Hdp, Kamu İhalelerindeki Usulsüzlükler İçin Meclis Araştırması Açılmasını İstedi

HDP Ankara Milletvekili Filiz Kerestecioğlu, kamu ihalelerinde yaşanan usulsüzlük ve yolsuzluk iddialarının araştırılması, etkin soruşturma yapılarak sorumlu kişilerin cezalandırılması istemiyle araştırma önergesi hazırladı.

Kerestecioğlu'nun hazırladığı ve HDP milletvekillerinin desteğiyle TBMM'ye sunulan araştırma önergesinde, Kamu İhaleleri Kanunu'nun, kamuda mal/hizmet alımlarında şeffaflığı artırmak için 2003 yılında yürürlüğe girdiğini, ancak bugüne kadar 180'in üzerinde değişikliğe uğradığı belirtildi.

Bugüne kadar geçen sürede, kamu alımlarının tutarı Türk lirası bazında büyük bir artış kaydetmiş gözükse de, kamu ihalelerinin Gayri Safi Yurtiçi Hasıla içinde payının; 2019'da OECD ülkeleri arasında yüzde 9.4, Avrupa ülkeleri için ise yüzde 10.7 iken Türkiye için bu oranın yüzde 4'ün biraz üzerinde seyrettiği belirtilen önergede; İstanbul, Ankara ve Bodrum'daki bazı ihalelere ilişkin şu bilgilere yer verildi:

VARANK'LARI HATIRLATTI

"Yüzde 49'u Çevre ve Şehircilik Bakanlığı'nın iştiraki TOKİ'ye ait, Türkiye'nin en büyük gayrimenkul ortaklığı olan Emlak Konut Gayrimenkul Yatırım Ortaklığı A.Ş, 22 Nisan 2022'de, İstanbul Viaport Marina Tuzla'nın yanında yer alan 50 bin metrekarelik deniz manzaralı arazinin 'gelir paylaşımı' yöntemiyle satışı için ihale düzenlemiştir. 'Arsa Satışı Karşılığı Gelir Paylaşımı İşi ihalesinde' en avantajlı teklifi Cevahir Taahhüt İnşaat ile HB Grup İnşaat iş ortaklığının verdiği belirtilen bu ihalede; Cevahir Taahhüt İnşaat ile HB Grup İnşaat iş ortaklığının en az 4 milyar 13 milyon TL, Emlak Konut'un ise 2 milyar 161 milyon TL gelir sağlayacağı bilinmektedir. Yine Ankara Büyükşehir Belediyesi'nin eski otobüs garajı arazisi üzerine inşa edilen Merkez Ankara projesi için, 31 Ağustos 2022'de düzenlendiği, 'Merkez Ankara Projesi O Blok Tamamlama İnşaatı İşi' ihalesini HB Grup İnşaat almış ve 26 Ağustos tarihinde KDV hariç 208 milyon TL'lik bir sözleşme imzalandığı açıklanmıştır. Ayrıca Emlak Konut'un projelerinden biri olan 'Muğla Bodrum Ortakent Arsa Satışı Karşılığı Gelir Paylaşımı İşi' ihalesinin ikinci oturumu 3 Kasım'da yapılmıştır. İhalenin ayrıntılarının paylaşıldığı Emlak Konut'un Kamuyu Aydınlatma Platformu'nda, nihai olarak en yüksek teklifin Cevahir İnşaat ve HB Grup İnşaat ortaklığından yapıldığı ve bu nedenle ihalenin bu ortaklığa verildiği belirtilmiştir. 180 bin metrekare büyüklüğünde ve deniz manzaralı olan bu arazi ihalesini alan şirketlerin 6 milyar TL kazanç sağlayacağı kamuoyu tarafından da bilinmektedir. HB Grup İnşaat şirketinin ortaklarının Sedat Varank ile Gülhan Düzgün Varank olduğu ve bu kişilerin aynı zamanda Sanayi ve Teknoloji Bakanı Mustafa Varank ile akraba oldukları ayrıca Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakan Yardımcısı olan Fatma Varank'ın HB Grup İnşaat Şirketi ortaklarından olan Sedat Varank'ın ablası olduğu son günlerde basın yoluyla kamuoyuna yansıtılan haberler dolayısıyla bilinmektedir.

Uluslararası Şeffaflık Derneği'nin Kamu İhaleleri İzleme Platformu üzerinden yaptığı araştırmaya göre; 2003'den 2006 yılına kadar ihale sözleşme sayısı kadar ihaleyi yüklenen özel/tüzel kişilik mevcut görünürken; 2021 yılsonu raporu güncel olarak yüklenici başına 2,8 ihalenin düştüğünü ortaya koymaktadır. Bu oran kamu ihalelerinde belirli şirketlere öncelik verildiği savını güçlendirici niteliktedir. Ayrıca, KONDA Araştırma ve Danışmanlık ile Uluslararası Şeffaflık Derneği'nin Türkiye kamuoyunun yolsuzluk olgusuna ilişkin düşünce ve deneyimlerini ölçmek amacıyla yaptığı ve sonuçlarını 21 Nisan 2022'de kamuoyuyla paylaştığı araştırmaya göre, Türkiye toplumunun üçte biri- katılımcıların yüzde 85'i kamu kurumları ve alanlarında yolsuzluk yapıldığını ve ihalelerin en çok yolsuzluk yapılan alan olduğunu düşünmektedir."

Önergede, "Bu bağlamda; kamu ihalelerine yönelik usulsüzlük ve kayırmacılığın önüne geçebilmek için alınacak önlemlerin belirlenebilmesi, bu tür iddiaların etkin soruşturulması önündeki engellerin kaldırılması ve yolsuzluğa neden olmuş kişilerin cezalandırılması amacıyla ivedilikle Meclis Araştırma Komisyonu kurulmalıdır" denildi.