Kamu kurumlarının "Osmanlı hafızası" Devlet Arşivlerine aktarılıyor

Cumhurbaşkanlığı Devlet Arşivleri Başkanı Prof. Dr. Uğur Ünal, kamu kurum ve kuruluşlarından 11 milyon 400 bin belge ve 35 bin 400 defterin, Devlet Arşivine aktarıldığını belirterek, "Büyük ölçüde Osmanlı dönemini tamamladık, ondan sonraki süreçler devam ediyor." dedi.

Prof. Dr. Ünal, Türkiye Büyük Millet Meclisi (TBMM) ve Milli İstihbarat Teşkilatı (MİT) Başkanlığı hariç, tüm kamu kurum ve kuruluşlarının arşivlerinin devir işlemlerine ilişkin AA muhabirine bilgi verdi.

Arşivlerin bir araya getirilmesi ve belirli standartların oluşturulması konusunda, Osmanlı'nın son döneminden bugüne kadar önemli çalışmalar bulunduğunu belirten Ünal, özellikle 1910'lu yıllarda Babıali'deki sadaret, dahiliye, hariciye, şurayı devlet kayıtlarının bir araya getirilmesine dair nizamnameler çıkarıldığını, ancak bunun yıllarca hayata geçirilemediğini söyledi.

Cumhuriyetin ilk yıllarında da böyle çalışmalar olduğuna dikkati çeken Ünal, "Türkiye bu konudaki en büyük adımı, 2018 yılında yayımlanan 11 sayılı Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi ile hayata geçirebilmiştir. Çünkü bu kararname kapsamı ile Devlet Arşivleri Başkanlığı, Türkiye'de evrakın tespiti, arşivlenmesi ve bunların arşiv iş ve işlemlerinden geçirilmesi adına tek yetkili kurum haline getirilmiştir." diye konuştu.

Prof. Dr. Uğur Ünal, bu kapsamda 3 yılda, başta Genelkurmay Başkanlığının uhdesinde olan Askeri Tarih ve Strateji Enstitüsü Etüt Arşivi, Deniz Müzesi Arşivi, Diyanet İşleri Başkanlığı uhdesindeki "meşihat arşivi" olmak üzere, kamu kurum ve kuruluşlarındaki arşivlerin, Devlet Arşivine intikalinin yapıldığını kaydetti.

Ünal, bu konuda bir strateji planı belirlediklerini dile getirerek, "Harf inkılabına kadar olan tarihi belgelerin devlet arşivine intikal sürecine hız, öncelik verdik ve bu kapsamda bunların intikalini büyük ölçüde tamamladık. Özellikle şu ana kadar 11 milyon 400 bin civarındaki belge ve 35 bin 400 civarındaki defterin Devlet Arşivine intikali sağlanmıştır." dedi.

-Belgeler Osmanlı Arşivi Külliyesi ve Cumhuriyet Arşivi yerleşkesinde

Aktarılan belgelerin, İstanbul'daki Osmanlı Arşivi Külliyesine ve Ankara'daki Cumhuriyet Arşivi yerleşkesinde muhafaza edildiğini anlatan Ünal, "Bunların kamuoyu ile paylaşılması, tasnifi süreçlerini de hızlandırmaya çalışıyoruz. Şu anda bunların tasnifi, dijitalleştirilmesi çalışmaları hız kazanmış durumda. Önümüzdeki yılın en önemli vizyonlarından birisi, bunların olabildiğince hızlı bir şekilde araştırmaya açılması, birçok esere öncülük yapması, ışık tutması, kaynak olmasına gayret edip, katkı sağlamak." değerlendirmesinde bulundu.

Kamu kurumlarını bir bütün olarak ele alarak, arşivlerin aktarılmasını görüştüklerini, kurumlara resmi yazıları yazdıklarını anlatan Prof. Dr. Uğur Ünal, "Belge tespit çalışmalarını yaptık, büyük ölçüde Osmanlı dönemini tamamladık ama ondan sonraki süreçler hala devam ediyor." dedi.

Cumhurbaşkanlığı Devlet Arşivleri Başkanı Prof. Dr. Uğur Ünal, kamu kurumlarında arşive kaldırılması gereken belgeler çıktıkça Cumhurbaşkanlığı Devlet Arşivlerine intikalinin devam edeceğini, çalışmalarının süreklilik arz ettiğini kaydetti.