Kafkas semenderinin doğal yaşam alanlarına yönelik "Öngörü Haritası" oluşturuldu

Recep Tayyip Erdoğan Üniversitesi Fen Edebiyat Fakültesi Biyoloji Bölümü Başkanı Prof. Dr. Serkan Gül öncülüğünde bilim adamları, nesli tükenme tehdidi altındaki Kafkas semenderinin yaşam alanlarına iklim değişikliğinin etkisi üzerine "öngörü haritası" oluşturdu.

Gül ve beraberindeki ekip, Bilimsel Araştırma Proje Koordinatörlüğü tarafından desteklenen "Kafkas Semenderi'nin (Mertensiella caucasica Waga 1876) Farklı İklimsel Senaryoları Altındaki Potansiyel Dağılımı Projesi" kapsamında, "Kafkas sıcak noktası" olarak değerlendirilen Artvin, Trabzon, Rize, Giresun, Ordu'ya bağlı belli bölgeler ve Gümüşhane'nin kuzey kesimlerini için alan bölgede türün yaşam alanlarında 3 yıllık çalışma gerçekleştirdi.

İklim verilerine göre çeşitli istatistik hesaplamaları kullanılarak gerçekleştirilen çalışma sonucu gelecek yıllarda Kafkas semenderinin yaşam alanlarında nasıl dağılım göstereceği araştırıldı.

Yapılan çalışmalar sonucu Kafkas semenderinin 2050-2070 yılları arasında yaşam alanlarındaki değişimleriyle ilgili "öngörü haritası" oluşturuldu.

"Öngörü haritası"nda Kafkas semenderinin yoğun görülebileceği alanlar kırmızı renkle, az görülebileceği bölgeler ise mavi renkle gösterildi.

Gül, AA muhabirine, Kafkas semenderinin biyoçeşitlilik açısından zengin ve küresel öneme sahip "Kafkas sıcak noktası"nın en önemli elemanlarından olduğunu anlattı.

Nesli tükenme tehdidi altında olan türün Türkiye dışında Gürcistan'da yaşam sürdürdüğünü belirten Gül, "Yürüttüğümüz çalışmayla semenderin iklim değişikliğine nasıl bir tepki göstereceğini belirlemeye çalıştık. Küresel ölçekli iklim bankasından verileri indirerek çeşitli yöntemler kullanarak bunu gerçekleştirdik." dedi.

Gül, yapılan çalışmalar sonucu "öngörü haritaları" oluşturduklarını kaydederek, şöyle devam etti:

"Projeksiyon sonuçlarına göre 2050-2070 yıllarında gördük ki türümüz Doğu Karadeniz'de dağılım göstermesine rağmen ilerleyen yıllarda dağılım örüntüsü habitat kayıpları yaşayarak Gürcistan'ın Büyük ve Küçük Kafkasya Bölgesine doğru çekilecek. Çalışmamızda, gelecek yıllarda ülkemizde hayvanın dağılım örüntüsünün azaldığını öngördük."

"İnsanların bundan korkmasına gerek yok"

Hayvanların yaşam alanlarının korunması gerektiğini vurgulayan Gül, "Bölgesel olarak baktığımızda hayvanların yaşam alanlarını tehdit edecek unsurlara hiç girmemek gerekiyor. Popülasyonu artsın, yaşam alanları, dağılım sahaları artsın. Ülkemizde Doğu Karadeniz'in iklim değişikliğinden diğer bölgelere kıyasla daha yavaş etkilendiği biliniyor. Hayvanın yaşam alanlarına zarar verilmeden koruma altına alırsak tehdit durumunu yavaşlatmış olabiliriz." diye konuştu.

Gül, Kafkas semenderinin 300-2500 rakım arasında yaşadığına işaret ederek, popülasyon yoğunluğu olarak genelde yüksek rakımlı bölgeleri tercih ettiğini söyledi.

Hayvanın yaşadığı sulak alanın temiz su olduğunu kaydeden Gül, "İnsanların içme suyu olarak kullandığı suları tercih ediyor. Hayvan sulak temiz su alanlarında yaşamayı tercih ediyor. Hayvan, siyah zemin üzerine sarı veya turuncu renkte iki sıralı benek ihtiva etmekte. Zehirsiz bir türümüz. İnsana karşı bir etkileşimi yok. İnsanların bundan korkmasına gerek yok." dedi.