Kocaeli Ilber Ortaylı'dan Romanların Sadeleştirilmesine Eleştiri

Kocaeli Kitap Fuarı'nda düzenlenen söyleyişi de konuşan tarihçi Prof.Dr. İlber Ortaylı, bazı romanların yayınevlerince sadeleştirilmesini eleştirerek, "Bazı yayınevleri bunu yapıyorsa çok kusura bakmayın milletin ahmaklığından istifade edip para kazanıyorsunuz. Siz ahmaksınız, sizin aklınız ermez kardeşim bakın ne güzel sadeleştirdim diyor. Sadeleştirdiği metnin o adamla alakası yok. Çok büyük saygısızlık, işin tadını kaçırıyorsun" dedi.

Kocaeli Büyükşehir Belediyesi'nin düzenlediği Kocaeli Kitap Fuarı'nda İlber Ortaylı, "Türklerin Altın Çağı" konulu söyleyişi de konuştu. Fuardaki salon söyleyişi başlamadan doldu. Sandalyeler yetersiz kalınca gençler yere oturdu. Bazı yayın evlerinin romanları sadeleştirdiğini söyleyen İlber Ortaylı, "Okumak için uzman olmak lazım. Biraz uğraşacaksın. Okudukça gelişiyor. Hiçbir şey okumadan olmaz. Roman okuyacaksın anlayacaksın. Oturuyorlar ayıp bir şey, Hüseyin Rahmi Gürpınar'ın romanları sadeleştirilmez. Bazı yayınevleri bunu yapıyorsa çok kusura bakmayın milletin ahmaklığından istifade edip para kazanıyorsunuz. Siz ahmaksınız sizin aklınız ermez kardeşim bakın ne güzel sadeleştirdim diyor. Sadeleştirdiği metnin o adamla alakası yok. Çok büyük saygısızlık, işin tadını kaçırıyorsun. Bizim yüzyılın dönemecindeki yazarlarımız Reşat Nuri bey olsun, Hüseyin Rahmi Gürpınar olsun o dillerinin çeşnisi ile müzikalitesi ile tatları vardır, onları anlamak zor bir şey değildir. Ben ortaokuldayken birkaç kelimeyi sorarak anlıyordum. O zamanlar öyle bir metin yoktu, öyle bir moda yoktu sadeleştirme gibi. Türkiye çok büyük bir eski metin katliamı içindedir" diye konuştu.

İlber Ortaylı dil konusunda da problemler olduğunu belirterek, şöyle konuştu:

"Tabi ki dil meselelerimizde çok büyük problemler vardır. Dilcilerimiz dil bilmezler. Normal olarak bir filozofun birkaç dil bilmesi gerekir. Bir deha meselesi değildir. Bir aptalda öğrenebilir ortalama bir adamda. Oturup da her lehçeye lisan demek hiçbir şekilde akıllıca bir iş değildir. 'Efendim orada bazı farklar vardır' derler. Fark dediğimiz şimdi iş yapmaya Özbekistan'a gidiyorsunuz o sıradan pazarlamacı bile oranın dilini öğreniyor. Ama konuşamıyor çünkü lehçe konuşulamaz. Ben Kastamonu'ya gitsem ama Kastomonulular gibi konuştuğumu iddia ederim ama iki dakikada anlarlar benim bu işle dalga geçtiğimi. Onu öğrenmem mümkün değil. Çünkü o lehçedir, şivedir öğrenilmez. Buna lisan demek için bilgisiz olmak lazım"

Konuşması sırasında yan salonda yazar Emre Gül'e kitaplarını imzalatmak isteyen gençlerin çıkardığı gürültü nedeniyle İlber Ortaylı, "Bu çocuklara pop konseri vereceksiniz. Belediye bu çocuklara pop konseri versin. Yazarlar gününde de böyle gürültü olmaz" diyerek eleştiride bulundu.