya'da kayısı ağaçları büyük oranda zarar gördü. Kayısı üreticisi şimdi karar kara düşünürken, Hükümetten gelecek müjdeli bir haberi bekliyor. Mart'ın son günlerinde hava sıcaklığının kentte eksi 5-6'lara düşmesi kayısı ile birlikte üreticileri de yaktı. Yaklaşık 50-60 bin ailenin geçimini sağladığı kayısılar yaşanan don afeti sonrası büyük hasar gördü. Bazı bölgelerde hasarın yüzde yüzlere vardığı belirtilirken, kentin de ekonomisine yıllık 300 milyon dolar katkı sağlayan kayısının bu yıl rekoltesinin de düşük olması bekleniyor. Her yıl 250 bin tona yakın kayısının yetiştiği Malatya'da bu sezon 5-10 bin ton kayısı rekoltesi olması beklenirken üreticilerde tek geçim kaynakları olan kayısının yanması karşısında perişan olduklarını söylüyorlar. Battalgazi İlçesi Ziraat Odası Başkanı Mehmet Başar, zararın yüzde yüze yakın olduğunu belirterek, tek tük kurtulan var ama onlarında çekirdeğinin yandığını ve ondan da verim alınamayacağını söyledi. Rekoltenin bu yıl 3-5 bin tonu geçmeyeceğini de savunan Başar, bu sene Malatya'da meyve olarak hiçbir şeyin kalmadığını ifade etti. TARSİM'in kayısı üreticilerinin taleplerini karşılaşamadığını belirten Başar, 'Bu sigortadan çok memnun değiliz. Sayın Tarım Bakanı da sigorta üzerinde durdu ama bize cevap vermiyor çiftçi bu sigortadan memnun değil dedi.

Malatya'da üreticinin yanı sıra, her kesimden insanın mutlaka kayısı ile bir irtibatının da olduğunu belirten Başar, şuan herkesin çok zor durumda olduğunu dile getirdi. Kayısı üreticilerinin birikmiş ban borçlarının yanı sıra elektrik, su gibi birçok borçlarının da bulunduğunu belirten Başar, Hükümetten borçların faizsiz olarak bu sene ertelenmesini istedi. Aynı afetin 2010 yılında da yaşandığını belirten Başar, o yıl ki gibi yine devletin üreticiye dekar başına destek vermesini talep etti.

Geçtiğimiz yerel seçimleri anımsatan Başar, 30 Mart günü Malatya'nın hükümete yüzde 60'ın üzerinde destek vererek görevini yerine getirdiğini şimdi ise görev sırasının hükümette olduğunu ifade etti. Battalgazi ilçesinde yaşana bir kayısı çiftçisi ise primlerin yüksek olmasından dolayı bu yıl sigorta yaptırmadıklarını belirterek, Malatya'da çiftçilerin tüm gelir kaynaklarının don afetinde kaybolduğunu söyledi.

Malatya'da kayısı ekonomisinin can damarı olan Şıra pazarında da ana gündem maddesi don afeti. 30 Mart'tan önde 2,5 ile 4,5 lira arasında değişen kayısı fiyatları şuan 10 ile 15 lira arasında değişiyor. Don afeti sonrası kayısı fiyatları 4-5 kat artarken bu yıl rekoltenin düşük olması beklentisi ise pazarı oldukça etkileyecek gibi. 'olmayan malın fiyatı olmaz' diyen kayısı tüccarları, 6 ay önce 4,5 lira olan kayısının şuan rahatlıkla 10 liraya alıcı bulabileceğini belirttiler. En çok tutulan kayısı olan naturel(Gün kurusu) ise şuanda 20 liraya bile alıcı buluyor. Kayısının piyasada çok az olduğunu belirten tüccarlar, köylülerde de çok az ürün bulunduğunu ve bazı üreticilerin ellerindeki ürünü 15 liraya sattığını ifade ettiler.

30 mart gecesi yaşanan afet ile birlikte Şıra Pazarında fiyatlar oldukça artarken, bu sezon yeni ürünün az olacak olması ise fiyatların daha da yükselmesine neden olabilir. Bazı kayısı tüccarları, Malatya genelinde kayısıda hasarın çok yüksek olduğunu belirterek, bu yıl elde edilecek ürünün iç piyasa tüketimini bile karşılayamayacağını belirtiler.

Dünya yaş kayısı üretim yüzde 60'ı karşılayan Malatya'da yaşanan bu afet şüphesiz üreticinin yanı sıra kent ve ülke ekonomisini de bu yıl ciddi manada etkileyeceğe benziyor. Kentte bulunan yaklaşık 8 milyon kayısı ağacında yıllık ortalama 350 bin ton yaş kayısı elde edilirken bunlardan ise 110 bin ton kuru kayısı üretiliyor.