Kazakistan'da Arazi Reformu

Cumhurbaşkanı Nursultan Nazarbayev tarafından Kazakistan'da arazilerin yabancılara kiralanmasını öngören ve halkın tepkisine neden olan kanuna ilişkin yıl sonuna kadar ilan edilen moratoryumun süresinin 5 yıl daha uzatıldığı bildirildi.

Cumhurbaşkanlığı basın bürosundan yapılan yazılı açıklamada, Nazarbayev'in Arazi Reformu Komisyonu kabine üyeleriyle toplantı düzenlediği belirtildi.

Toplantıda Nazarbayev, kanundaki arazilerin yabancılara kiralanmasına ilişkin maddelere moratoryum ilan edilmesinden sonra oluşturulan komisyonun bölgelerde toplantılar düzenlediğini ve bu toplantılarda halkın düşüncelerinin dikkate alındığını belirtti. Nazarbayev, kiralanacak arazilerin boyutlarının sınırlanması, arazileri kullanma yöntemleri ve söz konusu arazilerin etkin kullanılmaması durumuda alınması gereken tedbirlerle ilgili tekliflerin verildiğini aktardı.

Arazilerin 49 yıllığına kiralanması uygulamasının tekrar geri getirilmesinin halkın önemli bir kısmı tarafından istediğini kaydeden Cumhurbaşkanı Nazarbayev, "Arazilerin kiralanmasıyla ilgili dünyadaki farklı uygulamaları tekrar inceleyerek, halka nitelikli bilgi verilmesi ek zaman alır. Bu nedenle arazi kanunun bazı maddelerine ilişkin ilan edilen moratoryum süresinin 5 yıl uzatılmasıyla ilgili komisyonun teklifini kabul ediyorum." ifadesini kullandı.

Nazarbayev, halkın yüzde 40'ının köylerde yaşadığını ve bu oranın yüzde 20'sinin de yine köylerde çalıştığını belirterek, iş gücü verimliliğinin düşük olmasından dolayı devletin tarım alanlarına yaptığı önemli yatırımların başarılı sonuç vermediğini ve verimliliği artırmak için de ek yatırımların yapılması gerektiğini söyledi.

Dünyada birçok ülkede tarım alanlarına yatırımcı çekmeye yönelik çalışmaların yapıldığını hatırlatan Nazarbayev, "Hükümetimiz de tarım alanlarını artırmak için yatırımcıyı çekmek istedi fakat bu uygulamalar önce halka açıklandıktan sonra kanunlar kabul edilerek başlansaydı, durum farklı olurdu." dedi.

Geçen sene parlamento ve cumhurbaşkanı tarafından onaylanan ve 1 Haziran 2016'da yürürlüğe girmesi beklenen arazi kanundaki değişiklikler, Almatı ve Aktöbe gibi büyük kentlerde arazilerin yabancılara satılmasını istemeyen halk tarafından protesto edilmişti.

Kazakistan İçişleri Bakanlığı yasa dışı gösteri düzenleyen onlarca kişinin gözaltına alındığını fakat daha sonra serbest bırakıldığını açıklamıştı.

Cumhurbaşkanı Nazarbayev, söz konusu kanunda arazilerin yabancılara satılmasının söz konusu olmadığını vurgulayarak, kanundaki değişikliklerin yapıldığı maddelerin oluşturulan arazi reformu komisyonu tarafından halka anlatılması için yıl sonuna kadar kanuna moratoryum ilan etmişti.

Ülkede tarım arazilerinin verimliliğini artırmak amacıyla 2 Kasım 2015'te kabul edilen arazi kanunu, Kazakistan vatandaşlarına kiralanmış olan tarım arazilerinin açık ve uygun şartlarda satılmasının yanı sıra yabancılara 25 yıl süre ile kiraya verilmesi ve arazilerin kullanımına ilişkin kısıtlamaların kaldırılması gibi maddeleri içeriyor.

Moratoryum, borçlanıcının, ödeme gücünü kaybetmesi sebebiyle borçlarının tümünü veya bir kısmını ödeyemeyeceğini ilan etmesi olarak genelde borçlu ve alıcı arasında borcun yeniden yapılandırılması ile sonuçlanır.