Macron'dan Filistin'e Tanıma Kararı

Fransa Cumhurbaşkanı Macron'un Filistin'i tanıma kararı, uluslararası boyutta tepkilere neden oldu. Çok sayıda ülke karara destek verirken İsrail ile ABD Paris'in planlarına sert ifadelerle karşı çıktı.Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron, ülkesinin Eylül ayında yapılacak olan Birleşmiş Milletler (BM) Genel Kurulu toplantısında, Filistin'i resmen devlet olarak tanıyacağını duyurdu. Perşembe günü yaptığı açıklamada, bu adımın "Fransa'nın, Ortadoğu'da adil ve kalıcı bir barış için gösterdiği tarihi çabaya uygun olacağını" ifade eden Macron, şu an için en önemli konunun savaşın sona ermesi ve sivil halkın güvenlik içinde yaşaması olduğunu vurguladı. Fransa Cumhurbaşkanı, bunun sağlanabilmesi için de "Filistin devletinin inşa edilmesi" gerektiğini belirtti. Filistin lideri Mahmud Abbas'ın vekili Hüseyin el Şeyh, Macron'un açıklamasını memnuniyetle karşılarken İsrail Başbakanı Benyamin Netanyahu, Paris'in aldığı kararı "Terörü ödüllendirmek" olarak nitelendirdi.

Filistin tarafı karardan memnun

Mahmud Abbas'ın olası selefleri arasında gösterilen El Şeyh, Fransa'nın aldığı kararın, Paris'in "uluslararası hukuka bağlılığını ve Filistin halkının kendi kaderini tayin ve bağımsız bir devlet kurma hakkına desteğini yansıttığını" dile getirdi.

Batı Şeria'da yaşayan Filistinliler, Fransa'nın aldığı söz konusu kararın ardından bölgedeki AFP haber ajansı muhabirine görüşlerini aktardı. Bazı Filistinliler, Fransa'nın attığı bu adımın bir örnek teşkil etmesini ve başka ülkelerin de bu kararı takip etmesini beklediklerini ifade etti. Bir diğer kişi, Fransa'nın girişimini "ahlaki bir görev" ve "Filistin halkı adına siyasi bir zafer" olarak nitelendirirken bir başka kişi "Fransa'ya gösterdiği tavırdan dolayı müteşekkiriz" ifadesini kullanarak bu adımın İsrail ile Hamas arasındaki savaşta barışın yolunu açmasını umduğunu belirtti.

Hamas: Doğru yöne atılmış bir adım

İsrail ile Gazze Şeridi'nde savaşmaya devam eden Hamas da, Macron'un açıklamasından duyduğu memnuniyeti "Ezilen Filistin halkımıza adalet sağlamak ve kendi kaderini tayinle ilgili meşru hakkına destek olmak için doğru yönde atılmış bir karar" diyerek ifade etti.

Hamas'ın açıklamasının devamında şu sözlere yer verildi: "Bugüne dek Filistin'i tanımamış olan tüm devletleri, özellikle de Avrupa halklarını, Fransa örneğini takip etmeye çağırıyoruz". Müttefik örgütleri ile birlikte 7 Ekim 2003 tarihinde İsrail'e saldıran Hamas, bugüne dek Gazze'de süregelen savaşın fitilini ateşlemişti.

İsrail'den sert eleştiriler

İsrailli siyasiler ise Paris'in Filistin devletini tanıma kararını kınayan açıklamalarda bulundu. Başbakan Benyamin Netanyahu, Fransa'nın planının İsrail'in "yok edilmesi için bir kalkış rampası" olarak nitelendirerek "Filistinliler İsrail'in yanında değil, onun yerinde bir devlet istiyor" iddiasında bulundu. İsrail Dışişleri Bakanı Gideon Saar ise kurulması planlanan Filistin devletinin bir "Hamas devleti" olacağını öne sürdü.

İsrail Savunma Bakanı İsrael Katz, Macron'un açıklaması ile ilgili görüşlerini, "güvenliğimizi tehdit eden bir Filistin varlığının oluşumuna izin vermeyeceğiz" diyerek dile getirirken Adalet Bakanı Yariv Levin kararı, "Fransa tarihinde kara bir leke" olarak değerlendirdi.

ABD de Macron'un planına karşı

İsrail'in en büyük destekçisi ABD de, Emmanuel Macron'un Filistin devletini tanıma açıklamasından hoşnut olmadı. ABD Dışişleri Bakanı Marco Rubio, X hesabından yayınladığı mesajda ülkesinin, Macron'un planını "şiddetle reddettiğini" aktararak "bu pervasız kararın yalnızca Hamas'ın propagandasına hizmet ettiğini ve barışı baltaladığını" savundu:

BM çatısı altında Eylül ayında, devlet ve hükümet başkanlarının katılımıyla, İsrail ile Filistin'in yan yana var olacağı iki devletli çözüm çabalarına ivme kazandırmak için bir zirve toplantısı yapılması planlanıyor. Fransa ile Suudi Arabistan'ın eş başkanlığında gerçekleştirilmesi tasarlanan BM toplantısının Haziran ayında yapılması planlanmış ancak İsrail ile İran arasında yaşanan savaş nedeniyle bu plan ertelenmişti.

142 ülke Filistin'i ya tanıdı ya da tanımaya hazırlanıyor

Bugüne dek aralarında Türkiye, Norveç, İspanya ve İrlanda'nın da aralarında bulunduğu 142 ülke Filistin devletini ya tanıdı ya da tanıyacağını açıkladı. İsrail ile ABD ise iki devletli bir çözüme karşı çıkıyor.

İsrail'in Gazze'ye yönelik operasyonlarının, uluslararası alandaki en büyük muhaliflerinden biri olan İspanya Başbakanı Pedro Sanchez, X hesabından yayınladığı dünya kamuoyuna yönelik mesajında, "Netanyahu'nun yok etmeye çalıştığı şeyi birlikte korumalıyız. Tek çözüm İki Devletli Çözüm'dür" dedi.

İrlanda Dışişleri Bakanı Simon Harris ise Fransa'nın adımını, "Hem İsrailliler hem de Filistinlilerin güvenliği ve barış için tek kalıcı temel" olarak nitelendirdi. Macron'un duyurusunun "tarihi" olduğunu ifade eden Suudi Arabistan Dışişleri Bakanlığı, diğer ülkelere aynı yolu takip etmeleri çağrısında bulundu.

Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron, geçen aylarda birçok kez Filistin devletini yakın bir gelecekte tanıyabileceklerini dile getirmiş, Mayıs ayı sonunda yaptığı konuya dair açıklamasında, güncel koşullar altında "bir Filistin devletinin kurulmasının sadece ahlaki bir sorumluluk değil, aynı zamanda siyasi bir zorunluluk olduğunu" ifade etmişti.

AFP/ ET,JD

DW Türkçe'ye nasıl engelsiz erişebilirim?