-Haftanın Tarihine Bakış

Fikirleriyle insanlığa ışık tutan Mevlana Celaleddin Rumi, 17 Aralık 1273 tarihinde Hakk'ın rahmetine kavuştu. Mevlana, ölüm gününü, "düğün günü" veya "gelin gecesi" anlamına gelen "Şebi Arus" diye tanımlamıştı.

Mevlana Celaleddin Rumi, 30 Eylül 1207'de Horasan'ın Belh şehrinde doğdu.

Karaman'a 1222 yılında gelen Mevlana yaşamını "Hamdım, piştim, yandım" sözleriyle özetledi. Tasavvuf dünyasında şiirleri ve düşünceleriyle bir çığır açan Mevlana, insanlığa şöyle seslendi:

"Gel, gel, ne olursan ol yine gel,

ister kafir, ister mecusi,

ister puta tapan ol yine gel,

bizim dergahımız, ümitsizlik dergahı değildir,

yüz kere tövbeni bozmuş olsan da yine gel…"

Mevlana, ölüm gününü yeniden doğuş günü olarak kabul etti. Allah'a kavuşacağı için ölüm gününü, "düğün günü" veya "gelin gecesi" anlamına gelen "Şebi Arus" diye tanımlayan Mevlana, 17 Aralık 1273 tarihinde vefat etti.

Mevlana, ölüm yıldönümlerinde "Vuslat" törenleriyle anılıyor.

-Belli başlı öteki olaylar

16 Aralık

1474- Türk astronom ve matematikçi Ali Kuşçu İstanbul'da öldü.

1724- Türkiye'de ilk kitap (Vankulu Lügati) basıldı.

1770- Alman besteci Ludwig Von Beethoven doğdu.

1918- Giresun'da "Işık" adlı milli gazete çıkmaya başladı.

1920- Çin'in kuzeybatısındaki Ganzu eyaletinde, 8,6 büyüklüğündeki depremde 100 bin kişi öldü.

1925- Milletler Cemiyeti Konseyi, daha önce saptanan "Brüksel hattı"nı, Türk Irak sürekli sınırı olarak kabul etti. Bu karar uyarınca Musul Irak'ta kaldı.

1932- Samsun- Sivas demiryolu hattı işletmeye açıldı.

1949- Ahmet Sukarno Endonezya'nın ilk cumhurbaşkanı oldu.

1956- Basın Yayın Genel Müdürlüğü, Cumhurbaşkanlığı Katipliği yapan; mizah yazarı, romancı, gazeteci Ercüment Ekrem Talu 68 yaşında İstanbul'da öldü.

1969- İstanbul Boğaz Köprüsü 303 milyar liraya ihale edildi.

1996- Kerkük Yumurtalık Boru Hattı yeniden açıldı.

1998- IV. Ulusal Yayın Kongresi Ankara'da çalışmalarına başladı.

2002- Basın Şeref Kartı sahibi Rakım Ziyaoğlu İstanbul'da öldü.

2010- "Pembe Panter" ve "102" gibi filmlere imza atan yönetmen Blake Edwards 88 yaşında öldü.

17 Aralık

1273- Mevlana Celaleddini Rumi öldü.

1399- Avrupa'ya Moğol istilası başladı.

1777- Fransa, Amerika'nın bağımsızlığını kabul etti.

1830- Güney Amerikalı direnişçi Simon Bolivar öldü.

1903- Wright kardeşler ilk uçuşu gerçekleştirdi.

1908- İttihat ve Terakki Cemiyeti, II. Meşrutiyet'in ilanından sonra İttihat ve Terakki Fırkası adını aldı.

1918- Fransız askerleri denizden Mersin'e çıkarma yapmaya başladı. (Mersin, Tarsus, Adana, Ceyhan, Misis ve Toprakkale işgal edildi.)

1926- Uşak Şeker Fabrikası açıldı.

1930- Serbest Cumhuriyet Fırkası kendisini feshetti.

1934- Kasım 1934 tarihli Kanun'la "Kemal" öz adlı Türkiye Cumhurbaşkanı'na verilen "Atatürk" soyadının veya bunun başına ve sonuna söz konarak yapılan adların hiçbir kimse tarafından öz ve soyadı olarak alınamayacağına dair Kanun TBMM'de kabul edildi.

1981- Kızıl Tugaylar terör örgütü İtalya'daki en yüksek rütbeli NATO askeri olan General James Dozier'i kaçırdı.

1997- İsmail Alptekin başkanlığında Fazilet Partisi kuruldu.

2004- AB, Türkiye ile 3 Ekim 2005'te müzakerelere başlama kararı aldı.

2004- Irak'ın Musul kenti yakınlarında uğradıkları silahlı saldırı sonucu beş Türk güvenlik görevlisi şehit oldu.

2009- Tiyatro, sinema ve dizi oyuncusu, yönetmen Ali Taygun vefat etti.

2010- Euro bölgesinde ekonomik kriz: IMF, İrlanda için 22,5 milyar avroluk kredi paketini onayladı.

18 Aralık

1111- İslam düşünürü İmam Gazali öldü.

1482- Gedik Ahmet Paşa, II. Bayezıd tarafından idam ettirildi.

1865- Amerika Birleşik Devletleri köleliği kaldırdı.

1923- Yunan Kralı Konstantin, oğlu II. George lehine tahtından feragat ettiğini açıklayarak ülkesini terk etti.

1929- Milli İktisat ve Tasarruf Cemiyeti kuruldu.

1955- Türk Milli Futbol Takımı, Portekiz'i 3-1 yendi.

1956- Japonya Birleşmiş Milletlere kabul edildi.

1957- "Kwai Köprüsü" (The Bridge on the River Kwai) filminin ilk gösterimi New York'ta yapıldı.

1969- Yavuz zırhlısı sökülmek üzere Makina ve Kimya Endüstrisi Kurumuna satıldı.

1969- İngiltere Parlamentosu cinayet suçlarında ölüm cezasını kaldırdı.

1970- 41'ler Demokratik Partiyi kurduklarını açıkladı. Kurucular arasında Ferruh Bozbeyli, Saadettin Bilgiç, Talat Asal, Neriman Ağaoğlu, Nilüfer Gürsoy, Mutlu ve Yüksel Menderes de yer aldı.

1975- Gölcük Tersanesi'nde ilk Türk denizaltısının yapımına başlandı.

1980- Devrimci İşçi Sendikaları Konfederasyonu (DİSK) İstanbul davası başladı. Davanın 1.477 sanığı vardı.

1983- Erdal İnönü SODEP Genel Başkanı oldu.

1988- Toplum bilimci Prof. Dr. Niyazi Berkes 80 yaşında öldü.

1996- Peru'da Tupac Amaru gerillaları başkent Lima'daki Japon Büyükelçiliğini bastı. Gerillalar 500 kişiyi rehin aldı.

2002- Ankara Üniversitesi öğretim üyesi Dr. Necip Hablemitoğlu, evinin önünde suikasta kurban gitti.

2011- Kuzey Kore lideri Kim Jong İl hayatını kaybetti.

2012- Türkiye'nin yüksek çözünürlüklü yerli keşif uydusu Göktürk-2, Çin'deki Jiguan Fırlatma Üssü'nden Türkiye saati ile 18.13'de uzaya fırlatıldı. Uydu, 18.25'de Dünya'dan 686 kilometre yükseklikteki yörüngesine yerleşti. Uydudan ilk sinyal saat 19.39'da Norveç Trömso'dan alındı.

19 Aralık

1805- Napolyon Bonapart komutasındaki Fransız ordusu Varşova'ya girdi.

1918- Bahçe, İslahiye, Hassa, Mamure, Osmaniye (Cebelibereket) işgal edildi.

1941- II. Dünya Savaşı'nda, İstanbul'da ekmek karneye bağlandı.

1948- İzmir Şehir Tiyatrosu ve Sergi Sarayı yandı.

1950- Dwight D. Eisenhower, Kuzey Atlantik Antlaşması Teşkilatı (NATO) kuvvetleri komutanlığına atandı.

1965- de Gualle, Fransa Cumhurbaşkanlığına yeniden seçildi.

1966- Yazar, film yapımcısı İhsan İpekçi 67 yaşında öldü.

1968- Piyanist İdil Biret, Paris'te dünyanın ünlü beş virtüözüyle konser verdi.

1969- Amerikan 6. Filosu, İzmir'e geldi. Filonun gelişi protesto edildi ve Amerikalı denizciler tartaklandı.

1972- Vatan gazetesinin sahibi Gazeteci Ahmet Emin Yalman 84 yaşında İstanbul'da öldü.

1984- Çin ve ABD, Hong Kong'un 1997'de Çin'e devredilmesi konusunda anlaştı.

1987- Uluslararası Cumhuriyet Halter Turnuvası'nda Naim Süleymanoğlu ilk kez milli mayoyu giydi. 60 kiloda koparma (150 kg), silkme (188,5 kg) ve toplamda (337,5 kg) kendisine ait dünya rekorlarını yeniledi.

1992- Somali'de Umut Operasyonu başlatıldı. Türk Birliği de bu harekata katıldı.

2000- Ölüm orucu ve açlık grevlerinin devam ettiği 20 cezaevine müdahale edildi. "Hayata Dönüş" adı verilen operasyonun ilk gününde, Çanakkale ve Ümraniye cezaevleri hariç 18 cezaevinde eylem sona erdirildi.

2001- Kabil'e en az 3 bin kişiden oluşacak uluslararası güç konuşlandırılması için BM Güvenlik Konseyi onay verdi.

2002- Edebiyatçı Memet Fuat 77 yaşında öldü.

2006- "Tom ve Jerry", "Ayı Yogi", "Çakmaktaş Ailesi" gibi sevilen çizgi filmlerin ve ünlü çizgi karakterlerinin yaratıcılarından Joseph Barbera 95 yaşında öldü.

2009- Türk sinemasının usta yönetmenlerinden Zeki Ökten vefat etti.

2012-Yüce Divan'ın, tarihinde ilk kez bir yüksek yargı mensubunu yargıladığı davada karar açıklandı. Kararı okuyan Anayasa Mahkemesi Başkanı Haşim Kılıç, rüşvet aldığı iddia edilen eski Yargıtay 6. Hukuk Dairesi Başkanı Hasan Erndoğan ile rüşvet vermekle suçlanan İTO Başkanı Murat Yalçıntaş dahil 15 kişinin beraat ettiğini bildirdi.

20 Aralık

1683- II. Viyana Kuşatmasının başarısızlıkla sonuçlanması üzerine Sadrazam Merzifonlu Kara Mustafa Paşa, boğularak idam edildi.

1924- "Kırkkilise"nin adı "Kırklareli" olarak değiştirildi.

1938- İlk elektronik televizyon sisteminin patenti alındı.

1942- Erbaa Niksar'da 7,0 büyüklüğündeki depremde 3 bin kişi öldü.

1955- 1954 seçimlerinden sonra DP'den ayrılan bazı milletvekilleri "Hürriyet Partisi"ni kurdu.

1964- İstanbul Ali Sami Yen Stadı'nın açılışı faciaya sahne oldu. Türkiye- Bulgaristan maçı öncesinde izdiham sonucu açık tribünlerden birinin demir parmaklıkları parçalandı: 83 kişi yaralandı.

1968- ABD'li yazar John Steinbeck öldü.

1970- İstanbul'da kapıcılar yürüyüş yaptı.

1993- Tiyatro ve Sinema Sanatçısı Hulusi Kentmen 81 yaşında öldü.

2005- Anadolu Ajansı iş yeri hekimi, Yenimahalle 50. Yıl Semt Polikliniği Dispanseri Başhekimi Dr. Eşref Önder, Aksaray yakınlarında geçirdiği trafik kazasında 53 yaşında vefat etti.

2006- Türkmenistan Devlet Başkanı Saparmurat Niyazov Türkmenbaşı,

66 yaşında kalp krizinden öldü.

2007- Tiyatro sanatçısı Savaş Dinçel 65 yaşında vefat etti.

2012- Türk Halk Müziği sanatçısı Kamil Sönmez, İstanbul'da beyin kanaması nedeniyle bir süredir tedavi gördüğü hastanede 65 yaşında hayatını kaybetti.

21 Aralık

1603- Padişah III. Mehmet öldü.

1840- Vatan şairi Namık Kemal doğdu.

1879- Sovyetler Birliği lideri Stalin doğdu.

1918- Padişah Sultan Vahdettin, Meclisi Mebusanı feshetti.

1925- Sovyet sinema yönetmeni Sergey Ayzenştayn'ın "Potemkin Zırhlısı" adlı filmi gösterime girdi.

1930- Anadolu Ajansı'nın 1 Mart 1925'te şirketleşmesinden sonra ilk genel müdürü olan Alaeddin Bey 42 yaşında öldü.

1937- İlk uzun, sesli ve renkli çizgi film olan Walt Disney'in yapımcılığındaki "Pamuk Prenses ve Yedi Cüceler"in galası yapıldı.

1943- Eski adalet bakanlarından, hukuk ve devrim tarihi profesörlerinden Dr. Mahmut Esat Bozkurt öldü.

1948- Serbest İrlanda bağımsızlığını ilan etti.

1958- de Gaulle, Fransa'da 5. Cumhuriyetin başkanı seçildi.

1961- Londra'dan Tel Aviv'e giden İngiliz hava yolları British Airways'a ait yolcu uçağı, Esenboğa Havaalanı'ndan ayrılışından bir dakika sonra düşerek parçalandı: 26 kişi öldü, sekiz kişi yaralandı.

1971- TL'nin değeri yeniden belirlendi. 1 dolar 14 lira oldu.

1972- Doğu Berlin'de iki Almanya arasında "Temel Anlaşma" imzalandı.

1979- Sovyetler Birliği, Afganistan'ı işgal etti.

1988- Pan-Am Hava Yollarına ait Boeing 747 tipi yolcu uçağı, Londra New York seferini yaparken, İskoçya'nın Lockerbie kasabası üzerinde infilak etti: 275 kişi öldü.

1989- ABD, Panama'yı işgal etti.

1991- DİSK Genel Başkanı Abdullah Baştürk 62 yaşında öldü.

1991- Rusya, Beyaz Rusya, Ukrayna, Kazakistan, Moldova, Azerbaycan, Ermenistan, Özbekistan, Tacikistan, Türkmenistan ve Kırgızistan liderleri, bir araya gelerek Sovyetler Birliği'ne son verdi.

2000- 23 Nisan 1999'a kadar işlenen suçlardan dolayı şartla salıvermeye, dava ve cezaların ertelenmesine olanak tanıyan yasa TBMM'de kabul edildi.

2010- Fenerbahçe Acıbadem bayan voleybol takımı, finalde Brezilya'nın Sollys Osasco takımını 3-0 yenerek Kulüplerarası Dünya Şampiyonu oldu.

2011- TBMM yerleşkesindeki Muhafız ve Tören Taburu, törenle Meclis'e veda etti.

22 Aralık

1453- İstanbul Üniversitesi (Darülfünun) kuruldu. Darülfünun, 1933'te üniversiteye dönüştürüldü.

1574- Padişah III. Murat tahta çıktı.

1829- İlk yolcu taşıyan demiryolu hattı olan "Baltimore-Ohio Demiryolu" açıldı.

1895- Halka açık ilk sinema gösterimi, Paris'te, Rennes Sokağı'nda yapıldı. 28 Aralık'tan itibaren de Capucines Bulvarı'ndaki Grand Cafe'nin bordum katında düzenli gösterimler başladı. Sinemaya adını verenler, kaydında ve gösteriminde kullanılan makineyi icat edip ilk filmleri çekenler, Lyon'lu Lumiere kardeşlerdi.

1914- Harbiye Nazırı ve Erkanı Harbiye Umumiye Reisi Enver Paşa'nın, Rus işgali altındaki toprakları kurtarmak ve Rusya içlerine ilerlemek amacıyla planladığı "Sarıkamış Harekatı" başladı. Harekat on binlerce askerin ölümüyle sonuçlandı.

1932- Hindistan'daki İngiliz yönetimi, 28 bin mahkumu serbest bıraktı. Mahkumlar arasında Mahatma Gandhi de vardı.

1938- Bilim adamı Otto Hahn tarafından ilk atom çekirdeği patlatıldı.

1959- Yazar Ziya Şakir 75 yaşında öldü.

1962- Hakimler ve Savcılar Yüksek Kurulu kuruldu.

1978- Kahramanmaraş olayları başladı. 26 Aralık'a kadar süren olaylarda 111 kişi öldü, 176 kişi yaralandı.

1979- Paris'teki Türk Turizm ve Tanıtma Bürosu Müdürü Yılmaz Çolpan, uğradığı silahlı saldırıda öldürüldü. Suikastı Ermeni terör örgütü ASALA üstlendi.

1989- Oyun yazarı Samuel Beckett Paris'te öldü.

1992- Futbolcu Tanju Çolak, dokuz yıl hapse mahkum edildi. Çolak yurda kaçak Mercedes sokmaktan yargılanmaktaydı.

1999- Hükümet Egebank, Yaşarbank, Yurtbank, Sümerbank ve Esbank'a el koydu.

2002- Afganistan'da Hamid Karzai'nin başkanlığında kurulan geçici yönetim görevine başladı.

2004- Türkiye'nin ilk kadın pilotlarından Nezihe Viranyalı 79 yaşında vefat etti.

2011- Fransa Ulusal Meclisi, 1915 olaylarıyla ilgili Ermeni iddialarının reddinin suç sayılmasını öngören yasa teklifini kabul etti. Teklif, "Fransız yasaları tarafından tanınan soykırımların reddi, bir yıl hapis ve 45 bin avro para cezasına çarptırılır" hükmünü içeriyor. Türkiye, düzenlemenin kabul edilmesinin ardından Fransa'ya karşı bir dizi yaptırım kararı aldı ve siyasi ilişkilerini en alt düzeye indirdi.

2012- Nato, Almanya'nın Kahramanmaraş'a, Hollanda'nın Adana'ya ve ABD'nin Gaziantep'e patriot yerleştireceğini duyurdu. - Ankara