İktisadi Problemlerin Kaynağı Faiz

İKAM- İLKE İslam İktisadı Araştırma Merkezi, İLEM- İlmi Etüdler Derneği, İGİAD- Türkiye İktisadi Girişim ve İş Ahlakı Derneği'nin organizasyonu ve İSEFAM- Sakarya Üniversitesi İslam Ekonomisi ve Finansı Uygulama ve Araştırma Merkezi ev sahipliğinde düzenlenen 5. İslam İktisadi Atölyesi, bu yıl 1-2 Nisan 2017 tarihinde Sakarya'da düzenlendi. Geniş katılımlı açılış paneli ile 31 Mart 2017'de İSAM- İslam Araştırmaları Merkezi'nde başlayan etkinlik, Sakarya'da iki gün boyunca önemli tartışmaların yapıldığı toplam 6 oturum ve bir özel sunum ile gerçekleşti.

7 farklı ülkedeki üniversitelerden akademisyenlerin katıldığı, alanındaki en küresel organizasyonlardan olan "İslam İktisadı Atölyesi"nin beşincisi bu yıl "İslam İktisadı Perspektifinden Faiz" başlığı altında gerçekleştirildi. Norveç'ten Tunus'a, Suudi Arabistan'dan Endonezya'ya, Pakistan'dan Malezya'ya kadar geniş bir coğrafyadan katılan akademisyenlere Türkiye'den de konunun uzmanları ve akademisyenler eşlik etti.

Panelin öncesinde İslam İktisadı Atölyesi Düzenleme Heyeti ve İKAM Başkanı Lütfi Sunar ile İSEFAM Müdürü Süleyman Kaya, açılış konuşmalarını gerçekleştirdi. Açılış konuşmalarının ardından düzenlenen panelde İstanbul Üniversitesi Öğretim Üyesi ve açılış panelinin oturum başkanı Necmettin Kızılkaya, Marmara Üniversitesi Öğretim Üyesi Ahmet Tabakoğlu, Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu (BDDK) Başkanı Mehmet Ali Akben, Malezya INCEIF Üniversitesi'nden Mabid Ali Al-Jarhive İGİAD Başkanı Ayhan Karahan konuşmacı olarak yer aldı. Panelin sonunda konuşmacılara plaketleri takdim edildi.

''İslam İktisadı Finanstan İbaret Değil''

İslam İktisadı Atölyesi Düzenleme Heyeti ve İKAM Başkanı Lütfi Sunar 'İslam İktisadı Atölyesi'dünyada tıkanan ana akım iktisadın karşısında yeni perspektifler, yeni çözümler ürettiğini dile getirdi. Sunar konuşmasına şu şekilde devam etti; ''Bu yıl İslam İktisadı Atölyesi'nin 5'incisini düzenliyoruz. 5 senedir İstanbul'da değişik üniversiteler ile birlikte İKAM olarak organize ettiğimiz bir program. Bu program ayrıca İGİAD ve İLEM tarafından destekleniyor. Bu yıl Sakarya Üniversitesi ile birlikte faiz konusunu ele alan bir çalıştay düzenliyoruz. Bu çalıştayda, temelde aslında günümüz iktisadi problemlerinde yer aldığını düşündüğümüz pek çok sosyal, siyasal ve iktisadi soruna yol açan faiz konusunu değişik boyutlarıyla ele alacağız. İslam iktisadının belki de en özgün boyutu olan faizsiz bir ekonomik sistemin nasıl kurulabileceğine dair ortaya çıkan sorunlara çözüm arayacağız. Program 3 gün boyunca devam edecek dünyanın farklı ülkelerinden bilim insanları ve Türkiye'den de çok sayıda akademisyen programa katkı verecekler. Biz hem Türkiye için hem de dünya için İslam iktisadının dahaa dil, yaşanılabilir bir dünyanın oluşumuna katkı sağlayacağını ümit ediyoruz. İslam iktisadı zaman zaman finans ile ilişkili şekilde ele alınabiliyor ancak İslam iktisadı finanstan ibaret değil''.

Faizin Sorunları Enine Boyuna Konuşuldu

İSEFAM'ın ev sahipliğinde Sakarya Üniversitesi'nde gerçekleşen atölye oturumlarının ilkinde, faiz konusu hem finansal hem de sosyal adalet ve hayırseverlik açısından ele alındı. İkinci oturumda ise faizin tarihsel sürecine ışık tutan klasik dönem faiz anlayışları değerlendirildi. Atölyenin üçüncü oturumunda İslami bankaların borç finansman kanalıyla para aktarımları tartışıldı ve faizsiz finansman yapılandırmaları konuşuldu. Dördüncü oturum ise faizin dini açıdan ele alınmasına ve katılımcılar tarafından tartışılmasına imkan sundu. Bu oturumda faizli bir bankanın faizsiz bir bankaya dönüştürülmesi süreci İslam hukuku açısından ele alınırken ayrıca Türkiye'deki diyanet personelinin faiz hassasiyeti üzerine bir araştırma da katılımcılarla paylaşıldı. Atölyenin ikinci gününde gerçekleşen beşinci oturumda ise yatırımcıların faizli borçlanmalarına alternatif çözümler değerlendirilerek, kitle fonlaması üzerinde duruldu ve faizsiz ekonomik sistemde devletin rolü irdelendi. Son oturum ise faizin refah dağılımına olan olumsuz etkileri ve faizsiz finans yöntemlerinde kullanılan Murabahanın faizle olan ilişkileri hakkındaki sunumlarla gerçekleşti.

İki gün süren atölyenin sonunda yapılan değerlendirme oturumunda; din, finans, sosyal adalet, hukuk ve daha birçok açıdan ele alınan faizin yaratmış olduğu sorunlara dair 17 maddelik bir bildirge yayınlandı. Akademisyenlerin, STK ve sektör temsilcilerinin de arasında bulunduğu atölye katılımcıları tarafından yapılan tartışmalar neticesinde ortaya çıkan bildirge Necmettin Kızılkaya, Süleyman Kaya, Hichem Hamza, ToseefAzid, Hakan Sarıbaş, Mabid Ali al-Jarhi tarafından değerlendirildi ve kamuoyu ile paylaşıldı.