Karadeniz'de Çocuklarda D Vitamini Eksikliği

MELTEM YILMAZ - Karadeniz Teknik Üniversitesi (KTÜ) Tıp Fakültesi Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Anabilim Dalı Öğretim Üyesi Prof. Dr. Gülay Karagüzel başkanlığında, Karadeniz'de yapılan araştırmada çocukların büyük bölümünde D vitamini eksikliğine rastlandığı bildirildi.

Prof. Dr. Karagüzel, AA muhabirine yaptığı açıklamada, D vitamininin iskeletin gelişmesinde çok önemli olduğunu söyledi.

D vitamininin organizmaya iskelet haricinde de ciddi katkıları olduğunu vurgulayan Karagüzel,"D vitamini eksikliğini serumda 'D vitamini' düzeyini ölçerek tanımlıyoruz. Serumda ölçtüğümüz D vitamini düzeyi, normalden daha düşük çıkıyorsa biz buna D vitamini eksikliği diyoruz" dedi.

Karagüzel, D vitamininin artık evrensel bir sorun haline geldiğini ifade ederek, "Çocukluktan erişkinliğe kadar olan dönemde D vitamini düzeyleri yeterli olmazsa kemik zayıflığı, rikets ve osteomalazi gelişebilir. Riketstli bebeklerde ve küçük çocuklarda yürüme gecikebilir, terleme, kas güçsüzlüğü, kemiklerde şekil bozuklukları, bacaklarda eğrilik, göğüs kafesinde deformiteler gelişebilir. Büyük çocuklarda ve ergenlerde ise D vitamini eksikliğinin bulguları hafif olduğu için gözden kaçıyor ve o nedenle de toplum taraması önemlidir" diye konuştu.

D vitamini eksikliğinin toplumda hemen herkeste ve her yaş grubunda görülebildiğini dile getiren Karagüzel, şunları kaydetti:

"Özellikle coğrafi olarak yüksek enlemde, hava kirliliğinin olduğu bölgelerde yaşayanlarda ve kış mevsiminde D vitamini eksikliği riski daha fazladır. Ayrıca kızlarda erkeklerden daha fazla görülmektedir. Giyim tarzı da D vitamini eksikliğinin gelişmesinde rol oynamaktadır. D vitamini sentezi ciltten güneş ışınları yardımıyla olmaktadır. Giyim tarzı da D vitamini sentezinde etkilidir. Kapalı ortamda yaşayan ve açık havada vakit geçiremeyenlerde obezlerde, gebelerde ve güneşten aşırı kaçanlarda D vitamini eksikliği için risklidir."

-"D vitamini mutlaka uzman doktor kontrolünde alınmalıdır"

Prof. Dr. Karagüzel, son yıllarda yapılan çalışmaların D vitamininin pek çok fizyolojik fonksiyonda önemli rol oynadığını da anlatarak, "Araştırmalarda D vitamini eksikliğinin iskelet sistemine olan etkileri dışında, yaşamın ileri ki yıllarında ise diyabet, kardiyovasküler hastalık, infeksiyon hastalıkları, otoimmun hastalıklar, bazı kanser türleri ve depresyon gibi pek çok farklı sistemik hastalıkların gelişiminde rol oynadığı da ortaya konulmuştur" ifadesini kullandı.

-"Doktor kontrolünde D vitamini desteği şart"

Karadeniz'de 11-18 yaş grubu sağlıklı, okula giden çocuklarda D vitamini düzeylerini hem kış sonu hem de yaz sonu dönemde ölçerek Türkiye'nin en kapsamlı çalışmasını yaptıklarını vurgulayan Karagüzel, sözlerini şöyle sürdürdü:

"Yaklaşık  850 çocuğu taradık ve çocukların hemen hepsinde D vitamini eksikliğini saptadık. D vitamini düzeyleri kış sonu dönemde çocukların hepsinde düşük çıktı. Yaptığımız araştırmada yaklaşık 400 civarındaki çocuğun sadece 1'inin D vitamini düzeyi normaldi. Onun dışında bütün çocuklarda D vitamini düzeyi eksikti. Yaz sonu dönemde de yaklaşık yüzde 95 çocukta D vitamini eksikliği vardı. Bu rakamlar ciddi anlamda müdahale edilmesi gereken rakamlar.

Bu nedenle tüm okul çocuklarına uzman doktor kontrolünde D vitamini desteği yapılmasını öneriyoruz. Unutmamamız gereken D vitamininin mutlaka uzman doktor kontrolünde alınması gerektiğidir. Uygunsuz dozlarda kullanıldığında toksik etkiler ortaya çıkabilir ve böbrek gibi organlara zarar da verebilir."

-Güneşlenme önerisi

Prof. Dr. Karagüzel, D vitamini desteğinin dışında güneşlenme önerisinde de bulunarak, "Akılcı güneşlenme, özellikle saat 10.00 ile 15.00 arasında kollar ve bacaklar açık kalacak şekilde haftada 3-4 kez 10-15 dakika olacak şekilde güneşlenmektir. Daha uzun süre güneşlenmek isteniyorsa güneş ışınlarının olumsuz etkilerinden kaçınmak için belirtilen süreden sonra koruma faktörlü güneş kremleri kullanılmalıdır. Toplumda D vitamini eksikliği çok yüksek boyutlarda olduğu için farkındalığın artırılması gerekiyor" dedi. - Trabzon