Liselilerin "Uzatma Kablosu"Yla Çalışan Aracı Test Sürüşünde

AYŞE YILDIZ - Antalya'da meslek lisesi öğrencileri, iki yıl uğraştıkları ve yeni motor yapıp taktıkları hurda otomobili seyyar kabloyla bağladıkları şebeke elektriğiyle çalıştırarak yürütmeyi başardı.

Konyaaltı ilçesine bağlı kırsaldaki Bahtılı Mesleki ve Teknik Anadolu Lisesinin öğrencileri, motor bölümü öğretmeni Eyüp Karagül gözetiminde otomobillerde yakıt dönüşümünü sağlayabilmek için çalışma başlattı.

Bu kapsamda okul müdürü Ali Yerli'nin girişimleri sonucu İl Milli Eğitim Müdürlüğüne ait hurdaya ayrılan 1998 model resmi plakalı otomobil, liseye tahsis edildi. Çekici yardımıyla okulun atölyesine götürülen benzinli otomobilin elektrikle ve daha sonra da güneş enerjisiyle çalıştırılabilmesi için Ar-Ge faaliyeti yürütüldü.

Otomobilin fosil yakıtlı (benzin veya dizel) motoru sökülerek, yerine 5,5 kilovatlık elektrik motoru takıldı, aktarım organlarıyla irtibatlandırıldı. Ön düzen ve aks tertibatlarında da değişiklik yapıldı.

Uzatma kablosuyla otomobilin peşinde koştular

Kısıtlı imkanlarla yaklaşık iki yıldır çalışmayı sürdüren öğrenciler, hurda aracın motor bölümünü sökerek, tamamını kendilerinin yaptığı elektrikle çalışan bir motor taktı. Seyyar kabloyla şebekeden elektrik çekerek otomobili çalıştırmayı başaran öğrenciler, okulun bahçesinde test sürüşleri gerçekleştirdi.

Test sürüşü sırasında elektrik, seyyar kabloyla motora verildiği için renkli görüntüler oluştu. Uzatma kablosunu tutan öğrenciler, zincir oluşturup hareket eden otomobilin peşinde koşturdu. Öğrencilerin "Kabloyla araba yürütüyoruz", "Ver elektriği", "Kablonun mesafesi kadar gidebiliyoruz" sözleri gülümsetti.

Öğrenciler, Ar-Ge çalışmaları devam eden otomobili güneş enerjisiyle çalıştırmayı hedefliyor. Öğrenciler, sponsor bulmaları halinde araca güneş panelleri yerleştirerek, kendi elektriğini kendisinin üretmesini sağlamayı planlıyor.

Özellikle eski işletim ve yakıt maliyeti yüksek araçları elektrikli hale dönüştürmeyi amaçlayan öğrenciler, günlük şehir içi ulaşımlarda kullanılacak araçlarla çevreye ve ekonomiye katkı sunmayı hedefliyor.

Öğrencilerden 17 yaşındaki Hatice Erdem, hayali olan motor bölümünde okuduğunu, okulda aldıkları teknik bilgilerin yanında uygulama da yaptıklarını söyledi.

Elektrikli bir otomobil yaptıklarını anlatan Erdem, "Zor bir süreç oldu. Sonucu güzel, keyifliydi. Motor çalışmayacak diye tereddüt ettik ama başardık." dedi.

"Desteğe ihtiyacımız var"

Celal Mutlu ise hurda aracın bütün parçalarını temizleyip, yeni parçalar eklediklerini ifade ederek, "Motoru çalıştırdık, çok mutluyuz. Daha geliştirip, trafikte kullanılabilir hale getireceğiz ama bunu yapabilmemiz için desteğe ihtiyacamız var." diye konuştu.

İbrahim Koca da hayallerini gerçekleştirdiklerini belirterek, "Başta çok heyecanlıydık, 'Nasıl olacak' diyorduk. Eyüp hocamızla bunu başardık. Hurda bir otomobili, elektrikliye çevirdik." şeklinde konuştu.

Motor bölümü öğretmeni Eyüp Karagül de trafikten men edilmiş, motoru hurdaya ayrılan bir aracın üzerindeki her çalışmayı öğrencilerle birlikte yaptıklarını söyledi.

Tornalama işlemiyle elektrik motorunun aktarımını şanzımana irtibatlandırdıklarını vurgulayan Karagül, şunları kaydetti:

"Motorunu kendimiz yaptık, tasarlama da bize ait. Motor 380 volt elektrikle çalışıyor. Araçtaki birinci aşamayı tamamladık. Elektriğin kontrolü, depolanması, elde edilmesi aşamaları var. Aracın hareketi için şebekeden kabloyla elektrik çekiyoruz. Bunlar maliyetli şeyler, en minimal şekilde yapmaya çalışıyoruz. Bakanlığımız olabildiğince destek veriyor ama sponsor çıkarsa otomobili yüzde 100 şehir şebekesinden bağımsız, güneş enerjisine entegre edeceğiz. Üzerine paneller yerleştirerek, araç kendi elektriğini üretecek. Kırsal kesimdeki bir okulda, liseli çocukların bunu başarması çok önemli."

Karagül, aracın bir pille 60 kilometre gidebileceğini anlattı.

Okul Müdürü Ali Yerli de ciddi bir Ar-Ge çalışmasıyla aracı fosil yakıttan yenilenebilir elektriğe çevirdiklerini belirterek, "Sevinçliyiz, gururluyuz. Kablolu elektrikle çalışıyor, lityum pilin montesi kaldı. Onun gerekli projelendirilmesi yapıldı. Hedefimiz, otomobili güneş enerjisiyle çalıştırmak. Bu aracın motor yağı, hararet derdi olmayacak. Sıfırdan 100 kilometreye çıkma hızı 4 saniyelere kadar düşebilecek." dedi.