Maden İşletmelerinin Yüzde 50'si Denetleniyor

Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı Maden İşleri Genel Müdürlüğü (MİGEM) Daire Başkanı Mehmet Tombul, Türkiye'de 13 bin işletmeye maden arama ve çıkartma ruhsatı verildiğini belirterek bunun yüzde 50'sinin denetlenebildiğini söyledi.

Bursa Valiliği, Bursa İl Özel İdaresi, Büyükşehir Belediyesi, Bursa Ticaret ve Sanayi Odası (BTSO) ve Uludağ Üniversitesi işbirliği ile Atatürk Merinos Kültür ve Kongre Merkezi'nde 9-10 Mayıs tarihleri arasında gerçekleştirilen 'Bursa'da Madencilik Faaliyetleri ve Çevre Sorunları Çalıştayı' başladı. Çalıştayın açılış konuşmasını yapan Bursa Vali Şahabettin Harput, madencilik ve taşocakları faaliyetleri sırasında ortaya çıkan kötü örneklerin, iyi faaliyet gösteren maden çalışmalarına da gölge düşürdüğünü belirtti.

"KATMADEĞERİ YÜKSEK ÜRÜNLER YAPILMALI"

BTSO Meclis Başkanı İlhan Parseker de, madencilik sektöründe faaliyet gösteren odaya kayıtlı 185 firmanın bulunduğunu kaydederek, gelişen teknolojiye rağmen Türkiye'de madenciliğin hala kuşku uyandırdığını söyledi. Parseker, Türkiye'de gerçekleştirilen maden üretimine karşın 2011 yılında 8.1 milyar dolar ihracat gerçekleştirildiğini vurguladı.

Çevreye zarar vermeden madenlerden katma değeri yüksek araçlar üretilmesi gerektiğini aktaran Parseker, "Türkiye'nin hemen her alandaki hassasiyetlerinden biri olan sürdürülebilirlik, maden ve çevre ilişkisinde de çok net olarak karşımıza çıkıyor. Maden kanununda yakın bir geçmişte yapılan değişiklikler mevzuatı AB normlarına taşımış olsa da uygulamada daha büyük hassasiyetler devreye sokmamız şart. ÇED raporlarından maden alanlarının geri kazanımına kadar her alanda örnek uygulamalarla çevre konusundaki tereddütleri gidermeliyiz. Fizibilite ve ÇED raporlarının şeffaflığı ve güvenilirliği konusundaki yanlış algıyı düzeltmek gerekli" dedi.

"TAŞ OCAKLARI EN BÜYÜK SORUNUMUZ"

Maden İşleri Genel Müdürlüğü (MİGEM) Daire Başkanı Mehmet Tombul, çevreye duyarlı olunduğu takdirde madenciliğin rahatlıkla yürütülebildiğinin altını çizerek, anayasanın 168'nci maddesine göre tabi kaynakların devlet kontrolü altında işlenebileceğini anlattı. Türkiye'de en çok taş ocakları konusunda çevre sorunları yaşandığının altını çizen Tombul, dünyada çevreye zarar vermeden yürütülebilen maden arama örnekleri bulunduğunu söyledi.

Çevresel Etki Değerlendirme raporu ile ilgili mevzuatın son halini aldığını bildiren Tombul, "Taş ocakları da maden kanununa alındı. Yerelde bunların disipline edilmesinin yeterli olmadığını gördük. Madenlerde teknik denetimler yapılır. 2004 yılından bu yana taş ocakları da bu kapsamda. Bugün taş ocaklarında hala sıkıntılarımız var. Ancak eğitim kapsamında kurallara uydurmaya çalışıyoruz" diye konuştu.

"TÜRKİYE'DE KİŞİ BAŞINA DÜŞEN MADEN ÜRETİMİ 6 TON"

Madenlerin işlenmeden ihraç edilmesinin Türkiye'nin en büyük sorunu olduğunu ifade eden MİGEM Daire Başkanı Mehmet Tombul, " Amerika Birleşik Devletleri'nde yapılan bir araştırmaya göre ham olarak gönderilen bir maden gayri sarfi milli hasılaya 0,6 değer sağlarken sanayide kullanılan bir maden 110'a ulaşmış. Türkiye'de 2011 yılında madenciliğin gayri sarfi milli hasıladaki payı 1,5 gözüküyor. Bunun sanayiye dayalı ekonomiye katkısını 25 ile 30 milyar dolar. Bizim gibi ülkelerde bunu daha da arttırmalıyız. Biz bakır teli dışarıdan almamalıyız. Kromu ham olarak satıp dışarıdan paslanmaz çelik almamalıyız. Devlet olarak bu konuda gerekli desteği sağlıyoruz. ABD'de kişi başına düşen maden üretimi 21, Avrupa'da 16, Türkiye'de 6 ton. Maden tüketmek toplumun gelişmişliği ile doğru orantılı onun için biz daha çok maden üretip tüketmeliyiz ama aynı zamanda da çevreye duyarlı olmalıyız. Türkiye üretilen madene rağmen en çok ithalatı da bu alanda yapıyor. Türkiye madencilik alanındaki denetimlerini de arttırmaya çalışıyor. Bu konuda da sıkıntılarımız var. Kayıtlarımızda 13 bin işletmeye maden arama ve çıkarma ruhsatı verilmiş durumda bunun 6 binini denetliyoruz. Ruhsat verdiğimiz işletmelerin yüzde 50'sini denetleyebiliyoruz. Bu az bir oran değil" dedi. - Bursa/ Merkez