İbrahim Kaboğlu: Mgk, Anayasa'nın Kendisine Verdiği Yetkilerin Dışında Kullanıldı

CHP İstanbul Milletvekili Prof. Dr. İbrahim Kaboğlu, Milli Güvenlik Kurulu'nun (MGK) Anayasa'nın kendisine verdiği yetkilerin dışında kullanıldığını söyledi. Kaboğlu, "Çünkü hiçbir zaman MGK'ya icrai karar alma yetkisi verilmemiştir. Ne var ki gerek OHAL döneminde gerekse sonra çıkarılan yasalarda şu formül kullanılmıştır. MGK'ca devletin milli güvenliğine karşı faaliyette bulunduğuna karar verilen yapı, evet buradaki karar verilen yapı, icrai nitelikte bir karardır. Buna yetkisi yoktur" dedi.

TBMM Plan ve Bütçe Komisyonu'nda bugün Milli Savunma Bakanlığı'nın bütçesi görüşülüyor. Komisyonda söz alan Prof. Dr. İbrahim Kaboğlu, özetle şöyle konuştu:

"Hiyerarşik yapı, askeriyenin temel ilkesidir. Hatta sivil yapıya da askeriyeden geçmiştir ve askeri disiplin, hiyerarşik yapıyla sağlanır. Ancak tabii ki bu mutlak olmayıp bunun iki sınırı var. Birinci sınırı, liyakattir. İkinci sınırı da hukuktur. Bu liyakat ilkesinde mutlak olmaması, aslında hukukla sınırlı olması, Anayasa'mızda yer alan çeşitli kurallarla saplanmakta. Bunun keyfiliğe varmamasını sağlamak amacıyla hiyerarşiye hukuk ve liyakat ilkeleri getirilmiştir. Hiyerarşi, astlık-üstlük ilişkisi çerçevesinde icra edilmektedir. Anayasa'da bu konuda özgül hükümler var, genel hükümlere tabi olan hususlar var ve istisnalar var; örneğin 137. maddenin son fıkrası. Kanunsuz emir suçtur ama askeriyede bunun istisnaları var. Ancak bu, keyfi olduğu anlamına gelmiyor.

Şimdi bu üç ilkeden özellikle hiyerarşiyi sağlamak için liyakat ilkesi, hiyerarşide nesnel ölçütlerin geçerli olmasını sağlamakta. Ne var ki özellikle son yapılan düzenlemede 7415 sayılı Yasa ile görev başındaki Genel Kurmay Başkanı'na 72 yaşına kadar görev süresinin uzatılması olanağı tanınarak bu hiyerarşi ilkesi, nesnel sirkülasyon ilkesi, altlık-üstlük kademeleri arasında açıkça ihlal edilmiş bulunuyor. CBK 338, CBK 1 ve CBK 4 799. madde ile kuvvet komutanlarının doğrudan doğruya Milli Savunma Bakanlığı'na ve Cumhurbaşkanlığı'na bağlanmış olmasının da esasen Genel Kurmay Başkanlığı'na tanınan bu kişisel ayrıcalıkların arasında çelişki bulunduğu da belirtilmelidir.

Şimdi, bu üç ilke; hiyerarşi, liyakat ve hukuk, askeriyede nasıl sağlanır? Liyakatle sağlanır. Peki 2017 anayasa değişikliğinden sonra ne olmuştur? 2017 anayasa değişikliğinde bütün siyasal kurumlar tasfiye edilmiştir. Osmanlı'dan bu yana var olan kurumlar, siyasal karar düzenekleri tasfiye edilmiştir. Ama iki kurum muhafaza edilmiştir. Bu, MGK ve Ekonomik ve Sosyal Konsey. Ekonomik ve Sosyal Konsey hiç toplanmamıştır. Ama Milli Güvenlik Kurulu toplanmıştır ve MGK, Anayasa'nın kendisine verdiği, 118'in verdiği yetkilerin dışında kullanılmıştır. Çünkü hiçbir zaman MGK'ya 61, 71, 82 ve 2001'de icrai karar alma yetkisi verilmemiştir. Ne var ki gerek OHAL döneminde gerekse sonra çıkarılan yasalarda şu formül kullanılmıştır. MGK'ca devletin milli güvenliğine karşı faaliyette bulunduğuna karar verilen yapı, evet buradaki karar verilen yapı, icrai nitelikte bir karardır. Buna yetkisi yoktur. Ne yazık ki Anayasa'da yer alan yegane istisnai bir kurul halinde anayasal organ, bu şekilde daha sonraki 7151, 7190, 7194 sayılı yasalarda da aynı formülle amaç dışı kullanılmıştır. Bazı bu konuda alınmış olan kararlar, kullanılan yetkiler, Anayasa Mahkemesi tarafından iptal edilmiştir."