Kültür ve Turizm Bakanlığınca hazırlanan "Halide Edib Adıvar" kitabı okurla buluştu

Kültür ve Turizm Bakanlığınca, Türk edebiyatının önemli yazarlarından Halide Edip Adıvar'ın vefatından 56 yıl sonra "hayatı, sanatı ve eserleri" teması altında hazırlanan "Halide Edip Adıvar" adlı kitap tanıtıldı.

Bakanlık yayınlarının "Anma Armağan Kitapları" dizisi kapsamında okurlarla buluşan kitapta, "İzlenimler Değerlendirmeler", "Ölümünün Ardından Yazılanlar", "İncelemeler" ve "Halide Edib'in Kaleminden" bölümleri yer alıyor.

Marmara Üniversitesi Rektörlük Binasında düzenlenen toplantıda, İstiklal Marşı'nın 99. kabul yıl dönümü olması sebebiyle marşın ilk bestesi sözsüz olarak icra edildi. Programın başlangıcında, Halide Edib Adıvar'ın hayatını anlatan belgesel ile TRT arşivinden Sultanahmet Mitingi'nin görüntüleri katılımcıların izlenimine sunuldu.

Programda konuşma yapan Kültür ve Turizm Bakan Yardımcısı Ahmet Misbah Demircan, İstiklal Marşı'nın 12 Mart 1921'de kabul edildiğini hatırlatarak, "Milli marşımız her okunduğunda, enginlere sığmaz bir çağlayandır sinemiz. İstiklal Marşımızın kabul yıl dönümünü tebrik ediyorum. Bu marşa can veren komutana, millete, mücadeleye ve şaire bin selam olsun." dedi.

"Bu milletin en büyük gücü gerektiğinde meydana çıkan kadın kahramanlardır"

Demircan, İstiklal Marşı'nın ilham kaynaklarından birinin de Halide Edip Adıvar olduğuna vurgu yaparak, şunları söyledi:

"23 Mayıs 1919 günü Sultanahmet Meydanı'nda, (Adıvar'ın) sinesinden duru bir Türkçeyle meydana akan sözler, Milli Mücadelemize büyük bir ufuk olmuştur. Duruşunda, sesinde, sözünde, her halinde hürriyet aşkı, vatan sevdası vardı. Yüz binler onun sözleriyle bu aşkın, sevdanın yoluna canını serdi. Bu milletin en büyük gücü, gerektiğinde meydana çıkan kadın kahramanlarıdır. Halide Edip Adıvar, o kahramanların bayraktarlarındandır."

Konuşmasında ayrıca Halide Edip Adıvar'ın "Tarihinde bir Çanakkale'si olan millet mahvedilemez" sözüne işaret eden Demircan, "Kesinlikle doğru. Kendisinin bu tespitine 100 yıl sonra bugün bir katkıda bulunmak istiyorum. Tarihinde Halide Edip Adıvarlar olan bir millet yenilemez. Cephede, sınır boylarında, hastanelerde bu milletin selameti için kahramanca mücadele edenler, ilhamlarını ondan ve onun gibi kahramanlardan alıyorlar. Allah eksikliklerini vermesin." diye konuştu.

Programa konuk olan Halide Edib Adıvar'ın torunu Ahmet Ömer Sayar da Demircan'ın elinden bir plaket alarak, konuşmasında kitabı okuduğunu dile getirerek, "Halide Edip hakkında yazılmış pek çok biyografi kitabı vardır. Fakat bu eseri okuduğunuzda her biri birbirinden bağımsız olarak yazılmış olan farklı yazılarla en detaylı biyografi bilgisine sahip oluyorsunuz. Böyle bir eseri devlet katında oluşturan Kültür ve Turizm Bakanlığına yürekten minnet ve şükranlarımı sunuyorum." ifadelerini kullandı.

"Nesillerin inşasında önemli bir rol oynayan zirve şahsiyetlerimizden biriydi"

Kütüphaneler ve Yayımlar Genel Müdürü Hamdi Turşucu da Adıvar'ın hürriyet ve demokrasi savunucusu olduğunu belirterek, "Milleti ve vatanına bağımlı, siyasetçi, akademisyen ve cesur bir anneydi. Vatan, millet kavramlarını önemle vurgulayan tavrı, birleştirici yaklaşımı, sağlam gözlemleriyle nesillerin inşasında önemli bir rol oynayan zirve şahsiyetlerimizden biriydi." değerledirmesinde bulundu.

Turşucu, Adıvar'ın milli mücadele dönemindeki tecrübeleri ile Avrupa, Amerika ve Hindistan'da geçirdiği yıllardaki gözlemlerini eserlerinde dile getirdiğine değinerek, şöyle devam etti:

"Eserleri, edebiyatın sınırını da aşmış, tiyatro, sinema ve televizyon dizilerine uyarlanmıştır. Bu yolda ortaya koyduğu edebi eserler sanatın çok farklı alanlarında vücut bulmuştur. Sosyal değişimlerin idealist, kültürlü insanlarla olacağına inanır ve medeniyetler arası ilişkilerin önemi üzerinde her zaman durmuştur. Eserlerinde geleceğin Türkiye'sini inşa edecek insanları ve yeni Türkiye'nin portresini çizer. Halide Edip, özgün fikirleriyle öncü bir yazar, münevver bir Türk kadını olarak gösterdiği cesaret ve iradesiyle de özel bir şahsiyettir."

"Halide Edip, evvel ve ahir zamanın yazarıydı"

Eserin editörü 29 Mayıs Üniversitesi Türk Dili Edebiyatı Bölüm Başkanı Prof. Dr. Emel Kefeli ise kitabın hazırlıklarını 2015 yılında tamamladıklarını aktararak, "İlklerin kadınını anlatabilecek bir kitap derlemek gerçekten çok zordu." dedi.

Kefeli, kitabın içeriğini hazırlarken Halide Edip Adıvar'ın bilinçli, kişiliği gelişmiş, ekonomik bağımsızlığını kazanmış, sorumluluklarının farkında olan eğitimli bir Türk kadının şekillenmesinde etkin bir rol oynadığının dikkatini çektiğini anlatarak, şunları kaydetti:

"Kitabı yazarken onu araştıran kadın araştırmacılarının sayısının da fazla olması dikkat çekici bir durumdu. Bu durum aslında onun kadının toplum içerisinde yer alması çabalarının ne ölçüde başarılı olduğunun güzel bir göstergesiydi. Demokrasi kavramına olan bağlılığı, vatan ve millet sevgisi, bir anne, bir akademisyen, bir siyaset kadını ve girdiği tüm mücadelelerden başarıyla çıkan bir Türk kadını olarak, gösterdiği kararlılık, cesaret, iradeyle gerçekten özel bir şahsiyet, özel bir yazar. Yani evvel ve ahir zamanın yazarıydı. Kitap da benim için böylesine anlamlı bir yolculuktu."

Programda bir müzik dinletisinin yanı sıra Marmara Üniversitesi emekli öğretim üyesi Prof. Dr. İnci Enginün "Halide Edib ve Türk Dili ve Edebiyatı", Mimar Sinan Güzel Sanatlar Üniversitesinden Prof. Dr. Abdullah Uçman "Osmanlı ve Cumhuriyet Kadını", Prof. Dr. Sema Uğurcan da "İstiklal Harbi'nde Bir Kadın Kahraman" başlıklı bir konuşma yaptı.

Katılımcılara kitabın hediye edildiği programa ayrıca aralarında Cumhurbaşkanlığı Kültür ve Sanat Politikaları Kurulu Başkan Vekili Prof. Dr. İskender Pala, İstanbul İl Kültür ve Turizm Müdürü Coşkun Yılmaz, Türk Kültürüne Hizmet Vakfı Yönetim Kurulu Başkanı Şerafettin Yılmaz, İKSV Genel Müdürü Görgün Taner, TÜRSAK Başkanı Elif Dağdeviren, Beşir Ayvazoğlu, Yavuz Bingöl'ün bulunduğu kültür ve sanat dünyasından birçok isim katıldı.