Kabe Çevresindeki Genişletme Çalışmaları

İrfan Sapmaz - İslam İşbirliği Teşkilatı (İİT) Rohingya Temas Grubu toplantısını izlemek üzere geçtiğimiz günlerde Suudi Arabistan'a gelen Dışişleri Bakanı Ahmet Davutoğlu, Mekke'de Kabe çevresindeki genişletme çalışmalarını yerinde izleyerek yetkililerden bilgi aldı.

Dışişleri Bakanı Davutoğlu'nun ziyareti sırasında çekilen, AA muhabirinin elde ettiği fotoğraf ve görüntüler, Kabe çevresinde Osmanlı dönemine ait revakların, genişletme çalışmalarını yapan Türk şirketi tarafından nasıl korunduğunu ortaya koyuyor.

Kabe çevresindeki genişletme çalışmaları kapsamında Kabe kapısı karşısındaki bölüm tamamıyla yıkılırken, daha önce Safa ve Merve tepelerinin arasında bulunan binanın inşası sırasındaki hasar gören ve yıkılan revaklardan kalan parçalar, büyük bir özenle Arafat'ta, Hasan Gürsoy İnşaat şirketinin depolarına kaldırıldı.

Arafat bölgesinde gerçekleştirilen çalışmalar sırasında revaklara, sütunlara ve Kabe'nin üçte birlik bölümünün yıkımı sırasında saklanan çeşitli yapılara nasıl bir özen gösterildiğini ve nasıl bir inşaat sürecinden geçtiğini bizzat Türk mühendisler ve mimarlardan dinleyen Bakan Davutoğlu, Suudi Arabistan yetkililerinin Kabe'nin genişletme çalışmalarını bir Türk şirketine vermesinden memnuniyetini ifade etti. Davutoğlu, Arafat bölgesine taşınan revakların yeniden yerlerine nakledilecek olmasından duyduğu sevinci de dile getirdi.

Yetkililer, Bakan Davutoğlu'na yıkım sırasında revakların, sütunların ve diğer parçaların zarar görmemesi için uygulanan inşaat tekniklerini de anlattı.

-"Buradaki tek bir taşın hesabını veremezseniz"-

Bakan Davutoğlu Kabe'den sökülerek Arafat'ta bir depoya götürülen revaklar, sütunlar ve diğer parçalar için taşıdığı hassasiyeti dile getirerek, "Mübarek Kabe-i Muazzama'dan sökülen tek bir taşın bile geri dönmesi için çok dikkatli davranmalısınız. Bu taşın hesabını veremezsiniz. Bu öyle bir husus ki, hesabı Yüce Rabbimize, Resulullah'a, Mimar Sinan-a ve hepimize verilecek bir hesaptır. Hepimiz bu konuda titiz olmalıyız" dedi.

Bakan Davutoğlu, yapılan çalışmaların çok büyük tarihi önemi olduğunun altını çizerek şöyle devam etti:

"Yenileme esnasında elinizden geldiği kadar bu tarihi çalışmaların her anını hem görüntüleyin, hem de fotoğraflayın lütfen. Bizden sonraki nesillere bu çalışmaların nasıl gerçekleştirildiğini ancak bu şekilde somut olarak anlatabiliriz."

Türk şirketinin Mekke'de görev yapan mühendisleri ve mimarları da Bakan Davutoğlu'na yürütülen çalışmaları en ince ayrıntılarına kadar anlattı. Yetkililer, söküm işlemleri, bu parçaların muhafaza edilerek paketlenmesi, paketlenen parçaların taşınması ve taşındıktan sonra parçalar üzerinde yapılan işlemleri içeren bütün inşaat süreci hakkında Bakan Davutoğlu'na bilgi verdi.

Yıkılan revakların yerine hazırlanan kalıplar üzerinde de inceleme yapan Davutoğlu, kalıplardan birini göstererek bunun aslına uygun olabileceği görüşünü dile getirdi. Yetkililere göre çürümüş ve tozlaşmış revaklar, hazırlanan orijinaline uygun kalıplarda inşa edilecek ve Kabe'deki eski yerlerine konulacak.

-"Eğer bizimle görüşmeseydiniz size kırılacaktık"-

Bakan Davutoğlu şirketin yetkilileri tarafından bilgilendirilirken, genişletme çalışmaları için gelen işçiler ile de bir araya gelerek sohbet etti.

İşçilerden biri Bakan Davutoğlu'na, "Sayın Bakanım size öncelikle teşekkür ediyoruz, bizimle görüştünüz. Şayet bizimle görüşmeyerek sadece uzaktan el sallayarak geçseydiniz size çok kırılacak ve üzülecektik. Bizimle görüşmenizden son derece mutlu olduk, bizlere moral verdiniz" dedi.

Davutoğlu bunun üzerine gülümseyerek şu karşılığı verdi:

"Olur mu öyle şey. Sizler şu anda mübarek Kabe-i Muazzama'da tarihi bir olaya imza atıyorsunuz. ve büyük bir sorumluluğun yanı sıra stres altındasınız. Tabii ki size gelip sizinle sohbet edecektim. Buralara kadar gelip de uzaktan bir selamla geçiştirilir mi böyle bir ziyaret- Size selam vermeyip kime selam verecektim-"

-"Beni gece gündüz arayabilirsiniz"-

Dışişleri Bakanı Davutoğlu ayrıca yetkililerle görüşmesi sırasında, "Türkiye olarak buradaki çalışmalara çok büyük bir önem veriyoruz. Gerek Sayın Cumhurbaşkanımız, gerekse Başbakanımız bu çalışmaları çok yakından izliyorlar. Suudi yetkililer ile de bu konuda sürekli temas halindeyiz. Hiç çekinmeden size cep telefonumu veriyorum gece gündüz 24 saat arayabilirsiniz" diye konuştu.

Bakan Davutoğlu, "Bu genişletme çalışmalarının Kral Abdullah tarafından bir Türk şirketine verilmesi Suudi Arabistan hükümetinin de büyük hassasiyetini gösteriyor. Bu anlamda sizin çalışmalarınız Suudi Arabistan tarafından da çok yakından takip ediliyor. Sizler de çok hassas olmalısınız, zaten öylesiniz" diyerek, hem Türkiye'nin hem de Suudi Arabistan'ın hassasiyetini dile getirdi.

Dışişleri Bakanı Ahmet Davutoğlu, şirket yetkililerinden, "Sütunlar üzerinden, yüzyıllardan beri süre gelen ve zamanımıza kadar ulaşan hat yazılarını, ayetlerini lütfen titiz bir şekilde ortaya çıkartmaya çalışınız ve onların bundan sonra da yine uzun yıllar gidebilecek bir şekilde korunmasını temin ediniz" isteğinde bulundu.

Yetkililer, Bakan Davutoğlu'nun bu ricasına karşılık zaten kendilerinin de bu konuda çok titiz bir çalışma yürüttüklerini ifade etti.

Hasan Gürsoy İnşaat Şirketi yetkilileri, numaralandırma sistemi ile sökme ve kurma işlemlerinin hayata geçirildiğini anlatırken, uzun yıllar boyunca revaklarda tozlanma meydana geldiğini ve Safa ile Merve tepelerinin inşaatı sırasında sarsıntılardan revakların hasar gördüğünü ve bazılarının çöktüğünü hatırlattı.

Bundan sonraki çalışmalarda, Kabe'nin etrafındaki henüz yıkılmayan diğer bölümlerde bu durumun göz önüne alındığı ve bu hassasiyet ile çalışılacağı bildirildi.

Yayıncı: Ekrem Kaftan - MEKKE