Kadınların pestil ve pekmez mesaisi

Giresun denilince akla fındık gelse de, fındığın yetişmediği Şebinkarahisar ilçesinin ise en önemli geçim kaynaklarından birisi dut. Dutun önemli geçim kaynağı olduğu Şebinkarahisar'da kadınların zorlu pestil ve pekmez yapımı imece usulü ile eğlenceli hale geliyor.

Giresun'da dut denince ilk akla gelen Şebinkarahisar ilçesinin Avutmuş Mahallesi ama dut yetiştiren ve dutun yan ürünlerini pazarlayan sadece Avutmuş Mahallesi değil. İlçenin hemen hemen her yerinde yetişen dut, kimi zaman geçim kaynağı, kimi zaman kışlık ev ihtiyacı oluyor. Dut, yörede en çok pekmez ve pestil yapımında kullanılıyor. Bunun yanı sıra güneşte kurutulan dut, kış aylarının vazgeçilmez çerezi de oluyor. Dut mevsiminde aileler bir araya gelerek pekmez ve pestil yapıyorlar. Kolektif bir çalışma sonucu elde edilen ürün, ya satılıyor ya da evde kışlık ihtiyaç olarak kullanılıyor.

Pestil ve pekmez yapımı zamanı geldiğinde imece usulü yapılan çalışmalar, zahmetli işi eğlenceli hale dönüştürüyor. İlçenin Avutmuş Mahallesi'nde pekmez ve pestil yapımı için bir araya gelen kadınlara erkekler ise dut silkelemek için yardım ediyorlar. Dutların silkelenmesinin ardından ise bütün işler neredeyse kadınlara kalıyor.

Mahalle meydanına kurdukları kazanlarda pekmez kaynatan kadınlara işi tarif ederek öğreten mahallenin en yaşlılarından Meziyet Eraslan, "Önce dut ağacının altına büyük bir branda ya da naylon açıyoruz. Bir kişi de ağaca çıkarak dutları silkelemeye başlıyor. Brandanın üstüne düşen dutları ayıkladıktan sonra kazanlarda kaynatıyoruz. Pestilin üretimi oldukça zahmetli. Kaynatılmış dut suyunun içine biraz un, yoğurt, yumurta, nişasta, fındık veya ceviz katılıyor. Sonra bu karışım bezlerin üzerine dökülüp güneş önünde bekletiliyor. Tamamen organik yapılıyor. Yüz yıllardır atadan toruna devam eden geleneksel yöntemle yapımımız sürmektedir. Pekmez ise kaynayan dutların suyunu torbalara doldurup süzüyoruz. Süzme işlemi bittikten sonra çıkan şireyi tekrar kazanlarda kaynatıyoruz. Kazanda kaynayan şire kıvamına ulaştıktan sonra soğutup yaklaşık bir hafta güneş önünde bekletiyoruz" diye tarif etti.

"İlçenin ekonomisinde önemli yer tutuyor"

İlçe ekonomisinin en önemli gelir kaynaklarından biri olan dut pestili ve pekmezinin bu yıl yüz güldürdüğünü anlatan Avutmuş Mahalle Muhtarı Hakan Gürsoy, sadece Avutmuş Mahallesi'nde yılda 60 ton pekmez, 6 ton ise pestil üretiminin gerçekleştirildiğini söyledi.

Mahalle muhtarı Gürsoy, "İlçemizin hemen hemen her yerinde yapılmış olsa da dut deyince akla gelen Avutmuş Mahallesidir. Mahallemizde yılda 60 ton dut pekmez, 6-7 ton ise dut pestili yapılmaktadır. Geçen yıl zirai don nedeniyle dut fazla olmazken bu yıl oldukça verimli bir sezon geçiriyoruz. Yılın ilk pestil ve pekmez yapımı için de mahalle kadınları imece usulü bir araya geldi. Günümüzde pazarlamada taleplere yetişmek için pekmez ve pestil yapımı fabrikasyon üretimleri olsa da bizim mahallemizdeki geleneksel yöntem sürdürülmektedir" dedi. - GİRESUN