Kıbrıs Müzakere Süreci

Güven Özalp – Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti (KKTC) Dışişleri Bakanı Özdil Nami, Kıbrıs'taki müzakerelere yönelik KKTC Cumhurbaşkanı Derviş Eroğlu tarafından dün önerilen yol haritasına atfen, "Rum tarafının olumlu cevap vermesini ümit ediyoruz ama maalesef bize bu yönde hiçbir sinyal gelmiyor" dedi.

Avrupa Birliği (AB) Komisyonu'nun Genişlemeden Sorumlu Üyesi Stefan Füle ile görüşmek için bulunduğu Brüksel'de AA muhabirinin sorularını yanıtlayan Nami, Türk tarafının uzun zamandır müzakerelerin ucu açık şekilde ilelebet devam edemeyeceğini söylediğini belirtti.

Özdil Nami, "Uluslararası camiadan da bu yönde cevaplar almıyor değiliz. Birleşmiş Milletler (BM) Genel Sekreteri de yeni başlayan müzakere sürecinin ucu açık şekilde devam etmemesi gerektiğini ve bunun nihai çaba olduğunu birkaç kez tekrarladı. Bununla tutarlı şekilde, Türk tarafı müzakere sürecinin daha iyi yapılandırılması, disiplinli bir şekilde devam etmesi içi masaya bir öneri koydu" diye konuştu.

Rum tarafının kapsamlı çözüm yerine daha çok "güven artırıcı önlemler" diye tabir edilen konulara odaklanmış durumda olduğunu ifade eden Nami, şöyle devam etti:

"Bizim daha fazla odaklanmamız gereken unsur ne güven yaratıcı önlemlerdir ne bu tip yol planlarıdır. Şu an önümüzde duran esas unsur, mevcut yakınlaşmalara sadık kalınmaması, ortak açıklamanın hilafına pozisyonların müzakere masasına sunulması, BM'nin buna sessiz kalmasıdır. Asıl sorunlar aşılmadan başka projelerin hayat bulması çok da gerçekçi bir yaklaşım değil.

Aslında odaklanmış, geriye kalan konular üzerine yoğunlaşmış bir müzakere sürecinin öngördüğümüz takvim içinde sonuç vermemesi için bir sebep yok. Fakat Rum tarafının siyasi irade eksikliği içinde olması şu anda önümüzdeki en önemli sıkıntı."

"Tanıma Rum tarafında korkudan öte fobi"

Rum tarafı üzerinde gerekli baskıların oluşturulması gereğine ve bugüne kadar oluşturulmuş yakınlaşmalara karşı tarafın sadık olmasını temin etmenin önemine dikkat çeken Nami, "O konuda da Türk tarafının hala yapması gereken işler var. Tüm bunlar olmadan bir yol haritasından bahsetmek veya bunu Rumların kabul etmesini beklemek aslında çok da gerçekçi bir yaklaşım değil" dedi.

Rumlarda, Kuzey Kıbrıs'ın tanınmasına yönelik bir "korku" olduğunu vurgulayan Nami, "Bunu korkudan da öte bir fobi olarak değerlendiriyorum çünkü birçok endişeleri aslında mesnetsiz. Örneğin bizimle yabancı büyükelçilerin yemek yemesini, bu yemekten bir fotoğraf çekilip sosyal medyada kullanılmasını dahi KKTC'nin statüsünü yükseltme çabası olarak algılayıp bunları engelleme çabası içerisine girebiliyorlar. Brüksel'e geldiğimizde talep ettiğimiz randevuları engellemek için büyük bir çaba harcıyorlar" diye konuştu.

"Fırsat varsa şimdi kullanılmalı"

Rumların, bugün itibarıyla zamana oynama taktiği uyguladıklarını herkesin kabul ettiğini belirten Nami, " Türkiye'deki seçimlerin bitmesi, ardından KKTC'deki başkanlık seçimlerinin geçmesi ve ondan sonra ciddi müzakerelere geçilmesi yönünde bir stratejileri olduğuna yönelik her türlü mesajı veriyorlar. Bunun müzakere masasına yönelik son derece olumsuz bir etkisi oluyor" dedi.

Rumların yaklaşımının, karşılıklı güven duygusunu ve iyi niyeti önemli ölçüde erozyona uğrattığını ve müzakerelerde bu his kaybolduğunda en basit konuların halledilmesinin bile imkansız hale geldiğinin altını çizen Nami, "Bu taktiklerinin böyle büyük bir faturası var. Bundan bir an önce vazgeçmeleri yerinde olur. Kıbrıs dünyanın son derece kaygan bir bölgesinde bulunuyor. Şu anda bir fırsat varsa onu bugün kullanmak lazım. 'Daha ileriki bir tarihte daha iyi bir ortam olur' ümidiyle zamana oynamamak lazım. Bu çok riskli bir strateji" diye konuştu.

Kerry ziyareti için "sağlıklı kurgu" vurgusu

AB'nin daha cesaretli davranması, üye ülkelerin AB Komisyonu'na destek vermesi gerektiğini kaydeden Nami, ABD Başkan Yardımcısı Joe Biden'ın adaya gerçekleştirdiği ziyaretin "iyi değerlendirilemediği ve bir fırsatın kaçtığı" görüşünde.

Biden ziyaretinde daha çok Maraş ile ilgili bir projenin ele alındığını belirten Nami, "Maraş konusu çok çetrefilli ve iki haftalık görüşmelerle çözülebilecek bir sorun değil. Maraş'a çok odaklanıldığı için kapsamlı çözümün önündeki engeller konuşulamadı, bunların aşılması için ABD'nin koyabileceği katkılar gündeme gelmedi" dedi.

Nami, planlama aşamasında olan ABD Dışişleri Bakanı John Kerry'nin ziyareti için ise "Umarım bu tecrübeden istifade ederek Kerry ziyareti daha sağlıklı kurgulanır. Bunun için ABD ile yoğun şekilde konuşuyoruz. Bu tip üst düzey ziyaretlerin tali projeler üzerine değil ana konular üzerine odaklanmasını mutlaka sağlamamız lazım" ifadelerini kullandı. - Brüksel