İş Görüşmelerinde Kaybettiren 7 Hata

İnsan yönetimi alanındaki profesyonellerin gereksinimlerine 40 yıldır hizmet sunan Türkiye Personel Yönetimi Derneği (PERYÖN), iş dünyasının nabzını tutmaya devam ediyor. PERYÖN mail grubu üyesi İK profesyonellerine mülakatlarda adayların en sık yaptıkları hataları sordu. Adayların yaptığı 7 hatalı hareket; görüşmeye hazırlıksız gelmek, yapmacık davranmak, ezbere yanıt vermek, aşırı makyaj yapmak ve uygunsuz giyinmek, profesyonelliğe aykırı davranışlar sergilemek, abartılı ve yanlış söylemlerde bulunmak ve soru sor(a)mamak olarak sıralanıyor.

İK yöneticileri mülakatlar sırasında, görüşmeye gelen adayların yaptığı hatalı hareketleri PERYÖN'ün anketinde açıkladılar. Kurumlar; iş sonuçları başarılı, katma değeri ve üretimi yüksek çalışanlar istiyor. İnsan Kaynakları profesyonelleri de işe alım sürecinde adaylardaki bu potansiyeli ölçmekle yükümlü. Bunun en belirleyici adımını ise mülakatlar oluşturuyor. PERYÖN İK yöneticilerine, adayların mülakat sırasında yaptığı hatalı hareketlerin neler olduğunu sordu.

Adaylar mülakata hazırlıksız geliyor

İK yöneticilerinin mülakatlarda en çok rastladıkları aday tipini, CV'si eksik ve özensiz olan, firmayı, sektörü, pozisyonun gereklerini, müşterilerini araştırmadan, hatta başvurduğu ilanı doğru dürüst okumadan görüşmeye gelen adaylar oluşturuyor. Bu adaylar genelde ne yapmak istediklerini, nasıl bir yerde çalışmak istediklerini de bilmiyorlar. Yapmacık tavırlar ise diğer bir olumsuz unsur...

Adaylar mülakatçıya profesyonel bir görüntü vermek adına doğallıktan uzak, aşırı mutlu, aşırı kendine güvenli ve pozitif tavırlar sergiliyorlar. Bu görüntü mülakatçılar tarafından "yapmacık" olarak nitelendiriliyor ve olumsuz değerlendiriliyor. Human Group Genel Müdürü Gaye Özcan mülakatı, adayla görüşmeyi yapan kişinin kurduğu bir "ilişki" olarak tanımlıyor. Ofislerde sigara içilen dönemde mülakat esnasında tiryaki olmayan adayların heyecandan sigara içme girişiminde bulunduklarını belirtiyor.

Ezberlenen yanıtlar adaylar komik duruma düşürüyor

Adayların mülakat sırasında sorulan sorulara internetten ya da kitaplardan alındığı belli olan standart yanıtları ezbere söylemeleri de mülakatçılar tarafından komik bulunuyor.

Aşırı makyaj, uygunsuz kıyafet İK yöneticisinin mülakata odaklanmasını engelliyor

Adayların en sık yaptığı hatalardan biri de mülakata aşırı makyajlı, kurumsal hayata uygun olmayan tarz ve renklerdeki kıyafetlerle, aşırı parfüm kullanarak ya da tersine, aşırı bakımsız bir şekilde gelmeleri. Özellikle kadın adayların mülakata giderken düğüne gider gibi saçlarını yaptırmaları ve dekolte kıyafetler giymeleri şaşkınlık yaratıyor. Erkekler ise bakımsız, yağlı saçlar ve kot pantolonla iş görüşmesine gelebiliyorlar. Bu durumlarda bazen mülakatçı, adayın kıyafetine ya da saçlarına takılıp, yaşadığı şaşkınlıktan sıyrılamayıp mülakata odaklanamıyor.

Profesyonellikten uzak davranışlar olumsuz etki yaratıyor

Adayların aşırı rahat ve profesyonellikten uzak davranışları mülakat yapan kişide olumsuz etki bırakıyor. Adaylar genellikle kararlaştırılmış randevuya geç kalacağını ya da gelmeyeceğini arayarak haber vermiyor. HRM Danışmanlık İnsan Kaynakları Danışmanı Elif Ejdar Özel, bu durumun en sık yaşadıkları sıkıntılardan birisi olduğunu ve özellikle yeni mezun, iş hayatının başındaki kişilerde bu durumla daha sık karşılaştıklarını belirtiyor.

Abartılı söylemler ve muğlak ifadeler mülakatçıda şüphe uyandırıyor

Bilim Yazılım ve Bilişim Danışmanlığı İnsan Kaynakları ve İdari İşlerden Sorumlu Genel Müdür Yardımcısı Evrim Funda İnkaya Horoz adayların iddialı bir şekilde 'yaptım, biliyorum' dediği işler sorgulandığında alttan bambaşka gerçeklerin çıktığını belirtiyor. Adayın okuldan mezun olduktan sonra iki sene boşluğu sırasında neler yaptığı sorulduğunda Avrupa'yı gezdiğini söylemesi yalnız bu gezisini iş ya da dil öğrenmek için değil akraba ziyareti yaparak gerçekleştirdiğini dile getirmesi İK yöneticilerini şaşırtıyor.

Mülakatlarda adaylar özellikle işten neden ayrıldıklarını açıklarken zorlanıyor ve muğlak ifadelere başvurabiliyorlar. Ancak kurumlar işten ayrılma sebebini tüm gerçekliğiyle bilmek istiyor.

Soru sor(a)mamak adayın hazırlıksız olduğunu gösteriyor

Bazı adaylar soru sorma hakkı kendilerine verildiğinde susup kalıyorlar. Yönetsel pozisyonlarda bile bu durumla sıklıkla karşılaşılıyor. "Acaba hangi soruyu sormak uygun olur?" endişesi adayların sessiz kalmasına yol açıyor. Oysa adayın soru sormaması ya da soramaması şirkete ya da pozisyona olan ilgisizliğinin ve hazırlıksızlığının bir göstergesi olarak kabul ediliyor. İlk görüşmede maaş ve terfi olanaklarını soran adaylar da sabırsız olarak nitelendiriliyor.

Y Kuşağı mülakatlarda daha cesur!

İK yöneticileri, Y Kuşağını mülakatlarda en cesur hareket eden grup olarak gösteriyor. Türk Tuborg İK Uzmanı Esra Uysal Y Kuşağının İK süreçlerini, şirket kültürünü ve hatta şirketin SPK sonuçlarını takip ederek, şirketin gelecek planlarını sorguladığını, şirketin kültürüyle ve çalışanların entelektüel seviyesi ile ilgili sorular sorduğunu belirtiyor. İK yöneticileri yeni neslin genelde ezberci, rahat tavırlı, azim ve aidiyet duygularından yoksun olduğunu, gülümsemediğini ve göz teması kurmadığını belirtiyor.