Kazıdan Çıkan Tarih

MERSİN'in Tarsus Belediyesi tarafından sürdürülen çalışma kapsamında toprak altında kalan Türkiye'nin ilk elektrik santral binası ortaya çıkartıldı.Türkiye'de elektrik enerjisi, ilk kez 1902 yılında Tarsus'ta kurulan bir hidroelektrik santral ile üretilmeye ve kullanılmaya başlandı.

O dönemde, Tarsus Belediyesi'nde çalışan Avusturyalı mühendis Dörfler tarafından Berdan Nehri Bentbaşı mevkiinde kurulan hidroelektrik santralından, su değirmeni milinin transmisyon kayışı ile 2 KW'lık bir dinamoyu bağlanmasıyla, 15 Eylül 1902'de Tarsus'a elektrik sağlandı. Üretilen elektrik enerjisi ile önce Tarsus'un sokakları aydınlatıldı. Elektrikle aydınlanan ilk konutlar ise Müftüzade Sadık Paşa ile Sorgu Hakimi Yakup Efendinin evleri oldu. Ekonomik ömrünü tamamlayan santral 1940'de üretimini durdurdu. O tarihten bu yana hizmet vermeyen ve zamanla toprak altında kalan santralin tekrar ortaya çıkartılması için Tarsus Belediyesi bir çalışma başlattı. Yapılan çalışma kapsamında santral binasının iskeleti ortaya çıkartıldı. Tarsus Belediye Başkanı MHP'li Burhanettin Kocamaz, Çukurova Üniversitesi Elektrik Elektronik Mühendisliği Bölümü Öğretim üyesi Prof. Dr. Hamit Serbest, Araştırmacı Mehmet Başar, Belediye Başkan Yardımcısı Şevket Can ile birlikte santralin olduğu bölgeyi gezdi. Belediye olarak santralin ortaya çıkarılması için var güçleriyle çalıştıklarını belirten Başkan Kocamaz, bundan sonra Çorum'un Osmancık Beldesi'ne bağlı Değirmendere Köyü'nde bulunan santralin jeneratörün Tarsus'a getirileceğini söyledi. Mevcut binanın restorasyonunun ve çevre düzenlemesinin yapılacağını vurgulayan Kocamaz, "Türkiye'nin ilk hidroelektrik santrali Tarsus'ta Fahrettinpaşa Mahallesi Bentbaşı yöresinde kurulmuştur. 1940 yılına kadar Tarsus'ta elektrik sabah ve akşam veriliyordu. Ülkemizin ilk elektrik santralinin gün yüzüne çıkarılması için çalışmalar başlattık. Bu çalışmalar neticesinde santralinin fiziki iskeleti ortaya çıkarıldı. Jeneratörü Tarsus'a getirmek için yaptığımız görüşmeler devam ediyor. Bir şekilde o santrali Tarsus'a yıllar önceki mekanına yerleştireceğiz. Çalışır vaziyete getireceğiz ve bu mekana gerekli düzenlemeyi de yaparak burasını ziyarete açacağız. Işıklandırmasını bu santral ile yapmak suretiyle bir de nostalji yapabiliriz" dedi.

Başkan Kocamaz, çalışmaların tamamlanmasının ardından bölgenin turizme açılacağını da kaydetti.