Hediyelik Isparta Gülünde Sentetik Krizi

Isparta'nın dünyaca ünlü gülünden üretilen parfüm, gülsuyu, şampuan, sabun, krem gibi ürünler başta Türkiye olmak üzere dünyanın birçok ülkesine hediye paketi olarak gidiyor. Kente gelen ziyaretçilerin büyük bölümü, memleketine dönerken ailesi ve arkadaşları için Isparta'nın dünyaca ünlü gülünden yapılmış bu ürünlerden satın alıyor.

Dünya gül yağı üretiminin yüzde 65'ine sahip kentte yılda yaklaşık 7 bin ton gülçiçeği üretiliyor. Bu gülyağı ise Christian Dior, Chanel, Calvin Klein gibi dünyanın en büyük kozmetik firmalarının ürettiği parfümlerde kokunun kalıcılığı için kullanılıyor.

HALI GİTTİ ŞİMDİ DE GÜL GİDİYOR

Gül üretiminde dünyada tek rakibi Bulgaristan olan Isparta'da bugünlerde sentetik krizi yaşanıyor. ITSO Başkanı Şükrü Başdeğirmen, tüketiciyi sentetik ürünlere karşı dikkatli olmaları yönünde uyardı. 'Isparta' denince akla gül, 'gül' denince de akla Isparta'nın geldiğini belirten Şükrü Başdeğirmen, "En azından bu marka değerimizi korumak için gül üzerinde bazı çalışmalar yapmamız gerekiyor. Halıyı kaybettik, 20 yıldır Isparta'da halı dokuma yapılmıyor, ismi bile kalmadı. Neden, kalitesiz ürünler ve zamana ayak uydurulamaması. Antep bizden halı alırken, şimdi dünya Antep'ten halı alıyor. 3 milyar dolarlık ihracat yaptı sadece halıdan. Isparta'nın yapması gerekeni Antep yaptı. Binlerce tezgahımız, her evde bir tezgah vardı. Ama ne yaptık, bunu besleyemedik. Şimdi de gülü besleyemiyoruz. Eğer bunu yapmazsak şimdi de gül gidiyor" diye konuştu.

5 LİRALIK PAKETLER SENTETİK

Isparta'ya gelindiğinde terminal veya Mimar Sinan Caddesi'ndeki satıcılarda pempe pembe tüller içinde güzel paketler görüldüğüne dikkat çeken Başdeğirmen, "Mutlaka hediye alıyorsunuzdur. O bir paketin içinde gülsuyu, sabun, tespih, şampuan ve gül kolonyası var. Kaç lira, 5 lira. İçine su koysanız ambalajı etmez. Sentetik arkadaşlar, kalitesiz. Bugün Trabzonlu bir öğrenci bakıyor 5 lira. Komşuma, arkadaşıma alayım diye 10 tane alıp götürüyor. Verdiği kişiler 'Ya bu ne nereden aldın. Yüzüm kızardı, elim bozuldu, cildim bilmem ne oldu' diyor. Böyle böyle gülü de gönderiyoruz" dedi.

SENTETİK KULLANAN FİRMALARA AĞIR CEZA

Gül suyunun sentetik olmasını önlemek için çalışma başlattıklarını anlatan Şükrü Başdeğirmen, "Sağlık Bakanlığı işbirliğiyle sentetik gülsuyunun satışını yasakladık. Bizim yasaklama yetkimiz, bakanlığın da uygulama yetkisi var ve bakanlık uyguladı. Bir işletmeye 400 bin lira ceza yazdı. Birkaç işletmeye de 20-40 bin lira gibi cezalar yazıldı. Caydırıcılık üzerine çalışmalar devam ediyor" dedi.

ANALİZ EDECEK LABORATUVAR YOK

Sentetiğin nasıl kontrol edileceği sorusunun akla geldiğine işaret eden Başdeğirmen, "Laboratuvar lazım ve Türkiye'de yok. 1 gram gülyağını akredite ettirmek için İtalya'ya gönderiyoruz. 1 gram için 8 bin 500 euro ödüyoruz. Dünyanın yüzde 65 gülyağı ihtiyacını biz karşılıyoruz, en kalitelisini biz yapıyoruz ama akredite edecek laboratuvarımız yok. Bununla ilgili milletvekillerimiz, Batı Akdeniz Kalkınma Ajansı ile çalışmalar yapıldı. Üniversitedeki Mükemmeliyet Merkezi'nde akredite laboratuvarı kurulmasına karar verildi" diye konuştu.

100 YILDIR SÜS BİTKİSİ GÖRÜNÜYORDU

Isparta'da 100 yıldır gülün yağının çıkartıldığını hatırlatan Başdeğirmen, gülün bir başka trajikomik durumuna da işaret etti. Yağı çıkıyorsa o zaman endüstriyel bir bitki olması gerektiğini belirten Başdeğirmen, şunları söyledi:

"Devlet kayıtlarında ise 100 yıldır süs bitkisi geçiyor. Baktık, nasıl olur böyle bir şey, yağını çıkarıyoruz ama süs bitkisi geçiyor. Soyanın yağı çıkıyor endüstriyel bitki, bizimki süs bitkisi. Bunun çalışmasını yaptık. Bakana üç kez gittik. Gülü süs bitkisinden çıkarıp endüstriyel yağlı tohumlar statüsüne aldırdık. Yani üçüncü gruptan birinci gruba çıktı. Üreticinin çok cüzi aldığı gübre ve mazot desteği de yüzde 102 arttı."

MİLLİ ÜRÜN OLMALI

Şu an Isparta Gülü'nün milli ürün olması gerektiğini anlatan Başdeğirmen, "Bulgaristan'la dünya piyasalarında rekabette güçlük çekiyoruz. Bulgaristan, Avrupa Birliği desteğiyle gül üreticisinin tüm gübre mazot ve işçiliğini karşılıyor. Bizim Avrupa Birliği'miz yok ve bu desteği alamıyoruz. O halde devlet desteği için de milli ürün çalışması içindeyiz ve inşallah başaracağız" dedi.