Hakkari'deki 462 yıllık Zeynel Bey Medresesi turizme kazandırılacak

Hakkari'de Osmanlı İmparatorluğu döneminde inşa edilen Zeynel Bey Medresesi'nin, Hakkari Üniversitesince hayata geçirilen proje kapsamında turizme kazandırılması hedefleniyor.

Merkeze bağlı Biçer Mahallesi'nde 1560'ta Hakkari Beyi Zeynel Bey tarafından yaptırılan ve 1998'de yürütülen yüzey araştırmaları sırasında tespit edilen medresenin kalıntıları, 2005'te kazı ve temizlik çalışmalarıyla gün yüzüne çıkarıldı.

Taşla yapılan avlu, ayvan ve 8 oda ile Zeynel Bey'in mezarının bulunduğu değerlendirilen medrese, 2016'da Kültür ve Turizm Bakanlığı tarafından Hakkari Üniversitesine tahsis edildi.

Üniversite, tarihi yapının restore edilerek ayağa kaldırılması ve turizme kazandırılması için çalışma başlattı.

Öğretim görevlileriyle medresede inceleme yapan Rektör Prof. Dr. Ömer Pakiş, gazetecilere, medresenin kentin tarihi ve kültürü açısından önemli yapılardan biri olduğunu söyledi.

Zeynel Bey'in Hakkari'de en uzun süre beylik yapanların başında geldiğini belirten Pakiş, "Zeynel Bey, Hakkari'nin kültüründe, geçmişinde silinemeyecek izler bırakmıştır. Bu alanda hem medrese hem de türbe var. Medresede bir mescit, etrafında odalar var. Geniş bir avlusu var. Büyük ihtimalle Zeynel Bey'in gömülmesini vasiyet ettiği türbesi burada bulunuyor. Çok da güzel taşlarla örülmüş bir mezar odası, mezarın çevresinde kümelenen medrese odaları var. Bazı odalar günümüzde de kubbesiyle dimdik ayakta, bazı odalar da yıpranmış." dedi.

Zeynel Bey'in Osmanlı'nın İran'a düzenlediği seferlerde diğer beylerle ön saflarda yer aldığını ve bir çatışmada şehit olduğunu ifade eden Pakiş, medresenin kentte uzun süre öğrenci ve alimler yetiştiren bilim yuvası olduğunu aktardı.

"Gerekli adımların bir an önce atılması lazım"

Üniversite olarak tahsisini aldıkları Meydan Medresesi'nin yaptıkları çalışmayla iyi duruma geldiğini belirten Pakiş, şu ifadeleri kullandı:

"Mekanın insan üzerinde ciddi etkisi var. Bu tür mekanlar şehirlerimizin ruhu gibidir. Bu mekanlar üzerinden şehir kültürünü, hafızasını, insanların şehirle ilişkisini, iletişimini çok canlı hale getirebiliyorsunuz. Buranın da tahsisini Kültür ve Turizm Bakanlığından istedik. Sağ olsunlar, restorasyon süresi boyunca tahsisi üniversitemize verildi. Hedefimiz 2023 sezonunun başlamasıyla buranın restorasyon çalışmalarını başlatıp 2024'ün sonunda da eski hüviyetine kazandırmaktır. 2005'te burada bir kazı çalışması yapılmış. Eskiden toprakla kaplıyken daha korunaklı haldeymiş. Onun için burayla ilgili adımların bir an önce atılması gerekiyor."

Araştırma görevlisi Dr. Yaşar Kaplan da Zeynel Bey'in Osmanlı'nın idaresi ve yönetiminin sağlamlaşması konusunda büyük çaba sarf eden bir emir olduğunu anlattı.

Medresenin yapımıyla ilgili çeşitli belgelerin olduğunu ifade eden Kaplan, "Medrese 1850-60'lı yıllara kadar tedrisata devam ediyor fakat 1863'te kentte büyük bir deprem oluyor ve şehirdeki yapıların büyük çoğunluğu büyük zarar görüyor. O depremden sonra Zeynel Bey Medresesi kullanılamıyor ve toprağın altında saklı kalıyor. Üniversite olarak diğer kurumlarla şehrimizin manevi değerlerine ait yapılarını tekrar ayağa kaldırıp şehirle bütünleştirmeyi hedefliyoruz." diye konuştu.