Japonya-Türkiye diplomatik ilişkilerin başlamasının 100. yılı konulu seminer düzenlendi

Japonya'nın Ankara Büyükelçiliği desteğiyle Ankara Üniversitesinin Asya-Pasifik Çalışmaları Uygulama ve Araştırma Merkezi (APAM) tarafından, diplomatik ilişkilerin başlamasının 100. yılında Türk-Japon ilişkileri semineri düzenlendi.

Ankara Üniversitesi 100. Yıl Konferans Salonu'nda düzenlenen konferansa, Japonya'nın Ankara Büyükelçisi Katsumata Takahiko, Ankara Üniversitesi Rektörü Prof. Dr. Necdet Ünüvar, Japonya'daki Toyo Üniversitesinden Prof. Dr. Nobuo Misawa, APAM Müdürü Prof. Dr. Ali Merthan Dündar, TOBB Üniversitesinden Doç. Dr. Bahadır Pehlivantürk, Türk Japon Vakfı Başkanı Prof. Dr. Nejat Bora Sayan ve öğrenciler katıldı.

Konferansın açılış konuşmasını yapan Japonya'nın Ankara Büyükelçisi Katsumata, 2024'ün Japonya ile Türkiye arasındaki diplomatik ilişkilerin tesisinin 100. yıl dönümü olduğunu hatırlatarak iki ülke arasındaki diplomatik ilişkilerin, Türkiye Cumhuriyeti'nin kuruluşundan bir yıl sonra Japonya'nın da imza koyduğu Lozan Anlaşması'nın yürürlüğe girmesiyle başladığını söyledi.

Katsumata, bu yüzyıllık tarihsel süreçte iki ülkenin çeşitli bölgesel çatışmalar, İkinci Dünya Savaşı, terörle mücadele gibi zor dönemler geçtiğini vurgulayarak şunları kaydetti:

"İki ülke, hem Ertuğrul Fırkateyni faciasında hem de İran-Irak Savaşı sırasında bir halkın diğerini kurtarma çabasıyla sembolleşen, hiçbir karşılık beklemeden, gerçek dostluk temelinde altyapı, afet önleme ile akademik ve kültürel etkileşim gibi çeşitli alanlarda işbirliği ilişkileri kurmuştur."

Büyükelçi, iki ülke ilişkilerinin 2013'te stratejik ortaklığa taşındığını belirtti.

Türkiye'nin Tokyo Büyükelçisi Korkut Güngen de konferansa gönderdiği video mesajda, "Japonya ile ilişkilerimiz genel uluslararası ilişkiler manzumemizde özel bir yere, değere sahip." dedi ve APAM'ın iki ülke arasındaki ilişkiye akademik anlamda katkı sağladığını söyledi.

Güngen, Türkiye-Japonya ilişkilerinin dostluk ve dayanışma örnekleriyle dolu olduğunu aktardı.

"Türkiye Japonya arasında felaketlerin güçlendirdiği bir dostluk ilişkisi var"

Ankara Üniversitesi Rektörü Prof. Dr. Ünüvar, bu yıl Japonya-Türkiye ilişkilerini ele alan yedi programdan beşine, Ankara Üniversitesinin ev sahipliği yaptığını kaydetti.

Ünüvar, iki ülke arasındaki dostluğun temellerinin acı bir hadiseye dayandığını, bunun Ertuğrul Fırkateyni olduğunu anlattı.

Ertuğrul Fırkateyni faciasında şehit olan askerler için Japonya'da bir şehitlik oluşturulduğunu hatırlatan Ünüvar, "Bu anlamda minnettarız. Dostluklar felaketler anında daha fazla belli oluyor." dedi.

Ünüvar, İran-Irak Savaşı sırasında, Japon vatandaşlarının tahliyesi için Türkiye'nin olağanüstü bir çaba gösterdiğini belirterek iki deprem ülkesinin de birbirine yardımına koşan ülkeler olduğunu kaydetti.

"Türkiye-Japonya arasında felaketlerin güçlendirdiği bir dostluk ilişkisi var." diyen Ünüvar, iki ülkenin eğitim işbirliğine de değinerek ilişkilerin 2013'te stratejik ortaklık seviyesine çıkarıldığını söyledi.

100 yıl üzerine görüşler

Japonya'daki Toyo Üniversitesinden Prof. Dr. Nobuo ise Türkiye ve Japonya arasındaki ilişkilerin kronolojik olarak iki perspektiften görülebileceğini ifade ederek "İlki, başlangıçtan günümüze kadar olan kısım. Başka bir deyişle, Orta Çağ döneminden günümüze kadar olan dönemi kapsamaktadır. Diğer perspektif ise 1923'te kurulmuş olan 100. yılı kapsayan Türkiye Cumhuriyeti ve Japonya'nın ilişkilerine odaklanan bakış." dedi.

İki ülke arasında diplomatik ilişkilerin tesisinin 100. yılında ilişkileri değerlendirmek ve ilişkileri ileriye taşımak için uygun bir zaman olduğunu söyleyen Nobuo, ilişkilerin tesisi adına farklı pullar bastırıldığını ve pulların kısa sürede Japon halkı tarafından tüketildiğini kaydetti.

Nobuo, söz konusu pulların iki ülke arasındaki ilişkileri anlatmadığını, bir ders kitabı olmadığını vurgulayarak "Ancak Lozan Anlaşması'nın iki ülke arasındaki diplomatik ilişkilerin kurulduğunu göstermek gerekliydi." diye konuştu.

Bu yıl çeşitli 100. yıl kutlamalarına katıldığını, Lozan Anlaşması'nın ne kadar önemliyse San Francisco Anlaşması'nın da o kadar önemli olduğunu anlatan Nobuo, anlaşmanın önemini vurguladı.

Nobuo, Japonya'da ilk Türk Büyükelçiliğinin, Türkiye'de de Japon Büyükelçiliğinin açıldığı ilk dönemlere ait bilgiler paylaşarak iki ülke arasında tarih boyunca yapılan üst düzey ziyaretlere ve görüşmeleri anlattı.

Türkiye-Japonya ilişkilerinde dış yardım ve kalkınma işbirliği

TOBB Üniversitesinden Doç. Dr. Pehlivantürk de Türk-Japon ilişkilerinde dış yardım ve kalkınma işbirliği konusunda konuştu.

Dış yardım ve kalkınma işbirliği konusunun Türk-Japon ilişkilerinin en belirgin özelliği olduğunu söyleyen Pehlivantürk, ilişkilerin Ertuğrul Fırkateyni olayıyla pekiştiğine dikkati çekti.

Pehlivantürk, 2011'de Japonya depreminde Türkiye'nin hızlı şekilde yardım eli uzattığını ve bu jestten Japon halkının etkilendiğini söyledi.

Türkiye'de meydana gelen Van depremi ve 6 Şubat 2023 Kahramanmaraş merkezli depremlerin ardından da Japonya'nın Türkiye'ye yaptığı desteği hatırlatan Pehlivantürk, yardım geleneğinin iki halk arasında derin bağlar kurduğunu kaydetti.

Türk-Japon ilişkileri tarihi üzerine konuşan APAM Müdürü Prof. Dr. Dündar da Türkiye'de Japonya'ya karşı duyulan ilgiye işaret etti ve manga, anime, J-pop gibi popüler kültür unsurlarının Türk gençleri tarafından ilgi görmesinin de ilişkilerin canlı kalmasına sebep olabileceğini ifade etti.

"Çok eskiye dair tarihi ilişkilerimiz ve eski akrabalık bağlarımız bulunmasa da Türkiye ve Japonya gelecekte çok yönlü olarak yakın ilişkiler kurabilir ve işbirliğini artırabilir." diyen Dündar, Türkiye-Japonya tarihi ilişkilerini hazırladığı bir sunumla anlattı.

Türk Japon Vakfı Başkanı Sayan da ilişkilerin 100 yılın ötesinde olduğunu, farklı bölge ve farklı yerlerde kutlandığını kaydetti.