Kuğu Gölü, "Aspendos'a" İstanbul'da Hazırlanacak

Sibel Ertürk Kurtoğlu - İstanbul Devlet Opera ve Balesi (İDOB), Haziran ayında düzenlenecek Aspendos Uluslararası Opera ve Bale Festivali'ne Çaykovski'nin ölümsüz yapıtı Kuğu Gölü balesiyle katılacak. Bale

"ön hazırlık" niteliğinde sadece 2 gün, 12 ve 14 Mart'ta Bahçeşehir Kültür Merkezi'nde sahnelenecek.

Bu gerçek bir aşkın öyküsü. Aşk kötülüğe galip geliyor. Saf Odette'in kötü Rothbart'la savaşması, bu baleyi büyük klasiklerin en heyecanlısı olarak ortaya çıkarıyor. Üzüntü, ümit, aldatma, gösteriş, fakat hepsinden çok "gerçek aşk" dolu bir bale; Kuğu Gölü...

İstanbul Devlet Opera ve Balesi 2012-2013 sezonunda Çaykovski'nin ölümsüz yapıtı Kuğu Gölü balesini sanatseverlerin beğenisine sunacak. Romantik bale repertuvarının en seçkin örneği olan Kuğu Gölü; müziği, hikayesi ve koreografisiyle dans sanatının şaheserleri arasında yer alan, duygu yoğunluğuyla damgasını vuran bir yapıt.

Moskova'daki Rus Kraliyet Tiyatrosu'nun (Bolşoy Balesi) 1875'te verdiği sipariş üzerine Çaykovski tarafından bestelenen eserin ilk temsili Julius Reisinger koreografisi ile yapıldı. Bestecinin ölümünden sonra Kuğu Gölü, ünlü koreograflar Petipa ve Ivanov'un koreografisi ile yeniden sahnelenmeye başlandı.

Türkiye prömiyeri 29 Ekim 1965'te Ankara'da yapılan eserde, "Odette" ve

"Odile" rollerinde Meriç Sümen ve Gülcan Tunççekiç, "Prens Siegfried" rolünü ise Ferit Akın ve Tanju Tüzer dönüşümlü olarak dans etti. Rejiyi ise Dame Ninette de Valois üstlendi.

İDOB ise Kuğu Gölü Balesi'ni ilk kez 1974'te sergiledi. Petipa ve İvanov koreografisini Güloya Aruoba sahnelerken, baş rolleri Canan Kobaner, Barlas Kobaner ve Özkan Aslan dönüşümlü olarak paylaştı.

Bu sezon İDOB'in sahneleyeceği Kuğu Gölü'nün koreografisi Petipa ve Ivanov'dan hareketle Mehmet Balkan'a ait. Eseri, Lale Balkan sahneye koyarken, dramaturji Mehmet Balkan, güncel libretto Şefik Kahramankaptan, dekor ve kostüm Savaş Camgöz, ışık tasarımı Oğuz Murat Yılmaz tarafından gerçekleştirildi.

"Odette" rolünde Deniz Zirek ve Özge Başaran (Ankara Devlet Opera ve Balesi/konuk sanatçı), "Odile" rolünde İlke Kodal, Tülay Yalçınkaya, Müge Celiloğlu, "Prens Siegfried" rolünde Josef Varga (HET National Ballet Company/konuk sanatçı), Selim Borak ve Erhan Güzel, "Rothbart" rolünde Alper Akalın, Ömer Erenler, "Soytarı" rolünde Erhan Güzel, Ali Türkkan, "Benno" rolünde Mehmet Nuri Arkan, Deniz Özaydın, 2 kız arkadaş rolünde Zuhal Balkan, Müge Celiloğlu, Hüma Ersel, Işık Kuka dans edecek.

"Kuğu Gölü" balesi, Kadıköy Süreyya Operası'nın sahnesinin yetersizliği nedeniyle 12 ve 14 Mart'ta Bahçeşehir Kültür Merkezi'nde sahnelenecek.

-"Eşim, en büyük eleştirmenimdir"-

AA muhabirinin sorularını yanıtlayan Koreograf Mehmet Balkan, Kuğu Gölü'nün klasik bale repertuvarının en önemli eserlerinden biri olduğunu belirterek,

"Sadece müziği ve koreografisi ile değil, bale sanatçısına kattığı teknik, stil açısından bakıldığında eseri 'master pice' olarak görüyorum" dedi.

"Koreografiyi Petipa ve Ivanov'dan yola çıkarak yaptığınızı biliyoruz. Tamamen kendiniz yepyeni bir şey yapmak isteseydiniz nasıl bir Kuğu Gölü yaratırdınız- Petipa ve İvanov'un kırılamayan kalıpları var mı-" sorusunu Balkan

"Eserin koreografisinin yüzde 75'i bana ait. Fakat özellikle orijinalinde yer alan 2. perdeye koreografide müdahaleden kaçındım. Çünkü, 4 ufak, 2 büyük kuğu, ayrıca Odette ve Siegfried'in dansları o kadar mükemmel yapılmış ki, 'ustalara saygısızlık olurdu' diye düşünüyorum. Mümkün olsaydı, eseri 2013 yılına taşımayı isterdim. Yani bu güne... Ultra modern bir şey olmasını çok isterdim. Fakat kaçımız buna hazırız- İşte bundan pek emin değilim. Umarım bir daha ki sefere" yanıtını verdi.

Balkan, eseri sahnelemek için neden Bahçeşehir Kültür Merkezi'ne seçtiklerini de "İlk olarak şunu söylemeliyim; İDOB bu yıl Kuğu Gölü balesi ile Aspendos Opera ve Bale Festivali'ne katılıyor. Ayrıca önümüzdeki sezon büyük bir olasılıkla Atatürk Kültür Merkezi açılacak. O nedenle sanki bir ön hazırlık olarak düşündük" sözleriyle açıkladı.

"Eseri sahneye koyan da eşiniz Lale Balkan. Birlikte çalışmak nasıl bir katkı sağlıyor ya da zor tarafları var mı-" sorusuna şu karşılığı verdi:

"20 yılı aşkın bir süredir bale direktörlüğü ve koreograflık yapıyorum. Bunun büyük bir bölümünü yurt dışında, bir çok sanatçıyla yaptım. Lale Hanım, asistanım olarak çalıştı. İlk olarak Hannover Devlet Balesi'nde birlikte çalışmaya başladık. Kültürü, disiplini ve çalışmalarımda bana verdiği destek çok büyük. İşle eşi bugüne kadar karıştırdığımızı hiç sanmıyorum. Eşim, en büyük eleştirmenimdir. Sahnelediğim başarılı birçok eserde büyük emekleri vardır. Lale Hanım gibi bir asistanım olduğu için kendimi çok şanslı hissediyorum."

Mehmet Balkan, "Programa baktığımız zaman görüyoruz ki, eser sadece iki gün sahneleniyor. Bu kadar büyük bir prodüksiyon için az değil mi- Eser, bu sezon başka tarihlerde de sahnelenecek mi-" sorusu üzerine, "Çok doğru, 12-14 Mart'tan sonra Bahçeşehir Kültür Merkezi'nin yıllık programına uygun tarihlerde Kuğu Gölü temsillerine devam etmek arzusundayız. Konu ile ilgili görüşmeler sürüyor" diye konuştu.

-Balenin konusu-

Kuğu Gölü balesinin konusu özetle şöyle:

"Yöredeki kızların en güzeli ve en iyi huylusu Odette ile sevgilisi Prens Siegfried gizlice sarayın kış bahçesinde buluşmaktadır. Baron Rothbart'ın kızı Odile de Prens'e aşıktır. Odile, Odette ile Prens'in yakınlaşmasını görmeye dayanamaz ve bu durumu, aslında gizli bir büyücü olan babasına anlatır. Baron Rothbart, kızına rakip olabilecek genç kızları kuğuya dönüştürerek ormana tutsak etmiştir. Kızlar, güneşin doğmasıyla birer kuğuya dönüşmekte ve günbatımıyla birlikte eski hallerine dönmektedir. Baron Rothbart büyücü kimliğine bürünür ve aynı büyüyü Odette'e de yaparak onu kuğuya dönüştürür. Sevgilisini karşısında kuğu olarak gören Prens Siegfried, dehşete düşer. Prens'in 18. yaş günü onuruna bir balo verilmektedir. Ana Kraliçe, Baron Rothbart ve Odile ile birlikte oğlunu kutlamaya gelir. Ana Kraliçe, Prens'e evlenme zamanının geldiğini hatırlatır. Baron Rothbart da Siegfried'e en uygun olan adayın kendi kızı Odile olduğunu söyler. Prens, Odile ile evlenmeyeceğini söyleyince, Rothbart, Odile ve Ana Kraliçe öfkeyle baloyu terk eder. Daha sonra, Siegfried ormanda tek başına yürürken birden Odette ile karşılaşır. Ancak çiftin bu mutluluğu fazla uzun sürmez. Baron Rothbart yine ortaya çıkar ve onları ayırır. Ama Siegfried, bir kez daha Odette'e sonsuz aşk yemini eder.

Balo salonunda Baron Rothbart, Siegfried'i etkilemesi için kızını baştan çıkarıcı bir 'Siyah Kuğu'ya dönüştürür. Siegfried buna kanarak Siyah Kuğu'yu Odette gibi algılar ve ona evlenme teklif eder. Umutlarını yitirmiş olan Odette, ormandan kaçıp kurtulmayı dener, ama Rothbart'ın büyüsü ona engel olur. Siegfried, Odette'i kurtarmaya gelir, ancak Odette'in kurtulması büyünün bozulmasıyla mümkün olacaktır. Siegfried ile Rothbart'ın kavgası sırasında büyücünün maskesi düşer ve gerçek kimliği ortaya çıkar. Bu sırada Rothbart'ın büyüsüyle kuğuya dönüşmüş olan kızlar, büyücüyü gölün içine çekerek onu öldürürler. Böylece büyü bozulur ve Odette ile Siegfried'in temiz aşkı, büyücünün kötülüğü karşısında galip gelir."

Yayıncı: Sabri Çelebioğlu - İSTANBUL