"Kazakistan-2050" Stratejisi

SAGİAD Türkiye - Kazakistan Ticaret ve Yatırım Forumu - Türkiye Kazakistan ilişkileri ve "Kazakistan-2050" Stratejisi; SATSO Ali Coşkun Konferans Salonu'nda gerçekleşti.

Kazakistan Ankara Büyükelçisi Zhanseit Tuımebayev, Sakarya Üniversitesi (SAÜ) Rektörü Prof. Dr. Muzaffer Elmas, SATSO Yönetim Kurulu Başkanı Mahmut Kösemusul, SAGİAD Başkanı Vecdi Çelebi, SAGİAD üyeleri ve çok sayıda davetli katıldı.

Kazakistan & Sakarya kardeşliği

Formun açılış konuşmasını yapan ev sahibi Sakarya Girişimci ve İş Adamları Derneği Yönetim Kurulu Başkanı Vecdi Çelebi; SAGİAD için bugün çok anlamlı bir gün olduğunu ifade ederek; "TUSKON'un tertip etmiş olduğu organizasyonda belirtildiği gibi Türk kardeşlerimizle birlikte işler yapalım. Sonsuza kadar el ele verelim" dedi. SATSO Başkanı Mahmut Kösemusul ise; Kazakistan'da 2 Bin civarında Türk iş adamın olduğunu ve Sakarya'da yatırım yapan Sakarya'dan 6 firma bulunduğunu belirterek; "Sakarya Valimiz belediye başkanımız ve iş adamlarımızla en kısa zamanda Kazakistan'ı ziyaret edeceğiz" dedi. Saü Rektörü Prof. Dr. Muzaffer Elmas ise; Kazakistan'ın hızla kabuk değiştirip ileri atılım yaptığını gördüklerini ifade ederek; "Özümüzün kültürümüzün kaynağı Kazakistan.

Bu ilişkilerin geliştirilmesi adına bizde üniversite olarak yabancı öğrencilere kapımızı açmakla gayret ediyoruz. B,z Erasmus öğrenci sayısını 5 binlere çıkarmak istiyoruz. İlişkilerin geliştirilmesi konusunda üniversite olarak bir sorun yok" dedi. Kazakistan Ankara Büyükelçisi Zhanseit Tuımebayev ise; "Şanlı Sakarya Türk tarihinde büyük öneme sahiptir ve bu vesile ile Sizlere Kazak halkımızın selamlarını getirdim" dedi. Sakarya iline yapmış olduğu ziyaretini organize eden SAGİAD ve TUSKON yönetimlerine de teşekkür eden Kazakistan Ankara Büyükelçisi Zhanseit Tuımebayev; "Kazakistan ve Türkiye – Avrasya'nın önemli merkezlerinde yer alan iki kardeş ülke olup, aynı milletin iki parçasıdır" dedi.

SAGİAD ve TUSKON'a övgü

Konuşmasına Türkiye'nin sanayi lokomotifi Sakarya'ya gelmekten şeref ve memnuniyet duyuyorum" diyerek büyük şair Necip Fazıl Kısakürek'in de "İnsan bu, su misali, kıvrım kıvrım akar ya; Bir yanda akan benim, öbür yanda Sakarya" şiirini okumasıyla devam eden Kazakistan Ankara Büyükelçisi Zhanseit Tuımebayev; "Şanlı Sakarya Türk tarihinde büyük öneme sahiptir ve bu vesile ile Sizlere Kazak halkımızın selamlarını getirdim" dedi. Sakarya iline yapmış olduğu ziyaretini organize eden SAGİAD ve TUSKON yönetimlerine de teşekkür eden Kazakistan Ankara Büyükelçisi Zhanseit Tuımebayev; "Kazakistan ve Türkiye – Avrasya'nın önemli merkezlerinde yer alan iki kardeş ülke olup, aynı milletin iki parçasıdır. Birbirimize verdiğimiz destek ve stratejik ortaklığımız bunun en güzel işaretidir.

Her ne kadar devlet büyüklerimiz çok temas içindeler ise de, halklarımız birbirleri hakkında henüz tam bilgiye sahip değiller. Bu vesileyi fırsat bilerek ülkemiz hakkında kısaca bilgi vermek istiyorum. Kazakistan, geride bıraktığı 21 yıllık bağımsızlık döneminde hem ülke içinde hem de uluslararası arenada azımsanmayacak başarıları elde etmiştir. Dünya Ekonomi Forumunun bilgilerine göre uluslararası rekabet edilebilir ülkeler reytinginde Kazakistan 51'inci sıraya yükselmiştir. Birleşmiş Milletler'in Ticaret ve Kalkınma indekslerine göre ülkemiz 23'üncü sırada yer almaktadır. Uluslararası girişimcilik indeksine göre Kazakistan 29'uncu sırada, "Yatırımların korunması" endeksine göre – 10'uncu sırada yer almaktadır. Kazakistan dünyanın en dinamik gelişen ekonomiler açısından ilk üçe girmektedir.

2012 yılında ülkemiz Birleşmiş Milletler İnsan Hakları Konseyi üyeliğine seçilmiştir. Bu da Kazakistan'ın insan haklarını koruma ve gözetleme konusundaki hassasiyetinin göstergesidir. Kazakistan başarılı bir şekilde AGİT Başkanlığını, İslam Konferansı Teşkilatı Başkanlığını yapmıştır. Ülkemizin inisiyatifi ile 2013-2022 yılları UNESCO ve Birleşmiş Milletler'in kararı ile "Kültürlerin yakınlaştırma yılları" olarak ilan edilmiştir. Buradan Kazakistan'ın Dünya Olimpiyatlarındaki başarıları konusunda söz etmeden geçemeyeceğim. Ülkemiz geçtiğimiz yıl Londra Olimpiyatında kazandığı madalyalar açısından dünyanın ilk 12 ülkesi arasına girmeye başarmıştır. 2011 yılında Kazakistan Asya Olimpiyatlarına ev sahipliği yapmıştı. Yine 2017 yılında Kazakistan bir başka uluslararası organizasyona ev sahipliği yapacaktır.

Dünya Üniversiteler arası Olimpiyatı olan "Universiade" 2017 yılında ülkemizde gerçekleşecektir. Geçtiğimiz yıl Seul'de yapılan Dünya Nükleer Zirvesinde Kazakistan – dünyadaki nükleer silahsızlanma konusundaki lider ülke olduğu teyit edilmiştir. Bildiğiniz gibi Türkiye gibi Kazakistan da Expo dünya fuarların ev sahipliği için mücadele vermiş ve Expo-2017'yi kazanarak, ülkemizin dünya ülkeleri ile yarışabileceğini ve bununla yetinmeyip kazanabileceğini göstermiştir. Astana'da yapılacak Expo-2017'nin konusu "Geleceğin Enerjisi"dir. Bu anlamda Türk kardeşlerimize de desteklerinden dolayı kalbi teşekkürlerimi ifade eder, burada bulunan değerli işadamları ve sanayicilerini Kazakistan'da Expo-2017 öncesinde ülkemize yatırımları için davet ederim!

Geçtiğimiz Aralık ayında Cumhurbaşkanımız Nursultan Nazarbayev "Kazakistan-2050" Stratejisini açıklamıştı. Bu Strateji ülkemizi küresel yeni meydan okumalarına karşı önlem şeklinde de tasvir edebiliriz. Ülkemizin bağımsızlığımızın ilk yıllara nazaran günümüzde artık bambaşka jeoekonomik, jeopolitik duruşu vardır. Bu Stratejinin içeriğini buradan dağıtılan kitapçıklardan da inceleyebilirsiniz. Ülkemiz yenilikçi sanayileşme politikasını son süratle devam ettirmektedir. Ülkemiz alternatif enerji, "yeşil" teknolojileri, transit potansiyelini ve tarım potansiyeline büyük önem vermektedir. Böylece ülkemiz artık Orta Avrasya bölgesinde istikrar ve güvenliğin merkezi olma yolunda emin adımlarla ilerlemekte ve bunun bilinci ile sorumluluğunu ciddiyetle taşımaktadır. Kısacası ülkemiz, Avrasya'nın kalbinin sakin ve huzur içinde atması için elinden geleni yapmaya hazırdır. Böylece, dünya topluluğunun saygın üyesi olarak Kazakistan sadece bölgesinde değil dünya çapında da kendinden söz ettirerek, Türk dünyasının adını da zirvelere taşımaktadır.

Türkiye & Kazakistan işbirliği

Son yıllarda Kazakistan – Türkiye arasındaki ilişkiler büyük ivme kazanarak, dostluk ve kardeşlik bağlarıyla en üst seviyede devam ettiğini vurgulayan Büyükelçi Zhanseit Tuımebayev; "Ülkelerimiz arasında sadece başkentler arası değil iller arası işbirliği de çok önemli. Dolayısıyla, bu işbirliğinin halklarımız arasında daha geniş olarak yayılması adına bu ziyaretimizin büyük anlamı var. Kazakistan bağımsızlığını ilan ettiği ilk saatlerde dünyada ilk olarak kardeş Türkiye bizleri tanıyarak, dostluk ve kardeşlik bağlarımızın bir gereğini yerine getirdi ve halkımız bunu her daim hatırında tutacaktır.

Kazakistan'a ilk gelen yabancı yatırımcılar yine Türkiye'den geldiler ve Kazakistan'ın kalkınması ve gelişmesinde büyük katkı sağlamışlardır. Türk müteahhitler Kazakistan'da toplamda 15 Milyar dolarlık projeleri üstlenerek, hem ülkemize hem de Türkiye'ye destek oldular. Kazakistan – Türkiye ikili ticaret hacmi 2012 yılı itibariyle 4 Milyar dolar olarak gerçekleşti.

Kazakistan'dan ithalat 3 Milyar dolar ise, Türkiye'den ihracat ise – 900 Milyon dolar oldu. Kazakistan ekonomisine toplam Türk yatırımlarının hacmi 2 milyar Dolar, Kazakistan'ın da Türkiye'ye - 1 milyar Dolardır. Fakat bu göstergeler ülkelerimizin potansiyeline uygun değildir. 2012 yılı Mayıs ayında gerçekleştirilen Türkiye Başbakanı Sayın Recep Tayyip Erdoğan'ın Kazakistan ziyaretinde ve Ekim ayında Kazakistan Cumhurbaşkanı Sayın N. Nazarbayev'in Türkiye'ye yapmış oldukları ziyaretinde ekonomi alanında bir çok önemli anlaşmalara imza atıldı, Ekim ayında Yüksek Düzeyli Stratejik İşbirliği Konseyi yapıldı. Bir diğer önemli husus, 2011 yılın başında Kazakistan – Rusya ve Beyaz Rusya tarafından Gümrük Birliği kuruldu.

Bu üç ülke arasındaki gümrük engeli de ortadan kalktı. Yani Kazakistan'da imal edilen ürün gümrüksüz olarak 170 milyon nüfuslu Rusya ve Beyaz Rusya pazarlarına satılabilecektir. Hatta Kazakistan'dan Türkiye'ye ucuz nakliyeyi göz önümüzde tuttuğumuzda, ürünlerinizi Türkiye'ye de daha ucuza ihraç edebilirsiniz. Ülkelerimiz arasındaki ticareti ve yatırım imkanlarının genişletilmesi için devlet yönetimimiz büyük çaba sarf etmektedir. "Şımkent-İstanbul-Şımkent" havayolu seferi ile Kazakistan ile Türkiye'yi bağlayan düzenli hava seferleri üçe çıkmış oldu. Daha evvel Kazakistan'ın sadece Astana ve Almatı şehirlerinden düzenli seferler vardı Türkiye'ye. Ülkemizde bir çok İhtisaslı Serbest Ekonomi Bölgeleri faaliyetlerine devam etmektedir. Hükümetler arası düzeyde "Yeni Sinerji" adlı Ortak Ekonomik Program ve Eylem Planı imzalanmıştır geçtiğimiz yıl. Günümüzde Kazakistan'da Sanayi Kalkınma Programı uygulanmakta ve ön plana tarım, metalürji, petrol üretimi, enerji, kimya, farmakoloji, inşaat malzeme üretimi, ulaştırma ve enformasyon, makine sanayi, uranyum, turizm ve uzay çıkmaktadır.

İki ülke arasındaki ticari-ekonomik işbirliğini geliştirmek amacıyla, Devlet başkanımızın talimatı ve Büyükelçiliğimizin inisiyatifi ile Kazakistan'da Türk sanayicilerinin katılımıyla Ortak Kazak-Türk Organize Sanayi Bölgelerinin kurulması çalışmaları başlanmıştır. Böyle bir uygulamayı Kazakistan dünyanın başka hiç bir ülkesi ile yapmamaktadır. Bu Türkiye'ye ve Türk sanayicisine olan güvenin göstergesidir. Kazakistan'a gelecek olan Türk yatırımcıları artık tek başına değil, toplu bir şekilde Seneyi Bölgelerinde yer alabilecekler ve tüm bürokratik engellerden arındırılmış olacaklar.

Bu Sanayi Bölgelerinin işleyişi de aynen Türkiye'deki Sanayi Bölgelerindeki gibi olacak, ve şirket kuruluşları ile ilgili işlemlerde sadece kendileri tarafından seçilen OSB yönetimi ile muhatap olacaklardır. Artık ülkemizde kurulacak olan Sanayi Bölgelerinde yer alacak değerli Türk sanayicileri ürettikleri malları gümrüksüz Rusya ve Beyaz Rusya'ya sevk edebilecekler, hem de ihtiyaç duydukları hammaddeye daha yakın olacaklardır. Kazakistan'ın yatırım imkanları ve ülkemizde iş yapmanın ipuçları, bunların içinde her ilimizde elektrik, su ve diğer altyapı maliyetleri ile ilgili bilgileri içeren, geniş kapsamlı kitapları Türkçe olarak hazırladık. Bu anlamda Sakarya'nın değerli işadamlarını ve sanayicilerini Kazakistan'da kurulacak Ortak Kazak-Türk Sanayi Bölgelerine davet etmek istiyoruz.

Konuşmamın sonunda bu programı organize eden TÜSKON'a ve üyesi olan SAGİAD başkanlığına bir daha teşekkürlerimi ifade etmek istiyorum. Dünya ülkelerinin çalkalandığı bu dönemde, Kazakistan – Türkiye dostluğunun ve kardeşliğinin ebedi olmasını diler, Sizlere de sağlık ve refah temenni ederim" diye konuştu.